نقش اندازه بنه مادري و نوع کود بر کارایی مصرف نیتروژن در زعفران زراعی شرح دهید .

1.21Kعناصر مورد نیاز گیاهان ( کود ) پاسخ به سوالات عمومی در زمینه تغذیه گیاهان

پرسش و پاسخ عمومی در خصوص عناصر مورد نیاز گیاهان در زیر این مقاله قابل نمایش عموم میباشد و طرح سوال به صورت رایگان است

تقریباً 20 عنصر مغذی و ریز مغذی از مواد مغذی ضروری برای تأمین کلیه نیازهای بیوشیمیایی گیاهان به حساب می آیند.

اهداف یادگیری

  • تشخیص عناصر مورد نیاز گیاهان به صورت تخصصی
[caption id="attachment_53342" align="aligncenter" width="378"]عناصر مورد نیاز گیاهان کود پرسش و پاسخ عناصر مورد نیاز گیاهان[/caption]

امتیاز کلیدی مطالب

  • اگر گیاه نتواند چرخه حیات خود را بدون آن کامل کند ، اگر هیچ عنصر دیگری نتواند عملکرد مشابه را انجام دهد و مستقیماً در تغذیه نقش داشته باشد ، یک عنصر ضروری است.
  • یک ماده مغذی ضروری مورد نیاز گیاه در مقادیر زیاد ، عنصر درشت مغذی ماکرو نامیده می شود ، در حالی که ماده مغذی مورد نیاز در مقدار بسیار کم ، عنصر ریز مغذی میکرو نامیده می شود.
  • منابع کمبود یا ناکافی مواد مغذی بر رشد گیاه تأثیر منفی می گذارد ، که منجر به توقف رشد ، رشد کند ، کلروز یا مرگ سلول می شود.
  • حدود نیمی از مواد مغذی ضروری ریز مغذی هایی مانند بور ، کلر ، منگنز ، آهن ، روی ، مس ، مولیبدن ، نیکل ، سیلیسیم و سدیم است.

شرایط کلیدی برای تغذیه گیاهان

  • ریز مغذی : ماده معدنی ، ویتامین یا ماده دیگری که حتی در مقادیر بسیار کمی برای رشد یا متابولیسم ضروری است.
  • کلروز : زردی بافت گیاه به دلیل از دست دادن یا عدم وجود کلروفیل
  • درشت مغذی : هر یک از عناصر مورد نیاز مقدار زیادی از موجودات زنده است

مواد مغذی ضروری

گیاهان برای تأمین تمام نیازهای بیوشیمیایی خود فقط به نور ، آب و حدود 20 عنصر نیاز دارند. به این 20 عنصر عناصر مغذی ضروری گفته می شود . برای اینکه یک عنصر ضروری تلقی شود ، سه معیار لازم است:
  1. یک گیاه نمی تواند چرخه حیات خود را بدون عنصر کامل کند
  2. هیچ عنصر دیگری نمی تواند عملکرد عنصر را انجام دهد
  3. این عنصر مستقیماً در تغذیه گیاه نقش دارد

درشت مغذی ها ماکرو و ریز مغذی ها میکرو

عناصر اساسی را می توان به عناصر درشت مغذی ها ماکرو و ریز مغذی ها میکرو تقسیم کرد . مواد مغذی مورد نیاز گیاهان در مقادیر بیشتر را عناصر درشت مغذی می نامند. حدود نیمی از عناصر اساسی عناصر مغذی در نظر گرفته می شوند: کربن ، هیدروژن ، اکسیژن ، نیتروژن ، فسفر ، پتاسیم ، کلسیم ، منیزیم و گوگرد. اولین کربن (C) برای تشکیل کربوهیدرات ها ، پروتئین ها ، اسیدهای نوکلئیک و بسیاری از ترکیبات دیگر به کربن (C) نیاز است. بنابراین ، در همه ماکرومولکول ها وجود دارد. به طور متوسط ​​، وزن خشک (به استثنای آب) سلول 50 درصد کربن است ، و آن را به یک قسمت اصلی از مولکول های زیستی گیاه تبدیل می کند. [caption id="attachment_53343" align="aligncenter" width="401"]عناصر مورد نیاز گیاهان کود ماکرو و میکرو پرسش و پاسخ کود میکرو و ماکرو[/caption]
عناصر اساسی مورد نیاز گیاهان : برای اینکه یک عنصر به عنوان یک ماده اساسی در نظر گرفته شود ، گیاه نمی تواند چرخه حیات خود را بدون عنصر کامل کند ، هیچ عنصر دیگری نمی تواند عملکرد عنصر را انجام دهد و این عنصر مستقیماً در تغذیه گیاه نقش دارد.

عناصر فراوان در چرخه رشد گیاهان نقش نیتروژن

عنصر فراوان بعدی در سلولهای گیاه نیتروژن (N) است. بخشی از پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک است. ازت در سنتز برخی ویتامین ها نیز استفاده می شود. هیدروژن و اکسیژن عناصر درشت مغذی هستند که بخشی از بسیاری از ترکیبات آلی هستند و همچنین آب را تشکیل می دهند. اکسیژن برای تنفس سلولی لازم است.

نقش موثر اکسیژن در گیاهان

گیاهان از اکسیژن برای ذخیره انرژی به شکل ATP استفاده می کنند. فسفر (P) ، ماکرومولکول دیگر ، برای سنتز اسیدهای نوکلئیک و فسفولیپیدها لازم است. به عنوان بخشی از ATP ، فسفر امکان تبدیل انرژی غذایی را از طریق فسفوریلاسیون اکسیداتیو به انرژی شیمیایی فراهم می کند. انرژی نور در حین فتوسفریلاسیون در فتوسنتز به انرژی شیمیایی تبدیل می شود. و به انرژی شیمیایی تبدیل می شود تا هنگام تنفس استخراج شود.

نقش گوگرد در تغذیه گیاهان

گوگرد بخشی از آمینو اسیدهای خاص مانند سیستئین و متیونین است و در چندین کوآنزیم وجود دارد. گوگرد همچنین به عنوان بخشی از زنجیره انتقال الکترون که شیب های هیدروژن در تبدیل انرژی نور به ATP نقش اساسی دارند ، در فتوسنتز نقش دارد.

نقش پتاسیم در تغذیه گیاهان

پتاسیم (K) به دلیل نقش آن در تنظیم باز و بسته شدن روزنه مهم است. روزنه ها به عنوان روزنه هایی برای تبادل گاز به حفظ تعادل آب سالم کمک می کنند. پمپ یون پتاسیم از این فرآیند پشتیبانی می کند.

نقش منیزیم در بهبود عملکرد گیاه

منیزیم (منیزیم) و کلسیم (کلسیم) نیز از عناصر مغذی مهم هستند. نقش کلسیم دو برابر است: برای تنظیم انتقال مواد مغذی و پشتیبانی از بسیاری از عملکردهای آنزیم. منیزیم برای فرآیند فتوسنتز مهم است. این مواد معدنی همراه با ریز مغذی ها به تعادل یونی گیاه نیز کمک می کنند.

عناصر مورد نیاز ارگانیسم های خاک به شرح زیر است

ارگانیسم ها علاوه بر عناصر مغذی زیاد ، به عناصر مختلفی به مقدار کم نیاز دارند. این ریز مغذی ها یا عناصر کمیاب در مقادیر بسیار کمی وجود دارند. هفت ریز مغذی اصلی شامل بور ، کلر ، منگنز ، آهن ، روی ، مس و مولیبدن است.

عناصر ریز مغذی میکرو

معرفی عناصر ریز مغذی و نقش آنها در تغذیه گیاهان

نقش بور در تغذیه گیاهان

اعتقاد بر این است که بور (B) در انتقال کربوهیدرات در گیاهان نقش دارد. همچنین در تنظیم سوخت و ساز بدن کمک می کند. کمبود بور غالباً باعث بازگرداندن جوانه ها خواهد شد.

نقش کلر در تغذیه گیاهان

کلر (Cl) برای اسمز و تعادل یونی لازم است. همچنین در فتوسنتز نقش دارد.

نقش مس در بهبود عملکرد گیاهان

مس (مس) جز component برخی از آنزیم ها است. علائم کمبود مس شامل قهوه ای شدن نوک برگها و کلروز (زردی برگ ها) است.

نقش آهن در بهبود عملکرد گل و گیاه

آهن (Fe) برای سنتز کلروفیل ضروری است ، به همین دلیل کمبود آهن منجر به کلروز می شود.

نقش منگنز در بهبود عملکرد گیاهان

منگنز (Mn) برخی از آنزیم های مهم دخیل در تشکیل کلروفیل را فعال می کند. گیاهان کمبود منگنز در رگهای برگ های آن کلروز ایجاد می کنند. در دسترس بودن منگنز تا حدودی به pH خاک بستگی دارد.

نقش مولیبدن در تغذیه گیاهان جوان

مولیبدن (Mo) برای سلامت گیاه بسیار ضروری است ، زیرا گیاهان از آن برای کاهش نیترات به شکل های قابل استفاده استفاده می کنند. بعضی از گیاهان از آن برای تثبیت نیتروژن استفاده می کنند. بنابراین ممکن است لازم باشد قبل از کاشت حبوبات به برخی خاکها اضافه شود.

نقش روی در بهبود عملکرد و تغذیه گیاهان

روی (Zn) در تشکیل کلروفیل نقش دارد و بسیاری از آنزیم ها را نیز فعال می کند. علائم کمبود روی شامل کلروز و توقف رشد است. ممکن است لازم باشد قبل از کاشت حبوبات به برخی خاکها اضافه شود. روی (Zn) در تشکیل کلروفیل نقش دارد و بسیاری از آنزیم ها را نیز فعال می کند. علائم کمبود روی شامل کلروز و توقف رشد است. ممکن است لازم باشد قبل از کاشت حبوبات به برخی خاکها اضافه شود. روی (Zn) در تشکیل کلروفیل نقش دارد و بسیاری از آنزیم ها را نیز فعال می کند. علائم کمبود روی شامل کلروز و توقف رشد است.

کمبود عناصر غذایی در گیاهان چه مواردی را ایجاد خواهد کرد

کمبود هر یک از این مواد مغذی ، به ویژه عناصر مغذی درشت ، می تواند روی رشد گیاه تأثیر منفی بگذارد. بسته به ماده مغذی خاص ، کمبود آن می تواند باعث توقف رشد ، رشد کند یا کلروز شود. کمبود شدید ممکن است منجر به علائم مرگ سلول در برگها شود. [caption id="attachment_53344" align="aligncenter" width="405"]کمبود عناصر در گیاهان و تغذیه نا مناسب کمبود عناصر در گیاهان[/caption]

عناصر مورد نیاز گیاهان ( کود ) هدف ما پاسخ به سوالات شما عزیزان در راستای تکمل علوم کشاورزی ایران

سازمان زنجیره تامین بهشت با ایجاد بستری در جهت پاسخگویی به سوالات راهکاری برای کمک به کشاورزان را نهادینه کرده است .

با بارگذاری سوال و جواب در فروش محصولات سهیم باشید و خود را بازنشسته کنید .

جهت مطالعه روند سهم دهی به شما عزیزان میتوانید وارد بستر تکمیل علم شوید .

بهترین تغذیه برای گیاهان چیست ؟

هدف ما پاسخ به سوالات شما میباشد و در این راستا بیش از هزاران سوال و جواب در اختیار شما قرار میدهیم .

سوالاتی که در خصوص عناصر مورد نیاز گیاهان ( کود ) بارگذاری شده است به صورت دسته بندی در بخش های مختلف تقسیم شده است .

دسته بندی ها در تمامی زمینه های گیاهی به تفکیک میباشد .

تعدادی از دسته هایی که بارگذاری شده است و در آنها مطالبی تخصصی به صورت سوال و جواب ذخیره شده است به شرح زیر است .

دسته های تخصصی ایجاد شده در زمینه عناصر مورد نیاز گیاهان چیست ؟

کود مناسب گیاهان دارویی که به تفکیک تمامی گیاهان با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب گیاهان زینتی فضای باز که به تفکیک تمامی گیاهان با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب گیاهان زینتی آپارتمان که به تفکیک تمامی گیاهان با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب درختان میوه که به تفکیک تمامی درختان با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب سبزیجات که به تفکیک تمامی سبزیجات با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب کاکتوس ها که به تفکیک تمامی کاکتوس ها با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب نشاء که به تفکیک تمامی نشاء ها با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

کود مناسب غلات که به تفکیک تمامی غلات با مشخصات و نیاز های عناصر گیاهی بارگذاری محتوا گردیده است .

هدف پاسخگویی و ساختار سازی سازمان چیست ؟

پاسخ به تمامی سوالات صنایع کشاورزی و زیر دسته اصلی عناصر مورد نیاز گیاهان ( کود ) میتواند راهکاری برای بهبود تولیدات محصولات زراعی ، باغی و گلخانه ای باشد .

هدف این سازمان از ایجاد بستری در راستای تکمیل علوم در تمامی زمینه ها کمک به ایران و ایرانی میباشد و میکوشد تا بتاند راندمان پاسخگویی به سوالات شما عزیزان را فراهم آورد .

فراموش نکنید پلن های درآمدی سازمان در راستای عرضه محصولات به کشاورزان به صورت سهم بندی صورت گرفته است و اعضای فعال در زمینه پاسخ گویی به سوالات و نیز طراحان سوال های تخصصی میتوانند در فروش محصولات کشاورزی سهیم باشند .

محتوای بارگذاری شده از مقالات خارجی جمع آوری و ترجمه شده است - مطالعه و انتشار با ذکر منبع بلامانع است bio.libretexts.org

مرکز آموزش ویدئویی بستری برای آموزش های رایگان کشاورزی .

">عناصر مورد نیاز گیاهان ( کود )
کود پتاسیم کود سلفات کود نیترات کود نیتروژن
0

95c632b31974735fec41b680ad99302469d642d2 14 - نقش اندازه بنه مادري و نوع کود بر کارایی مصرف نیتروژن در زعفران زراعی شرح دهید .نقش اندازه بنه مادري و نوع کود بر کارایی مصرف نیتروژن در زعفران زراعی شرح دهید .

مصطفی قدیری سوال ویرایش شده دسامبر 28, 2020
گذاشتن نظر
0

نقش اندازه بنه مادری و نوع کود بر کارایی مصرف نیتروژن در زعفران زراعی شرح دهید .

اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪ، از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن در زﻋﻔﺮان ( Crocus sativus L.) ، ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﮐﻮدﻫﺎي داﻣﯽ، ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﺑﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن در زﻋﻔـﺮا ن -1931 و 39-2931 ﺑﻪ 92 آزﻣﺎﯾﺸﯽ در دو ﺳﺎل زراﻋﯽ ﺻﻮرت ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮكﻫـﺎي ﮐﺎﻣـﻞ ﺗﺼـﺎدﻓﯽ ﺑـﺎ ﺳـﻪ ﺗﮑﺮار در ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ اﺟﺮا در آﻣﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، اﻧﺪازه ﺑﻨـﻪ ﻣـﺎدري در ﮔـﺮم 12 ﮔـﺮم )ﻧﺴـﺒﺘﺎً ﺑـﺰرگ ( و ﺑـﯿﺶ از 12 ﺗـﺎ 8/1 ،( ﺗﺎ 8 ﮔﺮم )ﻣﺘﻮﺳﻂ 4/1 ،( ﭼﻬﺎر ﺳﻄﺢ )4 ﮔﺮمو ﮐﻤﺘﺮ از آن) ﮐﻮﭼﮏ )ﺑﺰرگ( (و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻮد در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ )ﮐﻮد داﻣﯽ، ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ) ﻧﯿﺘﺮوژن + ﻓﺴﻔﺮ( و ﺷـﺎﻫﺪ ) ﻋـﺪم ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮ د ((ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻋﺎﻣﻞ اول و دوم آزﻣﺎﯾﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ در ﻫﺮ دو ﺳﺎل اﺟﺮاي، ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ اﻧـﺪازه ، دﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﺟﻬﺖ ﮐﺎﺷﺖ )از ﺳﻄﺢ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻪ ﺑﺰرگ(، ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن )ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮم در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ( در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘـﺮي و ﮐـﻞ ﺑﻮﺗﻪ زﻋﻔﺮان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽداري اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ .ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﺟﻬﺖ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﯽ داري ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در زﻋﻔﺮان ﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﺳﺎل اول و دوم اﺟﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ، ﮐﺎراﯾﯽ .درﺻﺪ ﺑﯿﺶ از ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮد 61 و 21 ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد داﻣﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان

زﻋﻔﺮان زراﻋﯽ ( ﮔﯿﺎه ﭼﻨﺪﺳـﺎﻟﻪ اي Crocus sativus L.) ﺗﻌﻠـﻖ دار د .ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ (Iridaceae)اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮاده زﻧﺒﻖ ﺗﺮﯾﭙﻠﻮﺋﯿﺪ ﺑﻮدن و ﻧﯿﺰ ﺧـﻮد ﻧﺎﺳـﺎزﮔﺎري، ﺗﮑﺜﯿـﺮ ﮔﯿـﺎه زﻋﻔـﺮان ﺑﻪ ﺻﻮرت روﯾﺸﯽ و از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺪامﻫﺎي زﯾﺮزﻣﯿﻨـﯽ آن ﺻـﻮرت (. اﻧﺪامﻫﺎي Kafi et al., 2002; Ali et al., 2013)ﻣﯽﮔﯿﺮد داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ ،اﺳﺘﺎد -1 ﮐﺎرﺷﻨﺎس ارﺷﺪ زراﻋﺖ، داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ -2 داﻧﺸﺠﻮي دﮐﺘـﺮي اﮐﻮﻟـﻮژي ﮔﯿﺎﻫـﺎن زراﻋـﯽ، داﻧﺸـﮑﺪه ﮐﺸـﺎورزي -3 داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ
زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮﺗﻪ ﮐﻪ در واﻗﻊ ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﻧﺎﻣﯿـﺪه ﻣـﯽ ﺷـﻮد، ﺧـﻮد داراي ﺟﻮاﻧﻪﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﯾﺴﺘﻤﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ در ﻧﺘﯿﺠـﻪ رﺷـﺪ اﯾﻦ ﻣﺮﯾﺴﺘﻢﻫﺎ، ﺑﻨﻪﻫﺎي ﺟﺪﯾـﺪي ﺑـﻪ ﻧـﺎم “ﺑﻨـﻪ دﺧﺘـﺮ ي” در ﺳﻄﺢ ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد .ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ رﺷـﺪ ﺑﻨـﻪ ﻫـﺎي دﺧﺘﺮي در ﻃﯽ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ، ﺗﺤﻠﯿﻞﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﻧﯿﺰ آﻏـﺎز ﻣـ ﯽﺷﻮد .ازاﯾﻦ رو، در ﻫﺮ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ، ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي ﻋﻤﻠﮑﺮد در واﻗـﻊ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺷﺮاﯾﻂ رﺷﺪ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در ﻓﺼﻞ ﻗﺒﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .(Gresta et al., 2008; Renau-Morata et al., 2012) ﺑﻪ ﻃﻮرﮐﻠﯽ، رﺷﺪ زﻋﻔﺮان ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻣﺮاﺣﻞ اﺑﺘﺪاﯾﯽ واﺑﺴﺘﻪ Amirshekari ) ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ذﺧﯿﺮه ﻏﺬاﯾﯽ در ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري اﺳـﺖ .(از ﺳـﻮي دﯾﮕـﺮ، et al., 2007; Koocheki et al., 2007

ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺎ وزن ﺑـﺎﻻﺗﺮ ﻋﻤﻮﻣـًﺎ داراي اﻧﺪوﺧﺘـﻪ ﻏـﺬاﯾﯽ (Koocheki et al., 2014 a, 2014 b, ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ (. از اﯾﻦرو، اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣـﺎدري ﺑـﺎ وزن ﻣﻨﺎﺳـﺐ 2014 d ﺟﻬﺖ ﮐﺸﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓـﺰاﯾﺶ رﺷـﺪ ﺑﻮﺗـﻪ ﻣـﺎدري و (Koocheki et al., درﻧﻬﺎﯾﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﺎﻻﺗﺮ زﻋﻔـﺮان ﮔـﺮدد ( .از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ، ﺑـﺎ 2007; Renau-Morata et al., 2012 ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﮑﻪ رﺷﺪ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺗﺎ زﻣﺎن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺷﺪن آنﻫﺎ، اﺳﺎﺳﺎً واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﺎدري اﺳﺖ، اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎً ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ (Koocheki et al., 2014 b, 2014 d) . ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري، ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻣﺘﻌﺎدل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﯿﺘﺮوژن، ﺑﻪ وﯾﮋه از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻟﯽ، ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﻓـﺰاﯾﺶ رﺷـﺪ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در ﻃﯽ ﻓﺼﻞ رﺷـﺪ ﻧﻘـﺶ ﻣﺴـﺘﻘﯿﻤﯽ داﺷـﺘﻪ (Omidi et al., 2009; Koocheki et al., 2014 b, ﺑﺎﺷﺪ .(ﻧﯿﺘﺮوژن ﮐﻪ از ﻣﻬﻢﺗـﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﺟﻬـﺖ اﻓـﺰاﯾﺶ 2014 c (Chaji et al., ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﻞ و ﺑﻨﻪﻫﺎي زﻋﻔﺮان ﺑﻪﺷﻤﺎر ﻣﯽرود ، در ﮔﯿﺎه ﺑـﻪ 2013) ﻋﻨـﻮان ﻋﻨﺼـﺮي ﻣﺘﺤـﺮك ﺷـﻨﺎﺧﺘ ﻪ ﺷـﺪ ه و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻃﻮل دوره رﺷـﺪ (Bertheloot et al., 2008) ﮔﯿﺎه و ﺑﻪ وﯾﮋه در اﻧﺘﻬﺎي ﻫﺮ ﻓﺼﻞ، از اﻧـﺪا مﻫـﺎي روﯾﺸـﯽ ﺑـﻪ (Ourry et al., 1988; ﺑﺨﺶ زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﮔﯿﺎه ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﺷـﻮد .(از اﯾـﻦ رو، ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ Masclaux-Daubresse et al., 2010 ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن در اﻧـﺪام ﻫـﺎي زﻋﻔـﺮان در واﮐـﻨﺶ ﺑـﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮدﻫﺎي آﻟﯽ و اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣـﻮرد ﺗﻮﺟـﻪ ﺑﺎﺷﺪ . ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در واﻗﻊ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮔﯿﺎه در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻤﻠﮑﺮد داﻧﻪ و ﯾﺎ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺑﻪ ازاي ﻫـﺮ واﺣﺪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﺼﺮف (Salvagiotti et al., ﺷـﺪه ﻣـ ﯽﺑﺎﺷـﺪ .ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮔﯿـﺎه در ﺟـﺬب ﻧﯿﺘـﺮوژن از ﺧـﺎك، (2009 ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯿﺰان ﺗﺨﺼـﯿ ﺺ Salvagiotti et al., ) ﻧﯿﺘﺮوژن ﺟﺬب ﺷﺪه ﺑﻪ اﻧﺪام اﻗﺘﺼـﺎدي (و ﻧﯿــﺰ ﻧــﻮع ﻣﻨﺒــﻊ 2009; Koocheki et al., 2011 ﺗﺄﻣﯿﻦ (Ankumah et al., ﮐﻨﻨـﺪه اﯾـﻦ ﻋﻨﺼـﺮ ﻗـﺮار ﮔﯿـﺮد ( .ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ رﺷﺪ ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻪ ﮔﯿـﺎه 2003 زﻋﻔﺮان و ﻧﯿﺰ ﺧﺸﮏ ﺷﺪن اﻧﺪامﻫﺎي ﻫـﻮاﯾ ﯽ ﮔﯿـﺎه در اﻧﺘﻬـﺎي (Kafi et al., 2002; Kumar et al., ﻫـﺮ ﻓﺼـﻞ رﺷـﺪ
– (، ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﯿﻦ اﻧـﺪام 2009 ﻫﺎي ﮔﯿﺎه و ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف اﯾﻦ ﻋﻨﺼـﺮ ﭘﯿﭽﯿـﺪ هﺗـﺮ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ ﯾـﺎ دوﺳـﺎﻟﻪ اي ﺑﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ ﺑـﻪ روش زاﯾﺸـﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ .ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ذﮐﺮﺷﺪه، اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺛﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮدﻫﺎي داﻣﯽ، ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾ ﯽ و اﻧـﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن در اﻧﺪامﻫﺎي زﻋﻔﺮان و ﻧﯿﺰ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن در اﯾـﻦ ﮔﯿـﺎه در ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎي ذﮐﺮﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ در دو ﺳـﺎل زراﻋـﯽ 29-1931 و 39-2931 ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﮑﺮار در ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ داﻧﺸـﮑﺪه ﮐﺸـﺎورزي داﻧﺸـﮕﺎه 4) ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ اﺟﺮا ﺷﺪ .اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري در ﭼﻬﺎر ﺳـﻄﺢ ،( ﮔـﺮم )ﻣﺘﻮﺳـﻂ 8 ﺗﺎ 4/1 ، ﮔﺮم و ﮐﻤﺘﺮ از آن )ﮐﻮﭼﮏ ﯾﺎ رﯾﺰ( ﮔـﺮم )ﺑـﺰرگ (( و 12 ﮔﺮم )ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﺰرگ( و ﺑـﯿﺶ از 12 ﺗﺎ 8/1 ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﻮدي در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ )ﮐﻮد داﻣﯽ، ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺷﺎﻫﺪ )ﻋﺪم ﻣﺼﺮف ﮐﻮد (ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻋﺎﻣﻞ اول و دوم آزﻣـﺎﯾﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﻨﻪﮔﺮم ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮد، ﺑﻠﮑﻪ ﻫـﺮ ﺑﻨـﻪ اي 12 ﻫﺎي ﺑﺎ وزن ﺑﯿﺶ از ﮐﻪ داراي وزﻧﯽ ﺑﯿﺶ از 21 ﮔﺮم ﺑﻮد، ﺟﺰء “ﺑﻨﻪﻫـﺎي ﺑـﺰرگ ” ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ . ﭘـﯿﺶ از ﮐﺎﺷـﺖ، ﺟﻬـﺖ ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﺧﺼﻮﺻـﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑــﯽ و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎك زﻣﯿﻦ ﻣﻮردﻧﻈﺮ، ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري ﺗﺼﺎدﻓﯽ )از ﻋﻤﻖ ﺟﻬـﺖ .(1 ﺳـﺎﻧﺘﯽ ﻣﺘـﺮي (اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ )ﺟـﺪول 30 ﺻﻔﺮ ﺗﺎ آﻣﺎدهﺳﺎزي زﻣﯿﻦ ﻣـﻮردﻧﻈﺮ ، اﺑﺘـﺪا ﺷـﺨﻢ اوﻟﯿـﻪ و دﯾﺴـﮏ در اﻋﻤﺎل ﺷﺪ .ﺳﭙﺲ ﮐﺮت ﻫـﺎﯾﯽ ﺑـﺎ 1391اواﺳﻂ ﺧﺮدادﻣﺎهﺳﺎل اﺑﻌﺎد ﯾﮏ ﻣﺘﺮ × دو ﻣﺘﺮ )دو ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ (و ﺑﺎ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﯾـﮏ ﻣﺘـﺮ از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﯾﺠﺎد ﮔﺮدﯾﺪ .ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ دو ﺑﻠﻮك ﻧﯿﺰ دو ﻣﺘﺮ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮرﮐﻠﯽ ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮد داﻣـﯽ و ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﻣﯿـﺰان ﻧﯿﺘـﺮوژن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺧﺎك در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ دو ﮐﻮد ﻣﯽﺑﺎﯾﺴـﺖ ﻣﺴـﺎوي ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ .از اﯾﻦرو، ﭘﯿﺶ از ﮐﺎﺷـﺖ ﮐـﻮد داﻣـﯽ )از ﻧـﻮع ﺑﺴﺘﺮ ﮔﺎوي ﮐـﺎﻣﻼً ﭘﻮﺳـﯿﺪه داراي 2/1 درﺻـﺪ ﻧﯿﺘـﺮوژن (ﺑـﻪ . ﺗﻦ در ﻫﮑﺘﺎر )ﺗﻨﻬﺎ در ﺳﺎل اول (ﺑﻪ زﻣﯿﻦ داده ﺷـ ﺪ 25 ﻣﯿﺰان ﻣﻌﺎدل ﻧﯿﺘﺮوژن اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺧﺎك از ﻣﻨﺒﻊ ﮐـﻮد داﻣـﯽ، ﮐـﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺘﺮوژن )از ﻣﻨﺒﻊ اوره (در ﺷﺶ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﺑـﺎ -1) ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 05 ﮐﯿﻠـﻮﮔﺮم ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﻫﮑﺘـﺎر ،1391اواﺧﺮ اﺳﻔﻨﺪﻣﺎه ﺳـﺎل -3 ، ﮐﺎﺷﺖ، 2- اواﺧﺮ آذر 1931
5- اواﺧﺮ آذر 2931 و 6- اواﺧﺮ اﺳـﻔﻨﺪﻣﺎه ،4- ﻣﻬﺮﻣﺎه 2931 ﺑﻪ زﻣﯿﻦ داده ﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﻢزﻣـﺎن ﺑـﺎ ﮐﺎﺷـﺖ (1392ﺳﺎل ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﻓﺴﻔﺮ در ﻫﮑﺘﺎر )از ﻣﻨﺒﻊ ﺳﻮﭘﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﺗﺮﯾﭙـﻞ ( در 75 ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺮتﻫﺎي ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﻋﻤﺎل ﮔﺮدﯾﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﻗﺎﺑﻞ از ﻣﺼﺮف ﮐـﻮد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ (1 ﺟﺬب ﺧﺎك )ﺟﺪول ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ ﻧﯿﺰ ﺧﻮدداري ﺷﺪ

و ﺑـﺮ اﺳـﺎس 1391 ﺧﺮدادﻣﺎه ﺳﺎل 27 ﻋﻤﻠﯿﺎت ﮐﺎﺷﺖ در ﺗﺮاﮐﻢ 05 ﺑﻨﻪ در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ .آﺑﯿﺎري ﮐـﺮت ﻫـﺎ ﻧﯿـﺰ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂﻟﻮﻟﻪ و ﺷﯿﺮﻫﺎي ﭘﻠﯽاﺗﯿﻠﻨﯽاﻧﺠﺎم ﺷﺪ. در ﻃﻮل ﻣﺮاﺣﻞ اﺟﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ از ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻠﻒﮐﺶ و ﯾﺎ آﻓﺖﮐﺶ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﺪ . در ﺳﺎل اول ﭘﺲ از اﺟﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ و ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻨﻪ ، وزن ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در اﻧﺪازهﻫﺎي (1392 ﺧﺮدادﻣﺎه 5) ﻫﺎ ﺗــﺎ 8 ﮔﺮﻣــﯽ و ﺑــﯿﺶ از 8 ﮔﺮﻣــﯽ در 4/1 ، ﺗــﺎ 4 ﮔﺮﻣــﯽ 0/1 ﻣﺴﺎﺣﺘﯽ ﻣﻌﺎدل ﯾﮏ (ﻣﺘـﺮ 0/5 × ﭼﻬـﺎرم ﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ )5/0 ﻣﺘـﺮ 25) ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ .ﻫﻤﺰﻣـﺎن ﺑـﺎ زرد ﺷـﺪن ﮐﺎﻣـﻞ اﻧـﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ ﻧﯿــﺰ ﻧﻤﻮﻧــﻪ (1392اردﯾﺒﻬﺸــﺖ ﺑــﺮداري از ﺑــﺮگ در ﻣﺴــﺎﺣﺖ ذﮐﺮﺷﺪه اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ .ﺑـﺎ ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ وزن ﺑﻨـﻪ ﻫـﺎي دﺧﺘـﺮي ﺗﻔﮑﯿﮏﺷﺪه و اﻧﺪام ﻫﻮاﯾﯽ، ﻏﻠﻈﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن )ﮔﺮم ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ( و ﻣﻘــﺪار ﺟــﺬب ﻧﯿﺘــﺮوژن )ﮔــﺮم در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑــﻊ( در اﻧــﺪامﻫــﺎي
Kjeldahl- ذﮐﺮﺷـﺪه ﺑـﻪ روش ﮐﺠﻠـﺪال و ﺗﻮﺳـﻂ دﺳـﺘﮕﺎه (اﻧﺪازهﮔﯿﺮي ﺷﺪ .ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎل اول، در Psu 55 ) ﻣﺪل PECO ﻧﯿـﺰ ﺷـﺎﺧﺺ ﻫـﺎي ذﮐﺮﺷـﺪه در ﮐـﻞ 1393 ﺧﺮدادﻣﺎه ﺳﺎل 7 ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﻫﺮ ﮐﺮت )ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدﯾﺪ. (1392 ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در ﺧﺮدادﻣﺎه ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻘـﺪار ﻧﯿﺘـﺮوژن در اﻧـﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ و ﺑﻨـﻪ ﻫـﺎي وﮐـﺎراﯾﯽ ﻣﺼـﺮف (1 دﺧﺘﺮي، ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن)ﻣﻌﺎدﻟـﻪ (Salvagiotti et al., ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﺷـﺪ (2 ﻧﯿﺘـﺮوژ ن) ﻣﻌﺎدﻟـﻪ .ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ اﺳﺖ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﭼﻨﺪﺳـﺎﻟﻪ ﮔﯿـﺎه (2009 زﻋﻔﺮان، ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر و ﻧﯿﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺪام ﻣﻮرداﺳﺘﻔﺎده ﺟﻬﺖ ﺗﮑﺜﯿﺮ زﻋﻔـﺮا ن، ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در ﭘﺎﯾﺎن ﻫﺮ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ.

ﻣﻘﺪار ﻧﯿﺘﺮوژن زﯾﺴﺖ ﺗـﻮد ه در ﭘﺎﯾـﺎن ﻓﺼـﻞ رﺷـﺪ ﻧﯿـﺰ از ﻣﺠﻤﻮع ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي و اﻧﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ ﺑـ ﻪدﺳـﺖ آﻣﺪ. ﺗﺠﺰﯾﻪ SAS وﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺎ ﻧـﺮ م اﻓﺰارﻫـﺎ ي اﻧﺠﺎم ﺷـﺪ .ﻣﯿـﺎﻧﮕﯿ ﻦﻫـﺎ ﻧﯿـﺰ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از Mstat-Cو 9.3 و در ﺳﻄﺢ اﺣﺘﻤﺎل ﭘﻨﺞ (LSD)آزﻣﻮن ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽدار درﺻﺪ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪﻧﺪ. ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻮﺿﯿﺢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷـﺎﺧﺺ ﻫـﺎي ﻣﻮردﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زﻋﻔﺮان در ﺳﺎل اول و دوم ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾـ ﻞ اﺳﭙﻠﯿﺖ در زﻣﺎن و در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺑﻠﻮك ﻫـﺎ ي ﮐﺎﻣـﻞ ﺗﺼـﺎدﻓﯽ آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺷﺪ .اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺎﮐﺘﻮرﯾـﻞ و دو ﺳــﺎل اﺟــﺮاي آزﻣــﺎﯾﺶ ﺑــﻪ ﻋﻨــﻮان دو ﺑﺮداﺷــﺖ) دو ﺑــﺎر ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري در ﻃﯽ زﻣﺎن (در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ و ﺑﺤﺚ اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد و اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري 4 ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﻪﺟﺰﺑﻨﻪﻫـﺎي زﯾـﺮ ﮔﺮم و ﻧﯿﺰ اﻧﺪام ﻫﻮاﯾﯽ، اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﮐـﻮ د واﻧـﺪازه ﺑﻨـﻪ ﻣﺎدري ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻌﻨﯽداري ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺳﺎﯾﺮ اﻧـﺪا مﻫـﺎي ﮔﺮم، ﮐﻞ ﺑﻨـ ﻪﻫـﺎ و 8 ﮔﺮم، ﺑﯿﺶ از 8 ﺗﺎ 4/1 زﻋﻔﺮان )ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻋﻼوه ﺑـﺮ اﯾـﻦ اﺛـﺮ .(2 ﻧﯿﺰ ﺑﻮﺗﻪ ﮐﺎﻣﻞ زﻋﻔﺮان (داﺷﺖ )ﺟﺪول ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد و اﻧـﺪازه ﺑﻨـﻪ ﻣـﺎدر ي ﺑـﺮ ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و .(2 ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن زﻋﻔﺮان ﻧﯿﺰ ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮد )ﺟﺪول ﺑﺎ ،( در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد )ﮐﻮد داﻣﯽ، ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري، ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘـﺮي ﮔﺮم، ﺑﯿﺶ از 8 ﮔﺮم، ﮐﻞ ﺑﻨﻪﻫﺎ و ﮐﻞ ﺑﻮﺗـﻪ ﻣـﺎدري 8 ﺗﺎ 4/1 ﺑﻪ .(3 ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽداري اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ )ﺟﺪول ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري از ﺳـﻄﺢ ﮔـﺮم (، ﻣﯿـﺰان 12 رﯾﺰ )ﮐﻤﺘﺮ از 4 ﮔﺮم (ﺑـﻪ درﺷـﺖ )ﺑـﯿﺶ از -ﮔﺮم و ﮐـﻞ ﺑﻮﺗـﻪ ﺑـﻪ 8 ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ در .(3 و 3 ﺑﺮاﺑﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓـﺖ )ﺟـﺪول 6 ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺗﺎ ﺑﯿﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺶ ﻧﯿﺰ ﺑﯿﺶﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨـﻪ ﮔـﺮم و ﮐـﻞ ﺑﻮﺗـﻪ ﻣـﺎدري در ﻧﺘﯿﺠـﻪ 8 ﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑﯿﺶ از ﮔـﺮم 12 ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد داﻣﯽ +ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑـﯿﺶ از ﮔـﺮم در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑـﻊ (ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪ 23/73 و 5/80 )ﺑﻪﺗﺮﺗﯿـﺐ .(3 )ﺟﺪول
ﺑﻪ ﮔﺮم، 8 ﻃﻮرﮐﻠﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑﺎ وزن ﺑﯿﺶ از در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺮ، داراي اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴـﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛ زﯾﺮا اﺳﺎﺳﺎً ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑﺎ وزن ﮐﻤﺘـﺮ از ﮔﺮم، ﺑﻪوﯾﮋه در ﺳـﺎ لﻫـﺎي اول رﺷـﺪ ﮔﯿـﺎه، داراي ﺗﻮاﻧـﺎﯾﯽ 4 ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﻞ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ ﺑﻮده و ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺻﻼً ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔـﻞ ﻧ ﮑﻨـﺪ .از ﺳﻮي دﯾﮕـﺮ، ﺑـﺎ (Koocheki et al., 2014 b, 2014 d) ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ وﯾـﮋه ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﺑﻬﺒـﻮد ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﮔـﻞ و ﺑﻨـﻪ ،(Omidi et al., 2009; Chaji et al., 2013)زﻋﻔـﺮان اﻓﺰاﯾﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺑـﯿﺶ ا ز 8ﮔﺮم، ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻫﻤﯿﺖ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨـ ﻪﻫـﺎي ﻣـﺎدر ي درﺷﺖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد داﻣﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان راﻫﮑـﺎري ﺟﻬـﺖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد زﻋﻔﺮان ﺑﺎﺷﺪ . در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻄﻮح ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري، ﻣﯿـﺰان ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﮔﺮم و ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ ﻣـﺎدري، 8 ، ﺑﯿﺶ از 8ﺗﺎ 1/4 ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻮد داﻣﯽ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻨـﯽ دار ﺑـﯿﺶ از ﮐـﻮد – ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨﻪ .(3 ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮد )ﺟﺪول ﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺰرگ، ﮐـﺎرﺑﺮد ﮐـﻮد داﻣـﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴـﻪ ﺑـﺎ ﮐـﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘـﺮي ﮔـﺮم 5/80 ﮔﺮم ﺑـﻪ 3/25 ﮔﺮم ﺗﺎ 97 درﺻﺪ ﺷﺪ )از 8 ﺑﯿﺶ از در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ .(ﺑﺮﺗﺮي ﮐﻮد داﻣﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑـﻦ اﺳﺖ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻣﺘﻌﺎدلﺗﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺳـﻄﺢ ﻣﻮاد آﻟﯽ در ﺧﺎك، ﺑﻬﺒـﻮد ﺧﺼﻮﺻـﯿﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑـﯽ و ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎك و آﺑﺸﻮﯾﯽ ﮐﻤﺘـﺮ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻏـﺬاﯾﯽ در ﻃـﯽ زﻣـﺎن ﺑﺎﺷـﺪ (Mando et al., 2005; Safadoust et al., 2007; Limon-Ortega et al., 2008 .( در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد )داﻣـﯽ، ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺷـﺎﻫ ﺪ(، ﺑـﺎ اﻓﺰاﯾﺶ در اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري، ﻣﯿﺰان ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف .(3 ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽداري رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺖ )ﺟـﺪول ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد داﻣﯽ، ﺑﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ اﻧـﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري از ﺳﻄﺢ رﯾﺰ )ﮐﻤﺘﺮ از 4 ﮔﺮم (ﺑﻪ درﺷـﺖ )ﺑـﯿﺶ از 21 ﮔﺮم (ﻣﯿﺰان ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﺗﺎ ﺑﯿﺶ از ﺳـ ﻪ ﺑﺮاﺑـﺮ .( ﺑﻪ 48/03 ﮔﺮم ﺑﺮ ﮔﺮم 9/88 اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ )از ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﺮ ذﮐﺮ ﮔﺮدﯾـﺪ، اﻧـﺪازه ﺑﻨـﻪ ﻣـﺎدري از ﻋﻮاﻣــﻞ ﻣﻬــﻢ در ﺷــﮑﻞ ﮔﯿــﺮي ﻋﻤﻠﮑــﺮد زﻋﻔــﺮان ﻣــﯽﺑﺎﺷــﺪ )Nassiri Mahallati et al., 2007; Koocheki et al., 2014 b( .

ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﺑـﻪ ﺳـﺒﺐ دارا ﺑﻮدن اﻧﺪوﺧﺘـﻪ ﻏـﺬاﯾﯽ ﺑﯿﺸـﺘﺮ، ﻋﻤﻮﻣـﺎً داراي ﺳﯿﺴـﺘﻢ رﯾﺸـﻪ ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮي ﺑﻮده و درﻧﻬﺎﯾﺖ داراي ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﻞ و ﺑﻨﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮي (Amirshekari et al., 2007; Koocheki et al., ﻫﺴﺘﻨﺪ . از اﯾﻦرو، ﺑـﻪ ﻧﻈـﺮ 2007; Renau-Morata et al., 2012) ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري درﺷﺖﺗﺮ ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﯿـﺎه در ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن از ﺧﺎك و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎده ﺧﺸﮏ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ازاي ﻫﺮ واﺣﺪ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﺼﺮف ﺷﺪهﺑﺎﺷﺪ. در ﻫﺮ ﯾﮏ ﺳـﻄﻮح ﮐﺎﺷـﺖ ﺑﻨـﻪ ﻫـﺎي ﻣـﺎدري، ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮد ﺑﻪ.(3 ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪ )ﺟﺪول ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺰرگ )ﺑﯿﺶ از 21 ﮔﺮم(، ﻣﯿﺰان ﮐﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد داﻣﯽ )50/25 درﺻﺪ (ﺗﺎ ﺣﺪود دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﺶ ازﺷﺎﻫﺪ )42/92ﮔﺮم (ﺑﻮد. ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ اﺷﺎره ﺷﺪ، ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب در واﻗـﻊ ﻧﺴـﺒﺖ ﻧﯿﺘﺮوژن ﺟﺬب ﺷﺪه در ﮔﯿـﺎ ه ﺑـﻪ ﻧﯿﺘـﺮوژ ن ﺑـﻪ ﮐﺎررﻓﺘـﻪ ﺑـﻮده و ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﯿﺰ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿـﺎه ﺑـﻪ ازاي ﻫـﺮ واﺣـﺪ Delogu et al., 1998; ) ﻧﯿﺘـﺮوژن ﺑـﻪ ﮐﺎررﻓﺘـﻪ ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ .(اﻓــﺰاﯾﺶ ﮐــﺎراﯾﯽ ﻣﺼــﺮف Salvagiotti et al., 2009 ﻧﯿﺘﺮوژن ﻧﯿﺰ از راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﻬﻢ در اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿﺪات ﮐﺸﺎورزي .(ﺑـﻪ Koocheki et al., 2012)ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود ﻃـ ﻮرﮐﻠﯽ ﺑـﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﻬﺎدهﻫﺎي ﮐﻮدي، ﻣﯿﺰان ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﮔﯿﺎﻫـﺎن رو ﺑـﻪ ﮐـﺎﻫﺶ ﻣـﯽ ﮔـﺬار د .اﯾـﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﯿﺸﻪ Ameri et al., ) ﺑﻬﺎر . (ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ Asadi et al., 2014)( و اﺳﻔﺮزه 2008 ﺑﺎاﯾﻦ وﺟﻮد، ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﺮﺧﻼف ﻧﺘـﺎ ﯾﺞ اﯾـﻦ ﻣﺤﻘﻘـﯿﻦ ﺑﻮد؛ ﺑﻪ ﻃﻮر يﮐﻪ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮد، ﮔﯿـﺎه زﻋﻔـﺮان ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮي داﺷﺖ .ﺷـﺎﯾﺪ ﺑﺘـﻮان دﻟﯿـﻞ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع را در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﭼﺮﺧﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﻨﺪﺳـﺎﻟﻪ زﻋﻔـﺮان و ﻧﻘﺶ ﺑﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺪام ذﺧﯿﺮهاي ﮔﯿﺎه داﻧﺴـ ﺖ .ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ آن ﮐﻪ در اﻧﺘﻬﺎي ﻫﺮ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ، ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي ﺳـﻬﻢ ﻧﺴـﺒﺘﺎً ﺑﺎﻻﯾﯽ از وزن ﺧﺸﮏ ﺑﻮﺗﻪ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽدﻫﻨـﺪ )ﺑـﺮ اﺳﺎس ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺗﯿﻤﺎرﻫﺎ ﺗﺎ 76 درﺻﺪ( و ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﻧﻘـﺶ ﻣﺆﺛﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﻬﺎدهﻫﺎي ﮐﻮديﺑﻪ وﯾﮋه ﮐـﻮد داﻣـﯽ در اﻓـﺰاﯾﺶ
ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي دﺧﺘﺮي زﻋﻔﺮان، ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﻧﻬﺎدهﻫﺎي ﮐﻮدي از ﻃﺮﯾﻖ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ و ﻧﯿﺰ وزن ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓـﺰاﯾﺶ ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﺷﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗ ﯽدﯾﮕﺮ، در ﺷـﺮاﯾﻂ ﻋـﺪم ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد، ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﭼﺸـﻤﮕﯿﺮ ﻣﯿـﺰان ﻧﯿﺘـﺮوژن ﮐـﻞ ﺑﻮﺗﻪ و ﻧﯿﺰ وزن ﮐـﻞ ﺑﻮﺗـﻪ، ﻣﯿـﺰان ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﮐﻤﺘﺮ از ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺼﺮف ﻧﻬﺎدهﻫﺎي ﮐﻮدي ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪ . از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ، ﺑﺮﺗﺮي ﮐﻮد داﻣﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐـﻮد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ از ﻧﻈﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ آﺑﺸﻮﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن از ﻣﻨﺒﻊ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ )ﺣﺘﯽ ﺑﺎوﺟﻮد ﺗﻘﺴﯿﻂ ﮐﻮد اوره در ﺷﺶ ﻣﺮﺣﻠﻪ (ﺑﺎﺷﺪ .ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻣﺘﻌﺎدل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻧﯿــﺰ ﻣــﺎده آﻟــﯽ در ﻧﺘﯿﺠــﻪ ﻣﺼــﺮف ﮐــﻮد داﻣــﯽ در ﺧــﺎك و در ﻧﺘﯿﺠﻪ (Fageria & Baligar, 2005; Amiri, 2008) (Rezvani ﺑﻬﺒـﻮد ﺷــﺮاﯾﻂ ﺑـﺮاي رﺷــﺪ ﺑﻨــ ﻪﻫـﺎي دﺧﺘــﺮي Moghaddam et al., 2013; Koocheki et al., 2014c) ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از دﯾﮕﺮ دﻻﯾﻞ ﺑﺮﺗﺮي ﮐﻮد داﻣﯽ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ Rezvani ) ﺷﻮد .ﻣﺸﺎﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ، رﺿﻮاﻧﯽ ﻣﻘﺪم و ﻫﻤﮑﺎران (ﺑﺮﺗﺮي ﻣﻌﻨﯽدار ﮐﻮد داﻣﯽ ﺑـﺮ Moghaddam et al., 2014 ﺷــﯿﻤﯿﺎﯾﯽ را از ﻧﻈــﺮ ﮐــﺎراﯾﯽ ﺟــﺬب و ﻣﺼــﺮف ﻧﯿﺘــﺮوژن در ﺳﯿﺎه (Asadi et al., داﻧﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻧﺪ .اﺳﺪي و ﻫﻤﮑﺎران (ﻧﯿﺰ ﺑـﺎ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺑﺮﺗـﺮي ﻣﻌﻨـﯽ دار ﮐﻮدﻫـﺎ ي آﻟـﯽ در 2014 ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﻮد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ از ﻧﻈـﺮ ﮐـ ﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﺑﻬـﺮ هوري ﻧﯿﺘﺮوژن دراﺳﻔﺮزه، اﯾﻦ ﺑﺮﺗﺮي را ﻧﺎﺷﯽ از ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗـﺮ ﻧﯿﺘﺮوژن ﻃﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺷﺪن ﺗـﺪرﯾﺠﯽ ﮐﻮدﻫـﺎ ي آﻟـﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ داﻧﺴﺘﻨﺪ. اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮديو ﺳﺎل ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﺮم و ﻧﯿﺰ اﻧـﺪام ﻫـﻮاﯾﯽ، اﺛـﺮ 4 ﺑﻪﺟﺰدر ﺑﻨﻪﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮدي و ﺳﺎل ﺑﺮداﺷﺖ ﺑـﺮ ﺳـﺎﯾﺮ ﺷـﺎﺧ ﺺﻫـﺎي در ﻫﺮ دو ﺳـﺎل، .(2 ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زﻋﻔﺮان ﻣﻌﻨﯽدار ﺑﻮد )ﺟﺪول ﺑﯿﺶ 8 ﮔﺮم، ﺑﯿﺶ از 8 ﺗﺎ 4/1 ﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي ﮔﺮم و ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ و ﻧﯿـﺰ ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان .(4 ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد داﻣﯽ ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﺷـﺪ )ﺟـﺪول ﻣﺜﺎل، در ﺳﺎل اول و دوم اﺟﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ، ﻣﺼﺮف ﮐـﻮد داﻣـﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐـﺎراﯾﯽ ﻣﺼـﺮف .(4 و 16درﺻﺪ ﺷﺪ )ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ

ﻫﻤﺎن ﻃﻮرﮐﻪ ذﮐﺮ ﮔﺮدﯾﺪ، اﯾﻦ ﺑﺮﺗﺮي ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑـﻪ ﻓﺮاﻫﻤﯽ ﻣﻮاد آﻟـﯽ و آزاد ﺷـﺪن ﺗـﺪرﯾﺠﯽ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻏـﺬاﯾﯽ در (Fageria & Baligar, ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﻣﺼـﺮف ﮐـﻮد داﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ 2005; Amiri, 2008) . در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺳﻄﻮح ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮐﻮد، ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﮔﺮم، ﺑﯿﺶ از 8 ﮔﺮم و ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ و ﻧﯿﺰ ﮐﺎراﯾﯽ 8 ﺗﺎ 4/1 ﺑﻨﻪﻫﺎي ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺳﺎل دوم ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽدار ﺑـﯿﺶ از ﺑﻪ .(4 ﺳﺎل اول ﺑﻮد )ﺟﺪول ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺪم ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮد در ﺳﺎل دوم، ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن ﺗﺎ 14 درﺻﺪ ﺑـﺎﻻﺗﺮ از اﯾﻦ ﺑﺮﺗﺮي ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ .(4 ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﺳﺎل اول ﺑﻮد )ﺟﺪول ﺑــﻪ دﻟﯿــﻞ ﻣﺎﻫﯿــﺖ رﺷــﺪ ﭼﻨﺪﺳــﺎﻟﻪ ﮔﯿــﺎه زﻋﻔــﺮان ﺑﺎﺷــ ﺪ . ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ، ﺑﺨﺶ ﻫﻮاﯾﯽ و ﺑﻪ وﯾـﮋه اﻧـﺪام زﯾﺮزﻣﯿﻨـﯽ ﮔﯿـﺎه زﻋﻔﺮان در ﻫﺮﺳﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ (Kumar et al., 2009; Koocheki et al., 2014 a) . اﻓﺰاﯾﺶ رﺷﺪ اﻧﺪامﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﮔﯿﺎه، رﺷﺪ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﺑﻨـﻪ ﻫﺎي دﺧﺘﺮي و درﻧﻬﺎﯾﺖ ﮔﺴـﺘﺮش ﺳﯿﺴـﺘﻢ رﯾﺸـﻪ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺟﺬب ﻧﯿﺘـﺮوژن از ﺧـﺎك را ﺑـﺮاي ﮔﯿـﺎه ﻓﺮاﻫﻢ آورد. اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري و ﺳﺎل ﺑﺮداﺷﺖ ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺷـﺎﺧﺺ ﻫـﺎي ﻣـﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ زﻋﻔﺮان در آزﻣﺎﯾﺶ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽدار ﺗﺤـﺖ ﺗـﺄﺛﯿﺮ اﺛـﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ در .(2 اﻧﺪازه ﺑﻨﻪ ﻣﺎدري و ﺳﺎل ﺑﺮداﺷﺖ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓـﺖ )ﺟـﺪول ﻫﺮ دو ﺳﺎل آزﻣﺎﯾﺶ، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﺪازه ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣـﺎدري ﺟﻬـﺖ 8 ﺗـﺎ 4/1 ،4 ﮐﺎﺷﺖ، ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن در ﺑﻨﻪﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ از ﮔﺮم، ﺑﯿﺶ از 8 ﮔﺮم، اﻧﺪام ﻫﻮاﯾﯽ و ﮐﻞ ﺑﻮﺗﻪ زﻋﻔﺮان ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﺑﻪ .(5 ﻣﻌﻨﯽداري رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺖ )ﺟﺪول ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل در ﺳﺎل دوم اﺟﺮاي آزﻣﺎﯾﺶ، ﺑﯿﺶ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺘـﺮوژن در ﮐـﻞ – /32 ﮔﺮم در ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ (در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻨـ ﻪ 19)ﺑﻮﺗﻪ زﻋﻔﺮان .(5 ﮔـﺮم ﺑـﻪ دﺳـﺖ آﻣـﺪ )ﺟـﺪول 12 ﻫﺎﯾﯽ ﺑـﺎ وزن ﺑـﯿﺶ از ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻫﺮ دو ﺳﺎل اﺟﺮاي آزﻣـﺎﯾﺶ، ﺑـﺎ اﻓـﺰاﯾﺶ اﻧـﺪازه ﺑﻨﻪ ﻫﺎي ﻣﺎدري، ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن زﻋﻔـﺮان
ﻫﻤـﺎن .(5 ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽداري اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺖ )ﺟـﺪول ﻃـﻮر ﮐـﻪ ﭘﯿﺶ ﺗﺮ ﺑﻪ آن اﺷﺎره ﺷﺪ، اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺗﺤـﺖ ﺗـﺄﺛﯿﺮ اﻧﺪوﺧﺘﻪ ﻏﺬاﯾﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮ در ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑـﺰرگ ﺗـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ ﺿــﻤﻦ اﻓــﺰاﯾﺶ ﺗﻮاﻧــﺎﯾﯽ ﮔﯿــﺎه در اﯾﺠــﺎد ﺳﯿﺴــﺘﻢ رﯾﺸــ ﻪاي ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮ، ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣـﺎده (Nassiri Mahallati ﺧﺸﮏ ﺑﯿﺸﺘﺮ در واﺣﺪ ﺳﻄﺢ ﻣﯽﮔﺮدد .اﻓـﺰاﯾﺶ et al., 2007; Koocheki et al., 2014 a) ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﮔﯿﺎه در ﺟﺬب ﻧﯿﺘﺮوژن و ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﻫـﺮ ﭼـﻪ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﻣـﺎده ﺧﺸﮏ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ درﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و (Salvagiotti et al., 2009; Lea & ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن ﺷﻮد Azevedo, 2006.( ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﯽﺗﻮان اﻇﻬﺎر داﺷـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻪ دﻟﯿـﻞ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﻨﻪﻫﺎي ﻣﺎدري ﺑﺰرگ ﺗﺮ ﺑﻪ وﯾﮋه ﺑﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ وزن ﺑـﯿﺶ از 8ﮔﺮم در ﺟﺬب ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏـﺬاﯾﯽ، اﯾـﻦ ﺑﻨـ ﻪﻫـﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در اﻓـﺰاﯾﺶ ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟـﺬب و ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن در زﻋﻔﺮان اﻫﻤﯿـﺖ ﺑـﻪ ﺳـﺰاﯾﯽ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﻨ ﺪ .ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ ﻧﺘـﺎﯾﺞ آزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺎﮐﯽ از ﻧﻘﺶ ﻣﺆﺛﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﻮدﻫﺎي داﻣﯽ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﮐﻮد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ از ﻧﻈﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺬب ﻧﯿﺘـﺮو ژن و ﻧﯿـﺰ ﮐـﺎراﯾﯽ ﺟﺬب و ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺘﺮوژن در زﻋﻔﺮان ﺑﻮد .از اﯾﻦرو ﻣﯽﺗـﻮان در ﻧﻈﺎمﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ زﻋﻔﺮان، ﻣﺼﺮف ﻧﻬﺎدهﻫـﺎي آﻟـﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﮐـﻮد داﻣﯽ را در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺮ ﭼـﻪ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﮐـﺎراﯾﯽ ﻣﺼـﺮف ﻧﯿﺘـﺮوژن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻤﻮد .

منبع : ﻧﺸﺮﯾﻪ زراﻋﺖ و ﻓﻨﺎوري زﻋﻔﺮان 

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذیماکرو)
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهیپتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .

حسین برخورداری سوال پاسخ داده شده نوامبر 8, 2020
گذاشتن نظر
شما در حال مشاهده 1 از 1 پاسخ هستید ، برای دیدن همه پاسخها اینجا را کلیک کنید .
پاسخ خود را بنویسید .
  • فعال
  • بازدیدها1209 times
  • پاسخ ها1 پاسخ
ورود به متاورس | متاورس ایرانی
ورود به متاورس ایران یا همان متاورس ملی

علامت ذره بین Tutorials سمت راست به رنگ قرمز به شما کمک خواهد کرد .

جدید ترین سوالات پرسیده شده

منقضی شدن سم بتانال 1 پاسخ | 0 آرا
ایا ایدز گزفتم؟ 0 پاسخ ها | 0 آرا
انتخاب ورزش رزمی 0 پاسخ ها | 1 رای
وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی نماد اعتماد الکترونیک اسناد و املاک کشور مرکز آموزش ویدیویی انجمن حم فروشگاه ملی تولید کنندگان مدیریت بر مدیران حم سامانه حیوانات رسانه ملی اخبار متا دانشگاه متاورس استخدام | دانش فروشگاه حم تبلیغات ملی بازار NFT متاورس رنگ نقشه ملی سه بعدی متا املاک و مستغلات