مبانی نظری و پیشینه پژوهش پیشرفت و توسعه
مبانی نظری و پیشینه پژوهش پیشرفت و توسعه
برای تدوین یا طراحی الگوی پیشرفت ، نیاز به تعریف عملیاتی واژه هایی مانند پیشرفت ، الگو و توسعه است تا اشتراک لفظی استعمال این واژه ها موجب برداشت های متفاوت از انها نگردد . گرچه لغت پیشرفت مفهوم روشنی دارد ، اما از واژه پیشرفت تععاریف مختلفی اراده شده است . برخی از اندیشمندان مفهوم پیشرفت و توسعه را یکی دانسته اند . مفهوم توسعه بار ارزشی و معنایی و الزامات خاص خود دارد و واژه ی معروفی در متون اقتصادی بین المللی است که با مختصات و شاخص های معینی شناخته شده است . واژه پیشرفت در فرهنگ کمبریج ( حرکت به سوی وضعیتی بهبود یافته تر یا توسعه یافته تر یا موقعیتی جلوتر) و فرهنگ اکسفورد ( توسعه به سوی شرایط بهبود یافته تر و بالا تر ) تعریف شده است. از تظر اصطلاحی نیز جانسون پیشرفت را فرایندی تجمعی تعریف می کند که در ان مرحله ی متاخر ، همواره مرجع تر ، بهتر و دارای کیفیتی بالاتر تلقی می شود .
پیشرفت به مفهوم ترقی رشد همه جانبه ی کیفی جهت رسیدن به جامعه ی مطلوب و مورد نظر است که توام با معنویت و متکی بر فرهنگ ، توسعه یافته است . پیشرفت عبارت است از فرایند حرکت از وضیعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب . بر این اساس ، الگوی پیشرفت باید مستمل بر سه امر باشد :
- تحلیل وضعیت موجود؛
- تبیین وضعیت مطلوب ؛
- راهبرد حرکت از وضعیت موجود به مطلوب .
در تعریف توسعه ، نکاتی را باید مد نظر داشت که مهم ترین انها عبارتند از : اولا ، توسعه را مقوله ارزشی تلقی کنیم ؛ ثانیا ان را جریانی چند بعدی و پیچیده بدانیم و ثالثا ، به ارتباط و نزدیکی ان با ممفهوم بهبود توجه داشته باشیم .
در بهترین تعریف از توسعه ، گذار از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب یه شکل همه جانبه یعنی توجه به همه ابعاد زیر مطرح می گردد :
الف – بعد اقتصادی ، ایجاد ثروت و بهبودی وضع زندگی مادی و توزیع عادلانه امکانات .
ب – بعد اجتماعی ، که بر مبنای امکانات بهزیستی ( بهداشت ، اموزش ، مسکن و اشتغال ) اندازه گیری می شود.
د – بعد فرهنگی ، که بر مینای به رسمیت شناختن این واقعیت است که فرهنگ ها به افراد ، هویت و ارزش شخصی اعطاء می کنند.
ه – بعد الگوی زندگی کامل ، که به نظام های محتوایی ، نماد ها و باور هایی که با هدف نهایی زندگی و تاریخ مرتبط هستند ، مبوط می شود .
و – بعد سلامت زیست محیطی .
منبع : qzparadise.ir
