مالیات الراس به چه صورتی محاسبه میشود ؟

مالیات علی الراس مالیاتی است که مبنای محاسبه آن به جای اسناد و مدارک مودی، قراین و ضرایب مالیاتی است.
در ابتدای ممیز مالیاتی از مودی درخواست می کند که تمام اسناد و مدارک خویش را جهت رسیدگی در اختیار وی قرار دهد. پس از ابلاغ “برگ درخواست اسناد و مدارک”، کارشناس ارشد مالیاتی مکلف است ظرف یک هفته تا پانزده روز پس از ابلاغ درخواست فوق به محل کار مودی مراجعه نموده و دفاتر و اسناد و مدارک را مورد رسیدگی قرار دهد
در صورتی که دفاتر و اسناد بر طبق موازین قانونی و آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک تنظیم شده باشد درآمد مشمول مالیات مودی از طریق رسیدگی به دفتر تعیین و مبلغ مالیات مشخص و طی برگ تشخیص صادر و به مودی ابلاغ می شود. به این روش، رسیدگی از طریق قبول دفاتر گفته می شود. در صورتی که دفاتر و اسناد مودی مطابق موازین قانونی و آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک تنظیم نشده باشد و یا در مدارک ارائه شده جهت رسیدگی نقص وجود داشته باشد، دفاتر مورد قبول واقع نمی شود و تشخیص درآمد و مالیات واحد های تجاری بر اساس معیارها و قوانین مالیاتی شناسایی و مطالبه می شود. به این روش، رسیدگی از طریق علی الراس گفته می شود.
بر اساس ماده ۹۷ قانون مالیات های مستقیم موارد زیر باعث علی الراس شدن دفاتر می شود:
۱- در صورتی که تا موعد مقرر ترازنامه یا حساب سود و زیان واحد تجاری ارائه نشده باشد.
۲- در صورتی که مودی به درخواست کتبی اداره امور مالیاتی مربوط از ارائه دفاتر و یا مدارک حساب در محل کار خود خودداری نماید. در خصوص این بند هرگاه مودی از ارائه قسمتی از مدارک حساب خودداری نماید موارد زیر روی می هد:
۳-چنانچه مدارک ارائه نشده مربوط به هزینه باشد از احتساب آن جزء هزینه های قابل قبول خودداری می شود و در صورتی که مربوط به درآمد باشد، درآمد مشمول مالیات این قسمت از طریق علی الراس تعیین خواهد شد
۴- در صورتی که دفاتر و اسناد و مدارک ابرازی برای محاسبه درآمد مشمول مالیات به نظر اداره امور مالیاتی غیر قابل رسیدگی تشخیص داده شود و یا به علت عدم رعایت موازین قانونی و آیین نامه مربوط مورد قبول واقع نشود.
محاسبه مالیات علی الراس
در صورتی که ممیز مالیاتی به دلیل موارد فوق دفاتر و اسناد واحد تجاری را علی الراس تشخیص دهد، ابتدا با تحقیقات و بررسی های لازم و کسب اطلاعات مورد نیاز از مراجع مختلف اعم از دولتی یا غیردولتی، ابتدا قرینه و یا قرائن مرتبط بابت محاسبه مالیات علی الراس را که در قانون و متناسب با وضعیت و موضوع فعالیت مودی می باشد را انتخاب نموده و سپس با اعمال ضریب یا ضرائب مقرر از روی دفترچه ضرایب مالیاتی در قرینه یا قرائن انتخابی، درآمد مشمول مالیات مودی را محاسبه و مالیات وی را تعیین و ابلاغ می کند.
توضیح: دفترچه ضرائب مالیاتی لیست مربوط به تعیین درآمد و مالیات های علی الراس است که در آن درصدهای مربوط به تشخیص درآمد و مالیات هر نوع از فعالیت ها اعلام شده است. این ضرائب به صورت سالانه به ادارات مالیاتی اعلام می شود.