شپشک آرد آلود چیست ؟
شپشک آردآلود یکی از آفتهای خطرناک گیاهان است که به صورت گروهی به گیاه حمله کرده و با ایجاد زخم و مکیدن شیره گیاه باعث نابودی آن میشود. در ریشه و تنه گیاهان دیده میشود بخصوص مکانهای مخفی و سایه گیاه. به صورت نقاط سفید و پودری دیده می شود. نام علمی شپشک آردآلود Pseudococcus است.
این آفت به شدت کاکتوسها و ساکولنت ها را مورد حمله قرار میدهد و در صورت عدم درمان به سرعت گیاه را از بین میبرد. به همین دلیل همیشه باید کاکتوسها و ساکولنت های خودتان را برسی کنید. و گیاهان جدید را کاملاً کنترل و قرنطینه نمایید. در زیر توضیحی مختصر در مورد این آفت خطرناک داده میشود.
این افت به شکل گروهی بر روی قسمتهای مختلف گیاه همانند ناحیه اتصال برگ به ساقه، بین زوایای موجود بین ساقههای گیاه، در زیر پوستههای زخمی و نه چندان محکم ساقه گیاه، لا بلای گلبرگها و کاسبرگها گلها و حتی بر روی ریشه گیاه بخصوص در ناحیه اتصال ساقه به ریشه جمع میشود و مشکلاتی را برای رشد گیاه به وجود می آورد
مشخصات: گونههای مختلفی از این حشره وجود دارد که احتمال دارد هر یک با دیگری از نظر چگونگی طی شدن چرخه رشد. اندازه حشرات در مراحل مختلف زندگی.زوائد و رشتههای اطراف بدن دوره تخمگذاری و …متفاوت است.
شپشک آرد آلود مرکبات یکی از شایعترین انواع شپشک است که علاوه بر مرکبات، بر روی گیاهان زینتی از جمله سرخس، کاکتوس و دیگر گیاهان گوشتی، بنفشه افریقایی، گل کاغذی، فوشیا، گل ساعتی، گاردنیا، آفتابگردان و غیره فعالیت میکند البته انواع دیگر شپشک نیز میتوانند گیاهان زینتی را مورد حمله قرار دهند .
این حشره دو جنس نر و ماده را دارد.
مادهها در مرحله نیمف (شفیره یا نیمف یکی از مراحل رشد و دگردیسی قبل از بلوغ حشرات است. مرحله نیمف مرحله قبل از شکل گیری حشره کامل است) فعالیت خود و مصرف شیره گیاهی را آغاز میکند. حشرات ماده بیضی شکل به طول ۳-۱ میلیمتر بدون بال هستند اما توسط پاهایشان میتوانند حرکت کنند و جابجا شوند
در اطراف بدن حشره چندین جفت رشتههای کوتاه سفید رنگ مویی وجود دارد که ضخامت و بلندی برخی از آنان بخصوص آنهایی که در انتهای بدن حشره قرار گرفته متفاوت با دیگران است و ضخیمتر و طویلتر است حشرات نر بالغ بالدارند و توانایی جابجایی بین گیاهان مختلف را دارند و به ندرت قابل مشاهده هستند.
افتی که به عنوان شپشک آرد آلود بر روی گیاهان جلب توجه میکنند در واقع نوع مادگان است که از شیره قسمتهای مختلف گیاهان تغذیه میکنند و در طی فعالیتشان خود را به گیاه چسبانده و لایهای از پوشش پودری به دور خود ترشح میکنند که نقش حفاظت از آنان را به عهده دارد.
رنگ شپشکهای ماده سفید و گاهی صورتی و یا زرد است البته بعد از پوشانده شدن با پوشش آردی همگی شبیه یکدیگرند. حشرات نر بر خلاف حشرات ماده عمل کوتاهی دارند شپشک آرد آلود در طی فعالیت خود عسلک که مادهای چسبناک است تولید میکند. این ماده بسیار مورد علاقه مورچهها است بنابراین مورچهها برای ادامه مصرف این ماده از شپشکها به نحوی در برابر سایر حشرات شکارچی محافظت میکنند.
چرخه زندگی و تولید مثل شپشک آرد آلود:
حشرات ماده بعد از جفتگیری با حشرات نر تخم میگذارند. تخم در بین ترشحات آرد مانند قرار میگیرد تا از آن در برابر شرایط نامساعد محافظت شود در حدود ۱۰ روز بعد از گذاشته شدن تخم خزندگان کوچک یا نیمف از آن خارج میشود که هر دو جنس نر و ماده در بین آنان وجود دارد. نیمفها به قسمتهای مختلف گیاه راه مییابند و تا بالغ شدن حدود ۴-۸ هفته را در این مرحله طی میکنند احتمال اینکه شپشکهای ماده آرد آلود به شکل کامل دگردیسی نکنند و در همان مرحله نیمف بیشترین آسیب را وارد آورند وجود دارد حشرات نر در طی زندگی خود از نظر شکل و ظاهر تغییرات اساسی میکنند و تبدیل به حشرات بالدار میشوند.
خسارت: هیچ یک از قسمتهای گیاه از این آفات در امان نیست بنابراین اگر گیاه شما علائمی از مشکلات رشد را نشان میدهد تمامی قسمتهای گیاه بخصوص نواحی اتصال برگها به شاخه یا شاخهها با یکدیگر و همچنین زیر برگها را بررسی کنید در ابتدا علائم وجود این آفات به شکل نواحی برآمده و سفید رنگ جلب توجه میکند که بر روی ناحیه اتصال برگ به ساقه یا پهنک برگ و یا در ناحیه اتصال ساقه به ریشه درست در زیر خاک شکل میگیرند. حشرات و یا تخمهای صورتی، نارنجی آنان را در زیر این پوشش میتوان یافت با افزایش تعداد شپشکها تولید عسلک افزایش مییابد که موجب چسبناک شدن و شکل گیری قارچ دودهای میشود این مسئله موجب ظهور لکههای سیاه رنگ بر روی برگسار گیاه میشود. ادامه فعالیت موجب کاهش رشد. بد رنگ و زرد شدن برگها و ریزش برگهای جوان و نابالغ میشود.
انواع شپشکهای آرد آلود ریشه کاکتوسها را مورد حمله قرار میدهند که علائم آن همانندد نواحی سفید رنگ بر روی ریشهها میشود اگر یک گیاه نشانههای رشد ناسالم و همچنینن ضعف را نشان میدهد. اما بر روی برگسار آن افتی مشاهده نمیکنید حتماً ریشه آن را نیزز بررسی کنید شاید بتوانید مجموعههایی از شپشک ها را بر روی قسمتهای مختلف ریشهه پیدا کنید.
چرخه زندگی شپشک آرد آلود
راههای کنترل و مبارزه با شپشک آرد آلود:
برای مبارزه با این آفات حتماً برگهای مرده و یا قسمتهای هرس شده گیاه را از محیط خارج کنید. در مبارزه بیولوژیک علیه این افت از کفشدوزک از نوع cryptolaemus montrouzieri میتوان در محیطهای سر بسته همانند گلخانه برای مبارزه با این افت استفاده کرد. توجه کنید که لارو کفشدوزک شباهتهای زیادی با لارو شپشک آرد آلود دارد. هم لارو و هم حشره بالغ کفشدوزک میتوانند از شپشکها تغذیه کنند. یکی دیگر از حشراتی که از شپشکها تغذیه میکنند زنبور پارازیت با نام علمی leptomastix spp است هم کفشدوزک و هم زنبور پارازیت برای فعالیت خود به دمای بالایی نیاز دارند و در برابر بسیاری حشره کشها حساس هستند. برای مبارزه شیمیایی بتید از سموم سیستمیک استفاده کرد زیرا پوشش آرد آلود این حشره از آن در برابر سموم محافظت میکند بنابراین بهترین راه استفاده از سمومی است که وارد جریان شیره گیاهی شده و به دلیل استفاده حشره از شیره گیاهی در نهایت وارد بدن حشره میشود چنین سمومی را اصطلاحاً سموم سیستمیک مینامند. در مورد شپشکهای آرد آلود که بر روی ریشه فعالیت میکنند علاوه بر استفاده از سموم مناسب باید خاک گلدان را نیز عوض کرد و ریشهها را نیز از وجود مخلوط خاک قدیمی پاک کرد و سموم را بر روی قسمتهای مختلف ریشه استفاده کرد و دوباره گیاه را در گلدان با مخلوط خاکی ضد عفونی شده کاشت تا احتمال شیوع مجدد این افت به حداقل ممکن برسد از جمله سموم مؤثر بر روی این نوع حشرات که پوشش محافظ دارند میتوان به Deltamethrin. Dinotefuran. Imidacliprid pyriproxifen اشاره کرد.
روشهای خانگی مبارزه با شپشک آردآلود:
در محیط منزل و وقتی تعداد گلدان کم است از چند روش خانگی میتوان برای از بین بردن شپشک استفاده کرد که البته این روشها بستگی به شدت حمله آفات و مکان فعالیت آنان دارد. به عنوان مثال اگر شپشکها بر روی برگهای گیاه وجود دارند و هنوز جمعیت آنان به شدت زیاد نشده است میتوان از مخلوط آب گرم و مایع ظرفشویی برای مبارزه با این افت استفاده کرد مایع ظرفشویی برای نفوذ کردن در پوشش محافظتی آرد مانند شپشکها و کاهش چسبندگی شپشکها به سطح گیاه استفاده میشود. کافی است که ۲ قاشق چایخوری از مایع ظرفشویی را با نیم لیتر آب مخلوط کرده و بعد به شکل اسپری بر روی ناحیه اجتماع و زندگی شپشکها اسپری کرد و شپشکها را با تکهای پنبه یا پارچه جمع کرد. برای افزایش اثر مایع ظرفشویی در جدا کردن شپشکها از سطح گیاه میتوان در ترکیب یاد شده ۲ قاشق چایخوری روغن مایع استفاده کرد. مخلوط صابون مایع و الکل نیز مورد دیگری است که توصیه میشود نصف لیوان الکل با یک لیتر صابون مایع مخلوط شود و این مخلوط را روی نواحی آلوده اسپری کنید. اگر این حجم از صابون مایع برای مصرف خانگی شما زیاد است کافی است با یک تناسب ساده برای هر مقدار صابون مایع که میخواهید استفاده کنید میزان حدود الکل را نیز حساب کنید.
بعد از مصرف این محلولها بعد از گذشت ۲۰ دقیقه گیاه را با آب خوب بشویید.
ضمناً به یاد داشته باشید که قبل از مصرف این مواد سطح خاک را با نایلون و یا چند لایه روزنامه بپوشانید تا این مواد روی خاک نریزد و در خاک فرو نرود زیرا به ضرر ریشه است.
اگر این ترکیب را استفاده میکنید باید بین دفعات مصرف حدود ۳ تا ۴ روز فاصله باشد و در زمان استفاده گیاه در معرض نور مستقیم خورشید نباشد.
حتماً قبل از مصرف محلول را بر روی قسمتی از برگها امتحان و حدود ۲۴ ساعت بگذرد و اطمینان حاصل کنید که محلول روی برگسار اثر منفی ندارد. گیاهان متفاوت از یکدیگرند و عکسالعملهای متفاوتی نیز میتوانند نشان دهند. برای جداسازی شپشکها که در زوایای ناحیه اتصال برگ با ساقه و با هر ناحیه زاویه دار دیگر به سطح گیاه چسبیدهاند میتوانید از وسیلهای همانند مسواک استفاده کنید.
https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcQ3lBwG464Dbcfg6-Wr5elxhw7ytl05ESA8QesfqSJkXY_OsD-9
منبع :https://mihancactus.ir/1395/12/02/شپشک-آردآلود/