رشته دامپزشکی را تعریف کنید
رشته دامپزشکی را تعریف کنید
دامپزشکی حرفهای است که وظیفه آن مراقبت از سلامتی حیوانات و تلاش برای بهبود سلامت عمومی آنان است. دامپزشکان نسبت به تشخیص، درمان، و تحقیق در مورد شرایط و بیماریهای حیوانات خانگی و سایر حیوانات بررسیهای لازم را انجام میدهند. آنچه لازم است برای انتخاب رشته دامپزشکی بدانید، در این یادداشت آمده است. اگر عاشق حیوانات هستید، باید در مورد گرفتن مدرک پزشکی دامپزشکی فکر کرده باشید. دامپزشکی حرفهای دشوار و نجیب است و نیاز به قدرت اخلاقی، ثبات و قلبی مهربان دارد. پزشکان دامپزشکی به حیوانات اهلی و مزرعه (و حتی گاهی وحشی) نیز اهمیت میدهند، بعد از بیماری به جراحی، درمانی و توانبخشی حیوانات مشغول میشوند – دامنه مسئولیتهای آنها گاهی اوقات گستردهتر از آن است که دامنه مسئولیتهای یک پزشک معمولی، و سطح آن مسئولیت نیز بسیار بالا است – بنابراین بدیهی است که این حرفه نه برای همه بلکه فقط برای افرادی که سرنوشت خود را در مراقبت از حیوانات پیدا کردهاند، حرفهای است. خوشبختانه، تعدادی از این افراد بهاندازه کافی بزرگ هستند، بنابراین تقریباً در هر دانشگاه پزشکی (یا حتی دانشگاه معمولی) چندین برنامه مطالعاتی در دامپزشکی وجود دارد.
افرادی که به عنوان پزشک حیوانات خدمت میکنند از زمانهای قدیم وجود داشتند و دامپزشکی به عنوان یک تخصص از اوایل سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد در بابل و مصر تاسیس شده است. یونانیان باستان دارای دستهای از پزشکان بودند که پزشکان اسب نامیده میشدند و اصطلاح لاتین این تخصص، veterinarius (“مربوط به حیوانات سنگین”) ، در زمان معاصر این رشته را نشان میداد. امروزه دامپزشکان در سراسر جهان در عمل بالینی خصوصی و شرکتی، برنامههای دانشگاهی، صنعت خصوصی، خدمات دولتی، بهداشت عمومی و خدمات نظامی خدمت میکنند. آنها اغلب در کار خود توسط سایر متخصصان دامپزشکی، مانند پرستاران دامپزشکی و تکنسینهای دامپزشکی پشتیبانی میشوند.
دامپزشکان متخصصین پزشکی بسیار آموزش دیدهای هستند که سلامت و کیفیت زندگی انواع حیوانات را تأمین میکنند. آنها از مهارتهای حل مسئله و دانش عمیق علوم بیولوژیکی، جسمی و اجتماعی برای تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریهای حیوانات و کمک به حفظ کیفیت محیط ما استفاده میکنند. دامپزشکان برای جلوگیری و کنترل بیماریهای منتقل شده از حیوانات به افراد با پزشکان و آژانسهای بهداشت عمومی همکاری میکنند.
دامپزشکی، تخصص پزشکی مربوط به پیشگیری، کنترل، تشخیص و درمان بیماریهای مضر بر سلامت حیوانات اهلی و وحشی و جلوگیری از انتقال بیماریهای دامی به افراد است. دامپزشکان با نظارت و حفظ سلامت حیوانات تولیدکننده غذا، از تامین مواد غذایی مطمئن برای مردم اطمینان حاصل میکنند.
معرفی رشته
دامپزشکی جزو رشتههای دکتری حرفهای و طول تحصیل آن مانند داروسازی و دندانپزشکی ۶ سال است. جزء ۴ رشته پرمتقاضی علوم تجربی بوده و بنابرین بومی گزینی آن به صورت ۶۰ درصد بومی و ۴۰ درصد غیربومی است.
این رشته جزء علم شناخت بیماریهای دامی اعم از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص دام، پیشگیری از بیماریها، معالجه بیماریها و همچنین علم تغذیه انسان و دام است. در نشریه سازمان بهداشت جهانی آمده است “هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست بلکه دقیقاً تأمین مواد غذایی و بهداشت انسان است”
مشخصات دوره
این رشته دارای دو مقطع مجزای ۲ و ۴ ساله است.
۱-مرحله ی پیش درمانگاهی که شامل دروس عمومی, اصلی و تخصصی است.
۲-مرحله ی درمانگاهی که شامل دروس گروه درمانگاهی اعم از کارآموزی, انترنی و پایان نامه میباشد.
مرحله پیش درمانگاهی و درمانگاهی
دوره اول حدود ۱۳۰ واحد درسی دارد که به آن پیش درمانگاهی میگویند، سپس آزمون جامع پیش درمانگاهی برگزار شده و کسانی که قبول شوند وارد دوره دوم یا دوره درمانگاهی میشوند. فردی که بیش از دو بار رد شود دیگر نمیتواند دکتری عمومی دامپزشکی را ادامه دهد. دوره دوم حدود ۹۰ واحد هست که دوره درمانگاهی نام داشته و کارورزی، اینترن و پایان نامه در این مرحله است. ضمنا دامپزشکی جز ۱۱ رشتهای است که طرح اجباری ندارند.
دروس پایه
- فیزیک پزشکی
- بیوشیمی
- فیزیولوژی
- ژنتیک حیوانی
- جانورشناسی عمومی
- آمار حیاتی
دروس اصلی
اصول همهگیرشناسی، اصول تغذیه دام، تغذیه اختصاصی دام، تغذیه اختصاصی طیور، آسیبشناسی عمومی، آسیبشناسی اختصاصی، باکتریشناسی عمومی، باکتریشناسی اختصاصی و بیماریهای باکتریایی، کالبدشناسی پایه، کالبدشناسی مقایسهای، انگلشناسی و بیماریهای انگلی، قارچشناسی و بیماریهای قارچی، ویروسشناسی و بیماریهای ویروسی، ایمنشناسی و سرمشناسی، سمشناسی، فارماکولوژی، ماهیشناسی عمومی، جنینشناسی نظری، اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام، بهداشت و پرورش دام، بهداشت و پرورش طیور، تکثیر و پرورش ماهی، پرورش و بیماریهای زنبور عسل، اصول اصلاحنژاد دام، اصول هوشبری نظری، اصول کالبدگشایی و نمونهبرداری، اصول معاینه دام.
دروس تخصصی رشته دامپزشکی
بیماریهای اندامهای حرکتی، بیماریهای متابولیک دام، بیماریهای درونی دامهای بزرگ، بیماریهای درونی دامهای کوچک، بیماریهای تولیدمثل دام، بیماریهای طیور، بیماریهای ماهی، بیماریهای مشترک انسان و دام، رادیولوژی دامپزشکی، جراحی عمومی دامهای بزرگ، جراحی عمومی دامهای کوچک، مسمومیتهای دام، مامایی دامپزشکی، کلینیکال پاتولوژی، بهداشت و صنایع شیر، کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی، صنایع مواد غذایی با منشاء دامی نظری، زبان تخصصی.
دروس بالینی
- عملیات درمانگاهی دامهای بزرگ
- عملیات درمانگاهی دامهای کوچک
- عملیات درمانگاهی مامایی
- عملیات درمانگاهی طیور
- کارآموزی
دروس کارآموزی انترنی
کارورزی داخلی دامهای بزرگ ۱ – کارورزی داخلی دامهای کوچک ۱ – کارورزی بیماریهای طیور ۱ – کارورزی جراحی دامهای بزرگ ۱ – کارورزی جراحی دامهای کوچک ۱ – کارورزی مامایی ۱ – کارورزی کالبد گشایی مرکز تشخیص – کارورزی آزمایشگاه مرکز تشخیص – کارورزی داخلی دامهای بزرگ ۲ – کارورزی بیماریهای طیور ۲ – کارورزی داخلی دامهای کوچک ۲ – کارورزی جراحی دامهای کوچک ۲
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
فارغالتحصیلان دوره دکترای عمومی دام پزشکی میتوانند بر حسب علاقه در بیش از ۱۴ گرایش تخصصی مختلف در علوم دام پزشکی (آسیبشناسی، انگل شناسی، میکروبیولوژی، کلینیکال پاتولوژی، علوم تشریحی، بیماریهای طیور، بیماریهای داخلی دام بزرگ، بیماریهای داخلی دام کوچک، جراحی، رادیولوژی، بیماریهای ماهی و آبزیان، بهداشت مواد غذایی، مامائی و بیماریهای تولید مثل و …) و همچنین علوم پایه پزشکی و بیوتکنولوژی ادامه تحصیل بدهند.
آینده شغلی
پیش از انتخاب رشته مورد علاقه برای تحصیل، آگاهی از بازار کار آن میتواند در تصمیم گیری بسیار تاثیرگذار باشد. بنابراین در خصوص بازار کار رشته دامپزشکی لازم است بدانید که فارغ التحصیلان رشته دامپزشکی میتوانند در مراکز مختلفی از جمله شرکتهای تولید دارو و فرآوردههای دامی، شرکتهای تولید مواد غذایی با فرآوردههای دامی، سازمان دامپزشکی، مؤسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی، واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاههای تشخیص بیماریهای دامی و بیماریهای انسانی، شرکتهای تولید دارو و فرآوردههای دامی، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی، اشتغال به کارهای درمانی در بخشهای طیور، آبزیان، دامهای بزرگ، دریافت مجوز و تأسیس داروخانه دامپزشکی، راهاندازی مـراکـز مشـاوره و دامـداری و طیور، فعالیت در کارخانههای مواد غذایی مانند سوسیس و کالباس سازی، و … مشغول بهکار شوند.
همچنین فارغالتحصیلان این رشته میتوانند برای تاسیس کلینیک دامپزشکی اقدام نمایند و به معالجه حیوانات بیمار بپردازند.
مزایا و معایب شغل دامپزشکی مزایا
- درآمد دامپزشکان با توجه به محل کارشان متفاوت است
- زمینههای شغلی خوبی برایتان وجود خواهد داشت.
معایب
- شغل بسیار پرمسئولیتی است
- خطر ابتلا به بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان
- ساعت کاری دامپزشکان بهصورت تماموقت است. گاهی نیز برای برخی کارها باید به سفر کاری بروند.
- دامپزشکی در بسیاری از کشورها جزو مشاغل سخت بهحساب میآید ولی در ایران اینگونه نیست.
- علیرغم بسیار مهم و باارزش بودن این شغل، در ایران بهاندازه پزشکی و دندانپزشکی به آن اهمیت داده نمیشود. درآمد دامپزشکان در مقایسه با درآمد این دو گروه، کمتر میباشد.
- یک دامپزشک با مشکلات و خطرات زیادی ازجمله کار در محیطهای روستایی و عشایری بهویژه در مناطق صعبالعبور، فعالیت در کشتارگاههای دام و طیور، ضرب خوردگی از حیوانات در هنگام واکسیناسیون و… روبرو است که متأسفانه از سوی مسئولین توجه ویژهای صورت نمیگیرد.
- ازآنجاکه حیوانات کنترلی بر روی عواطفشان ندارند، شغل دامپزشکی بسیار شغل خطرناکی محسوب میشود
مشاغل مرتبط با شغل دامپزشکی
- پت شاپ
- داروخانه
- تکنسین دامپزشکی
تکنسینهای دامپزشکی در تشخیص و درمان حیوانات به دامپزشکان کمک میکنند.
تفاوت ظریفی بین این دو شغل وجود دارد. تکنسینهای دامپزشکی، همانطور که از عنوان شغلشان مشخص است مراحل بالینی و آزمایشگاهی را انجام میدهند و به دامپزشکان در اجرای آزمایشها کمک میکنند، اشعه ایکس میگیرند و حیوانات را برای جراحی آماده میکنند. - دستیار دامپزشکی
دستیاران دامپزشکی کارهایی همچون تغذیه، استحمام و ورزش حیوانات را انجام میدهند. - گرومر
گرومرها درزمینهی مراقبت و نگهداری از حیوانات خانگی به شما کمک میکنند. آنها موی آنها را اصلاح میکنند، ناخنشان را کوتاه میکنند و حتی به حیوانات خاصی مسواک نیز میزنند.
گرومرها در موسسهها و شرکتهایی همچون کسبوکارهای نظافت، سازندگان پناهگاههای حیوانات، کلینیکها و فروشگاههای حیوانات خانگی کار میکنند
منبع isic.ir