بررسي رفتار جوانه زني بذر علف هرز كاتوس .
بررسي رفتار جوانه زني بذر علف هرز كاتوس .
بررسی رفتار جوانه زنی بذر علف هرز کاتوس .
ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﻲ ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ازﺗﻴﺮه اﺳﺘﺒﺮق ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﻴﺮ ﻫﺮز ﺑﺼﻮرت ﻋﻠﻒ ي ﻣﻬـﺎﺟﻢ در ﺑﻌـﻀﻲ از ﻧﻘﺎط ﻛﺸﻮر ﺑﺨﺼﻮص در ﺑﺎغ ﻫﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺳﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ . ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ دﻗﻴﻖ ﺑﻴﻮﻟﻮژي اﻳﻦ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز و رﻓﺘﺎر ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر آن ﺑﺎﻋﺚ اﺟﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺻﺤﻴﺢ و ﺑﻬﻴﻨﻪ اي ﺟﻬﺖ ﻛﻨﺘﺮل آن ﻣﻲ ﺷﻮد . در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬور ﻛﺎﺗﻮس در ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺪه ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺖ . ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر آزﻣﺎﻳﺶ 1382-83 ﻫﺎﻳﻲ در ﺳﺎل در ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت آﻓﺎت و ﺑﻴﻤﺎري ﻫﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ در ﺑﺨﺶ ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز ﺑـﺼﻮرت زﻳـﺮ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ : -1 اﺛﺮ دﻣﺎﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ 10 ، 15 ، 18 ، 20 ، 25 ، 30 ، 35 و 40 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ -2 ﮔﺮاد، -3 اﺛﺮ ﻧﻮر و ﺗـﺎرﻳﻜﻲ و اﺛـﺮ دﻣﺎﻫـﺎي ﻣﺘﻨـﺎوب /7 15 ،/12 20 ،/17 25 و 22 30/ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس .آزﻣﺎﻳﺶ ﺗﻤﺎم ﮔﺮﻓﺖ 8 ﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم . ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑـﺬور ﻛﺎﺗﻮس ﭘﺲ از ﺟﺪا ﺷﺪن از ﮔﻴﺎه ﻣﺎدري ﺧﻮاب ﻧﺪارﻧﺪ . ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ دﻣﺎ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد وﻟﻲ ﻧﻮر ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤـﻲ در ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﺑـﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﻧﺪارد . ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ، ﺑﺬور ﻛﺎﺗﻮس ﻓﺘﻮﺑﻼﺳﺘﻴﻚ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ . ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت دﻣﺎﻳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮي در اﻓﺰاﻳﺶ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧ ﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس اﻳﺠﺎد ﻧﻤـﻲ ﻛﻨـﺪ . اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎ از ﻋﻮا ﻣﻞ ﻋﻤﺪه ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﻛﺎﺗﻮس ﺑﻮده و اﻃﻼع دﻗﻴﻖ از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻛﻨﺘﺮل و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﮔﺴﺘﺮش اﻳﻦ ﻋﻠـﻒ ﻫـﺮز ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ
ﻛـــﺎﺗﻮسﻋﻠـــﻒ ﻫـــﺮزيﭼﻨﺪﺳـــﺎﻟﻪ از ﺗﻴـــﺮ اﺳـــﺘﺒﺮق ه )Asclepiadaceae ( ﺑﺎ رﻳـﺸﻪ اي ﻗـﻮي و ﺳـﺎﻗﻪ اي ﺑﺎﻻروﻧـﺪه ﺑـﺎ ﺷــﻴﺮاﺑﻪ اي ﺳــﻔﻴﺪرﻧﮓاﺳــﺖ . زواﺋــﺪ ﺑــﺬر ﻛــﺎﺗﻮس داراي ﭘﺮﻣﺎﻧﻨﺪي اﺳـﺖ ﻛـﻪ از ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺷـﻜﻞ ﻧـﺎف ﺑﻮﺟـﻮد ﻣـﻲ و آﻳـﺪ ﭘﺮاﻛﻨﺶ آن را ﺑﻪ ﻓﻮاﺻﻞ دور ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ا ﻳـ ﺑـﺬر ﻦ ﮔﻴـﺎه زﻳﺎدي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛ ﻨـﺪ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺗﻮاﻧـﺎﻳﻲ ﭘـﺮاﻛﻨﺶ آن ﺑﺴﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻔـﻲ اﺳـﺖ .ﻟـﻮدﮔﻲ آ ﺑﺎﻏ ﻬﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز از ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻐﺎن آﻏﺎز ﺷـﺪه و ﻫـﻢ اﻛﻨـﻮن ﻛﺎﺗﻮس در ﺳﺎوه، دﻣﺎوﻧﺪ، ﻗﺰوﻳﻦ ، ﻛﺮﻣﺎن و ﻳـﺰد ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﻧﻴـﺰ ﺷﺪه اﺳﺖ . ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﺗﻴـﺮه زﻧـﻲ ﺑﺮﺧـﻲ از ﮔﻴﺎﻫـﺎن
اﺳﺘﺒﺮق ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺳـﻴﻨﮓ ﻣﺜﺎل، و ﻫﻤﻜﺎراﻧﺶ اﺛﺮ دﻣﺎﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ را در روﺷـﻨﺎﻳﻲ و ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﺑـﺮ ﺟﻮاﻧﻪ Morrenia زﻧﻲ ﺑﺬر odorata (اﺛﺮ 14) و ﺳﻮﺗﺮز و ﻣﻮري دﻣـﺎي ﺛﺎﺑـﺖ و ﺗـﺎرﻳﻜﻲ را ﺑـﺮ ﺟﻮاﻧـﻪ A زﻧـﻲ ﺑـﺬر mpelamus albidus ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار دادﻧﺪ ﺑـﻪ .(15) ﻫـﺮ دو ﮔﻴـﺎه اﺧﻴـﺮ ﺗﻴﺮه اﺳﺘﺒﺮق دارﻧﺪ ﺗﻌﻠﻖ . ﺟﻮاﻧــﻪ زﻧــﻲ ﺑــﺬر از ﻣﻬﻤﺘــﺮﻳﻦ روﻳــﺪادﻫﺎ ﺑــ ﻣﻮﻓﻘﻴــﺖ ﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز ﻣ ﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدد زﻳﺮا ﻣﺮﺣﻠـﻪ ، اوﻟﻴﻦ ﺑﺮاي رﻗﺎﺑﺖ ﻳﻚ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز در ﻳﻚ ﻧﻴﭻ اﻛﻮﻟﻮژﻳﻚ اﺳـﺖ 8) .ﺑﺬر (11 و ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﺑﺮايآﻏﺎز ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﺑـﻪ ﻧﻴـﺎز ﻳﻚ ﺣﺪاﻗﻞ دﻣﺎ دارد ﺑﺎ و د اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺎ، ﻣﻴﺰانﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ آنﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﺎﻓـﺖ . ﺳـﺮاﻧﺠﺎم ﺑـﺎ اﻓـﺰاﻳﺶ دﻣـﺎ ﺗـﺎ ﻧﻘﻄـﻪ ، اي ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ آﻧﺮا ﺣﺪاﻛﺜﺮ دﻣﺎ ي ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ.دﻣـﺎي در ﻣﺠﻤﻮع، ﺑﻪ دﻣﺎي ﺣﺪاﻗﻞ، ﺣﺪاﻛﺜﺮ و ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻛﺎردﻳﻨﺎل)اﺻﻠﻲ (ﮔﻮﻳﻨﺪ .(درﺑـﺎره 7) ﻣﻲ ﺑﺮرﺳﻴﻬﺎي ﻣﺘﻌـﺪدي اﺛﺮ دﻣﺎ و ﻧﻮر ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧ ﻲ ﺑﺬر ﻋﻠﻔﻬﺎي ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻪ ﻫﺮز ﻳﻜﺴﺎﻟﻪ و 9) اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ .(18و اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﻲ ﺑـﺬر ﻋﻮاﻣـﻞ ﺗـﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﺎﻛﻲ، اﻗﻠﻴﻤﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﺳﺖ . ﺗﺎج ﺧـﺮوس در دﻣﺎي 25ﺛﺎﺑﺖ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد 6ﺗـﺎ ﺳـﺎل ﺟﻮاﻧـﻪ ﻧﻤـﻲ زﻧـﺪ. ﺗﺤﺮﻳــﻚ ﺟﻮاﻧــﻪ از زﻧــﻲ ﺑــﺬر ﺑــﺎ ﺗﻨــﺎوب دﻣــﺎﻳﻲ در ﺑــﺴﻴﺎري ﻋﻠﻔﻬــﺎي دﻳــﺪه ﻫــﺮز اﺳــﺖ ﺷــﺪه .دﻣــﺎﻳﻲ ﺗﻨــﺎوب ﻋﻮ از اﻣــﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪهﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر ﻋﻠﻔﻬـﺎي ﻣـﺸﻜﻞ ﻫـﺮز ﺳـﺎز ﻣﺎﻧﻨـﺪ ي ﻗﻴﺎق ارﻏﻮاﻧﻲ و اوﻳﺎرﺳﻼم اﺳﺖ . ﺑﺬر ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻔﻬـﺎي ﻫـﺮز ﻣﺎﻧﻨﺪﺧﺮﮔﻮﺷﻚ ، ﺗﺮﺷﻚ، ﮔﻞ ﻣﻐﺮﺑﻲ وآﻻﻟﻪ، درﻧﻮر و ﺑـﺬر ﻋﺪه اي دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎﺗﻮره و ﭘﻴـﺎز وﺣـﺸﻲ در ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﺟﻮاﻧـﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ و ﺑﺬر ﺑـﺴﻴﺎري دﻳﮕـﺮ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﮔﻨـﺪﻣﻚ، ﺧﺮﻓـﻪ، ﻗﻴـﺎق، ﺟﺎرو، ﺳﻠﻤﻪ ﺗﺮه و ﺗﺎج ﺧﺮوس ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﻋﻤـﻞ ﻣـﺴﺘﻘﻞ ﻛﺮده و ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲﻧﻴﺎز ي ﺑﻪﻧﻮر ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻳﺎ .(20) ﻧﺪارﻧﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧـﻪ ﻋﻠﻔ زﻧـﻲ ﻬـﺎي ﻫـﺮز ﺑﺎﻋـﺚ ، اراﺋﻪ راﻫﻜﺎرﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدد .ﺑﻌﺒﺎرت دﻳﮕﺮ، آﮔﺎﻫﻲ از ﻧﻴﺎز دﻣﺎﻳﻲ ﺟﻮاﻧﻪ ﻋﻠﻔﻬﺎي زﻧﻲ ﺑﺬر ﺑـﺮاي ﻫﺮز ﻃﺮاﺣــﻲ و اﺟــﺮاي اﺳــﺘﺮاﺗﮋﻳﻬﺎي ﻣــﺪﻳﺮﻳﺖ آﻧﻬــﺎ اﻫﻤﻴــﺖ دارد 19) .( ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻢ اﻛﻨﻮن ﻛﺎﺗﻮس در اﻳـﺮان ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻳﻚ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز ﻣﻬﺎﺟﻢ و ﻣﺸﻜﻞ ﺳـﺎز ﺑـﻮﻳﮋه در ﺑﺎﻏﻬـﺎ ﻣﻄـﺮح اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ دﻗﻴﻘﻲ درﺑﺎره ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﻲ ﺑـﺬر آن در دﺳـﺖ ﻧﻴـﺴﺖ .ﻋﻮاﻣـﻞ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ اﺛـﺮ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﻲ ﺑـﺬر آن ﺑـﺎ ﻫـﺪف اراﺋـﻪ راﻫﻜﺎرﻫـﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﻓﻖ آن، ﺿﺮوري ﺑﻨﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ. ﻣﻮاد و روش ﻫﺎ ﺑﺮرﺳﻲ زﻳﺴﺘﺎﻳﻲ ﺑﺬر ﻣﻴﻮه1382 درﭘﺎﻳﻴﺰ ﻫﺎي رﺳﻴﺪهﻛﺎﺗﻮس ، از ﺑـﺎغ ﻛـﻮﺛﺮ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻗﺰوﻳﻦ ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪ و ﺗﺎ آﻏﺎز آزﻣﺎﻳﺶ در ﻣـﺎي د اﺗﺎق ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .
ز ﻳﺴﺘﺎﻳﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺎ آزﻣـﻮن ﺗﺘﺮازوﻟﻴـﻮم ﻛﻠﺮاﻳـﺪ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺷﺪ .ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ 48 ﻛﻪ ﺑـﺬ ور ﺳـﺎﻋﺖ در درﺻـﺪ1ﻣﺤﻠـﻮل ﺗﺘﺮازوﻟﻴﻮم ﻛﻠﺮاﻳﺪ و دﻣـﺎي 30 درﺟـﻪ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﺗـﺎرﻳﻜﻲ ﮔـﺮاد و .(6 ) ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﻜﺮار و ﻫﺮ ﺗﻜﺮار 3 آزﻣﺎﻳﺶدر 50ﺑـﺎ ﺑـﺬر اﻧﺠﺎم ﺷﺪ . ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ، ﻫﺰار ﺑـﺬر از ﻣﻴـﻮه ﻫـﺎي رﺳﻴﺪه ً ﻛﺎﻣﻼ ﺟﺪا و ﭘﺲ از ﺟﺪاﺳﺎزي اززواﺋﺪ وزن، ﭘﺮﻣﺎﻧﻨـﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﺮازوي دﻗﻴﻖﺗﻮزﻳﻦو ﺷﺪ ﺛﺒﺖ .
ﺗﻌﻴﻴﻦ دﻣﺎي اﺻﻠﻲ ﺑﺬر ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ د ﻣﺎﻫﺎي اﺻﻠﻲ) ﺣﺪاﻛﺜﺮ، ﺣﺪاﻗﻞ و ،(ﺑﻬﻴﻨـﻪ ﭘﺲ از ﺣﺬف زواﺋﺪ 25 ، ﭘﺮﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺬر درﭘﺘﺮي دﻳﺸﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻗﻄﺮ 11 ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ و ﻣﺤﺘﻮي ﻛﺎﻏﺬ 8 ﺻﺎﻓﻲ و ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘـﺮ آبﻣﻘﻄـﺮ در ژرﻣﻴﻨﺎﺗﻮر ﺑﺎ 20 ،18 ،15 ،10 دﻣﺎﻫﺎي ﺛﺎﺑﺖ ، 25 ، 30 و35، 40 درﺟﻪﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد 16و ﺳﺎﻋﺖ روﺷﻨﺎﻳﻲ ) 500 ﺷﺪت ﻧـﻮر ﻟﻮﻛﺲ ( و 8 ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . آزﻣـﺎﻳﺶ درﻗﻟـﺐ ﺎ ) ﺗﻜﺮار 8 ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ً ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼ ﻫﺮ ﺗﻜﺮار ﺑـﺎ 25 ﺑـﺬر ( ﻧﺠـﺎم ا ﺷﺪ . ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﺎرﻳﻜﻲ و روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﺑﺬر زﻧﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺛﺮ ﻧﻮر و ﺟﻮاﻧﻪ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﺮ زﻧـﻲ ﺑـﺬر ،ﻛـﺎﺗﻮس آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي دﻣﺎﻳﻲ ﺑﺎﻻ اﻧﺠـﺎم ﮔﺮﻓـﺖ، اﻳـﻦ ﺑـﺎ ﺗﻔﺎوت ﻛﻪ ﭘﺘﺮﻳﻬﺎ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . اﻳـﻦ آزﻣـﺎﻳﺶ ﻧ ﻴـﺰ درﻗ ﻃﺮح ﺎﻟﺐ ﺷﺪ 8 ﺗﺼﺎدﻓﻲﺑﺎ ً ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم . ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺎوب دﻣﺎﻳﻲ و ﻧﻮري ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﺑﺬر زﻧﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺛﺮ دﻣﺎ و روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻣﺘﻨـﺎوب، در ﺑـﺬر ﻛـﺎﺗﻮس 30/22 دﻣﺎﻫـــﺎي ﻣﺘﻨـــﺎوب ،/17 25 ،/12 20 و /7 15 درﺟـــﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد ﺑﺎ 16 ﺗﻨﺎوب ﻧﻮري ﺳﺎﻋﺖ روﺷـﻨﺎﻳﻲ ) ﺷـﺪت ﻧـﻮر (ﻟﻮﻛﺲ 500 و 8 ﺳﺎﻋﺖ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻗ ﺮارﮔﺮﻓﺘﻨﺪ . ، در روﺷـﻨﺎﻳﻲ ، دﻣــﺎ ﺑــﺎﻻ و در ﺗــﺎرﻳﻜﻲ دﻣــﺎ ﭘــﺎﻳﻴﻦ ﺑــﻮد .آزﻣــﺎﻳﺶ اﻳــﻦ ﻧﻴــﺰ در ﻗﺎﻟــﺐ ﺗــﺼﺎدﻓﻲً ﻃــﺮح ﻛــﺎﻣﻼ ﺗﻜــﺮار8ﺑــﺎ اﻧﺠــﺎم ﺷﺪ ) 7 .(15و در ﺗﻤــﺎم آزﻣﺎﻳــﺸﻬﺎي ﻓــﻮق، ﺗﻤــﺎم ﺑــﺬور ﻗﺒــﻞ ازآﻏــﺎز آزﻣﺎﻳﺶ
ﺑـﺮاي ﻣـﺪت 3-5 دﻗﻴﻘـﻪ ﺑـﺎ ﻗـﺎرچ ﻛـﺶ ﻛﺎرﺑﻨـﺪازﻳﻢ
)ﻳﻚ درﻫﺰار ( ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ و ﺳﭙﺲﺑﺎ آب ﻣﻘﻄـﺮ ﺷـﺴﺘﻪ ﺷـﺪﻧﺪ . ﭘـﺲ از ﻫﻔﺘــﻪ ﻳــﻚ ، ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧــﻲﺑــﺬور ﺛﺒـﺖ ﺷــﺪ . ﺑــﺬوريﺑــﺎ رﻳﺸﻪ ﺧﺎرج ﭼﻪ ﺷﺪه ،ﺟﻮاﻧﻪ در زده ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ . ﻧﺘﺎﻳﺞ و ﺑﺤﺚ
دﻣﺎﻫﺎي اﺻﻠﻲﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﺎﻳﺶ ﺟﻮاﻧـﻪ ﺑـﺬر زﻧـﻲ ﺑـﺬر در دﻣـﺎي ﺛﺎﺑـﺖ، ﻛﺎﺗﻮس ﺧﻮاب ذاﺗﻲ ﻧﺪارد . ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ در دﻣﺎﻫﺎي 10 ﺗﺎ 15 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻧﻤﻲ .(از 1 ﮔﺮاد ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﺪ )ﺷﻜﻞ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﻳﻜـﻲ ﻋﻠﻞ ﻋﺪم روﻳﺶ آن در زﻣﺴﺘﺎن و ﭘﺎﻳﻴﺰ، ﻓﻘﺪان دﻣﺎي ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر آن اﺳﺖ . ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺟﻮاﻧﻪ از زﻧـﻲ ﻛـﺎﺗﻮس روﻧﺪ درﺟﻪ دوم ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺟﻮاﻧﻪ از زﻧﻲ ﺑﺬر 17 درﺟ ﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد)ﭘﺎﻳﻪ دﻣﺎي ( 25 آﻏﺎز و در دﻣﺎي ﺣـﺪود درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد ) دﻣـﺎي ﺑﻬﻴﻨـﻪ (ﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ ﺣـﺪاﻛﺜﺮ رﺳـﻴﺪ و روﻧﺪ ﻧﺰوﻟﻲ ﻧﺸﺎن داد . درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ و زﻧـﻲ ﺑـﺬر در روﺷـﻨﺎﻳﻲ 18 دﻣﺎي درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ 15/2 ﮔـﺮاد، و در ﺗـﺎرﻳﻜﻲ درﺻـﺪ13 ﺑــﻮد. ﺑﻬﺘــﺮﻳﻦ دﻣــﺎ ﺑــﺮاي ﺟﻮاﻧــﻪ زﻧــﻲ ﺑــﺬر ﻛــﺎﺗﻮس)در ﻫــﻢ روﺷﻨﺎﻳ ﻲ و ﻫﻢ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ( ، 25 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﺑـﻮد ﮔـﺮاد .اﻳـﻦ در دﻣــﺎ ﺟﻮاﻧــﻪ 83/2 زﻧــﻲ در روﺷــﻨﺎﻳﻲ، 86/8 و در ﺗــﺎرﻳﻜﻲ، درﺻﺪ ﺑﻮد . ﺟﻮاﻧﻪ 25 زﻧﻲ در دﻣﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ از درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﺮاد، ﮔ 30 ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ و در دﻣﺎي درﺟﻪ ﺳـﺎﻧﺘﻲ روﺷـﻨﺎﻳﻲ ﮔـﺮاد در درﺻﺪ 69 ﺑﻪ و در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﻪ 71 درﺻﺪ رﺳﻴﺪ . ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر 35 در دﻣــﺎي درﺟــﻪ ﺳــﺎﻧﺘﻲ در 44/5 ﮔــﺮاد در روﺷــﻨﺎﻳﻲ، و 59/2 ﺗﺎرﻳﻜﻲ درﺻﺪ ﺑﻮد . 40در درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد، ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ 22 در روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ و در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﻳﺎﻓﺖ 28 درﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ . اﻳﻦ روﻧﺪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺎ دﻣﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺟﻮاﻧـﻪ از زﻧـﻲ ﺑـﺴﻴﺎري 2) ﻋﻠﻔﻬـــﺎي ﻫـــﺮز ﻣﻄﺎﺑﻘـــﺖ دارد ، 4 ،9 ،11،13، 12 و 17 .( ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﻣﺜـﺎل، Richardia scabra ﻧﻴـﺰ در دﻣـﺎي 10 ﺗـﺎ 15
ﺑﺮرﺳﻲ زﻳﺴﺘﺎﻳﻲ و وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺮ اﺳﺎس آزﻣﻮن ﺗﺘﺮازوﻟﻴﻮم، ﺑﺬوري ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮ ﻣـ ﺰ،زﻧـﺪه ﻣ ﺤﺴﻮب ﺷﺪﻧﺪ . ﺑﻮد 84 ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ زﻳﺴﺘﺎﻳﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس درﺻﺪ . 43 در ﺗﻜﺮار اول 38 در ﺗﻜﺮار دوم ، و در ﺗﻜﺮار ﺳﻮم ﺑﺬر45 ﭘﺘــﺮي 50 از ﺑــﺬر ﻫــﺮ دﻳــﺶ)ﺗﻜــﺮار (ﺑﻮدﻧــﺪ زﻧــﺪه .ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ، زﻳﺴﺘﺎﻳﻲ ﺑﺬر ﻛـﺎﺗﻮس ﺑﺎﻻﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺧـﻮد از ﻋﻮاﻣـﻞ ﭘﺘﺎﻧـﺴﻴﻞ ﺑﺎﻻي ﭘﺮاﻛﻨﺶ و اﺳﺘﻘﺮار اﻳـﻦ ﮔﻴـﺎه ﻣﻬـﺎﺟﻢ ﺑـﻪ ﻣﻨـﺎﻃﻖ دﻳﮕـﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدد . اﻧـﺪك 2/232 وزن ﻫﺰار داﻧﻪ ﻛﺎﺗﻮس ﮔﺮم ﺑﻮد ﻛـﻪ ﺑـﺴﻴﺎر اﺳﺖ .ﻋﻼوه ﭘﺮاﻛﻨﺶ ﺑﺮاﻳﻦ، ﺑﺬر ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻛﺮك ﻓﺮاوان، ﺑﺮاي ﺑﺎ ﺑﺎد ﺳﺎزش ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﺑﺎﻻﺳـﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺣﺠﻢ ﺑﻪ وزن ﺑﺬر ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺴﻬﻮﻟﺖ در آب ﺷـﻨﺎور ﺷـﻮد. ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﺑـﺬر ﻛﻮﭼـﻚ، ﺑـﺎ ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﺧـﺸﻚ ﺳـﺎزﮔﺎر ﻧﻴﺴﺖ و ﻣﺤﻴﻄﻬﺎي ﻣﺮﻃﻮب را ﻣﻲ ﭘﺴﻨﺪد .ﺑﺰرﮔـﻲ ﺑﻄﻮر ﻛﻠﻲ، ﺑﺬر در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﻚ، ﺑﻪ ﻧﻔـﻊ ﮔﻴﺎﻫﭽـﻪ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد، زﻳـﺮا ﺑـﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﻴـﺮي از ذﺧـﺎﻳﺮ ﻏـﺬاﻳﻲ ﺑـﺬر، رﻳـﺸﻪ ﺑـﻪ ﻣـﺴﺘﻘﺮ ﺳـﻬﻮﻟﺖ درﺟــﻪ ﺳــﺎﻧﺘﻲ ﮔــﺮاد ﺟﻮاﻧــﻪ ﻧﻤــﻲ .(دﻣــﺎي 4) زﻧــﺪ ﺣــﺪاﻗﻞ ﺟﻮاﻧﻪ Asclepias زﻧـﻲ syriaca 15 ﺗـﺎ 20 درﺟـﻪ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ـﺮاد ﮔ ﮔﺰارش ﺷﺪه ﻛﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﺗﻮس ﻧﻴـﺰ ﺻـﺎدق اﺳـﺖ .ﺑـﺬر و Ampelamus albidus ﭘــﺲ از ﺑﺮداﺷــﺖ، ﺧــﻮاب ﻧــﺪارد ﺟﻮاﻧﻪ آن 84 زﻧﻲ درﺻﺪ اﺳﺖ . دﻣﺎي ﺑﻬﻴﻨـﻪ ﺑـﺮاي ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ 30 ﺑﺬر آن، درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ درﺟـﻪ15 ﮔﺮاد اﺳﺖ و در دﻣﺎي زﻳﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻧﻤﻲ .(15) ﮔﺮاد ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ ﺑـﺎﻻﺗﺮ زﻧـﻲ در دﻣـﺎي ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﻋﻠﻔﻬـﺎي ﺷـﻮد ﻋﻠـﻒ ﻫـﺮز از ﭘـﻴﺶ ﻛـﺸﻬﺎي روﻳـﺸﻲ .(3) در اواﻳﻞ ﺑﻬﺎر، در اﻣـﺎن ﺑﻤﺎﻧﻨـﺪ ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﺷـﻨﺎﺧﺖ دﻗﻴـﻖ دﻣﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺟﻮاﻧﻪ ﻣﻨﺎﺳـﺐ زﻧﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻌﻴﻴﻦ زﻣـﺎن ﻛﺎرﺑﺮد ﻋﻠﻒ ﻛﺸﻬﺎي ﭘﻴﺶ ﻛـﺎﺗﻮس روﻳﺸﻲ ﺑـﺎ ﻫـﺪف ﻛﻨﺘـﺮل ﻣﻲ ﮔﺮدد . اﺛﺮ
.(3) ﻧﻤﺎﻳﺪ
ﻧﻮر و ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﻛﺎﺗﻮس زﻧﻲ ﺑﺬر در روﺷﻨﺎﻳﻲ، ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺟﻮاﻧـﻪ در و25 زﻧـﻲ ﺑـﺬر 30 ﺳﭙﺲ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﺷﺪ ﮔﺮاد ﻣﺸﺎﻫﺪه .ﻧﺘﻴﺠﻪ در ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻮد و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨـﻲ ﺗـﺎرﻳﻜﻲ داري ﺑـﻴﻦ اﺛـﺮ روﺷـﻨﺎﻳﻲ و وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ . ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﻣﻌﻨﻲ 1 در ﺳﻄﺢ درﺻﺪ، ﺗﻔﺎوت اري د ﺑﻴﻦ دﻣﺎﻫـﺎ در ﺗـﺎرﻳﻜﻲ و روﺷـﻨﺎﻳﻲ ) ﺑـﻪ درﺟـﻪ20 ﺟـﺰ دﻣـﺎي ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد ( وﺟـﻮد ﻧﺪاﺷـﺖ .در ﺑﻨـﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﺑـﺬر ﻛـﺎﺗﻮس ﻫـﻢ روﺷﻨﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﺟﻮاﻧﻪ ﻣـﻲ زﻧـﺪ . اﻳـﻦ وﻳ ﻋﻮاﻣـﻞ ﮋﮔـﻲ از ﮔــﺴﺘﺮش ﺳــﺮﻳﻊ و ﻣﺰﻳﺘــﻲ ﺑــﺮاي اﻳــﻦ ﻋﻠــﻒ ﻣﺤــﺴﻮب ﻫــﺮز ﻣﻲ ﮔـﺮدد . ﺑـﻪ ﮔﻴﺎﻫـﺎن ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ، ﺗـﺮاﻛﻢ ﺑـﺎﻻي ﻛـﺎﻧﻮﭘﻲ ﻣﺠﺎور ﻣﺎﻧﻊ ﺟﻮاﻧﻪ .(ﻫﻤـﻴﻦ 5) زﻧﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ، ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس در ﺑﺎﻏﻬﺎ ﺑ ﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺟﻮاﻧـﻪ ﻣـﻲ زﻧـﺪ .رﻓﺘـﺎر ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻧﻴﺰ در ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز ﺧﺎرﻟﺘﻪ و دودﻧـﺪان ﺷـﺪه ﮔـﺰارش 13) اﺳﺖ و 18 .( در ﻣﺠﻤﻮع، ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺘﻌﺎﻣﺪ ﻧﻮر اﺛﺮي ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧـﻲ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس ﻧﺪارد .ﻓﺘﻮﺑﻼﺳـﺘﻴﻚ ﺑﻌﺒﺎرﺗﻲ دﻳﮕﺮ ﺑـﺬر ﻛـﺎﺗﻮس ﻧﻴﺴﺖ، اﻣﺎ ﻧﻮر در دﻣﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ 25از درﺟﻪ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﻛـﻪ ﮔـﺮاد دﻣﺎي ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺑﻮد، ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﺤﺮﻳـﻚ ﺟﻮاﻧـﻪ ﺷـﺪ زﻧـﻲ .اﻋﺘﻘـﺎد ﺑـﻪ ﺑﺮﺧــﻲ از ﻣﺤﻘﻘــﺎن ﻧــﻮر ﭘ ﺑــﺎ اﻳﺠــﺎد دﻣــﺎ، ﺟﺒــﺮان دﻣــﺎي ــﺎﻳﻴﻦ
ﻣﻲ
اﺛﺮ دﻣﺎﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﺮ ﺟﻮاﻧﻪ ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس زﻧﻲ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات درﺻﺪ ﺟﻮاﻧـﻪ ﻣﺘﻨـﺎوب زﻧـﻲ ﺑـﺬر در دﻣـﺎي ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺟﻮاﻧﻪزﻧﻲ ) 80ﺣﺪود درﺻـﺪ ( ﺑـﺬر 30/22 ﻛﺎﺗﻮس در دﻣﺎي ﻣﺘﻨﺎوب درﺟﻪ ﺳـﺎﻧﺘﻲ ﻣـﺸﺎﻫﺪه ﮔـﺮاد ﺷﺪ . ﺑﺬر ﻛﺎﺗﻮس در دﻣ 15/7 ﺎي درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻧﺰد، ﮔﺮاد ﺟﻮاﻧﻪ اﻣﺎ ﺟﻮاﻧﻪ اﻓﺰاﻳﺶ زﻧﻲ آن ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ دﻣﺎي روﺷﻨﺎﻳﻲ و ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻳﺎﻓﺖ .ﺟﻮاﻧﻪ دﻣﺎي 20/12 زﻧﻲ در درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ اﻧﺪك ﮔﺮاد ﻧﻴﺰ ﺑﻮد . ﺑﻄﻮرﻛﻠﻲ، راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ درﺻﺪ ﺟﻮاﻧﻪ دﻣـﺎﻳﻲ زﻧـﻲ و ﺗﻨـﺎوب ) 8 ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد (ﺑﻪ ﺳـﺘﻮﻧﻲ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻧﻤﻮدار اﺳﺖ . ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦﻫـﺎ دﻣﺎﻫـﺎي 1 در ﺳـﻄﺢ درﺻـﺪ ﺑـﻴﻦ 25 ﻣﺘﻨﺎوب و ﺛﺎﺑﺖ، ﺗﻔﺎوﺗﻲ ﺑﻴﻦ دﻣﺎي و دﻣـﺎي درﺟـﻪ30/22 ﺳﺎﻧﺘﻲ 5 ﮔﺮاد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ، اﻣﺎ در ﺳﻄﺢ درﺻﺪ، ﺟﻮاﻧﻪ در زﻧﻲ 25 دﻣــﺎي ﺛﺎﺑـــﺖ ﺑﻴـــﺸﺘﺮ از دﻣـــﺎي ﻣﺘﻨـــﺎوب درﺟـــﻪ30/22 ﺳﺎﻧﺘﻲ .(2 ﮔﺮاد ﺑﻮد)ﺷﻜﻞ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﺑﺬر رﺳﺪ ﻛﺎﺗﻮس ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﻧﻮري و دﻣـﺎﻳﻲ ﻧـﺪارد .ﺗﻨـﺎوب ﺑﻌﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ، دﻣﺎﻳﻲ و ﻧـﻮري ﻧﻘـﺸﻲ در اﻟﻘـﺎي ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ ﺑـﺬر آن ﻧـﺪارد. ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻔﻬﺎي ﻫﺮز ﻧﻴﺰ در دﻣـﺎي ﺛﺎﺑـﺖ ﺟﻮاﻧـﻪ ﻣـﻲ و زﻧﻨـﺪ ﺑﺮاي ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ دﻣﺎي ﻣﺘﻨﺎوب ﻧﺪارﻧﺪ، اﻣﺎ ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ آﻧﻬــﺎ در دﻣــﺎي ﻣﺘﻨــﺎوب اﻓــﺰاﻳﺶ ﻣــﻲ 10) ﻳﺎﺑــﺪ ، 11 و 19 .( ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر ﺗﺎج ﺧـﺮوس و دم ﻛﺒﻴـﺮ، روﺑـﺎﻫﻲ 30 از درﺻﺪ در دﻣﺎي ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﺘﻨـﺎوب 90 درﺻـﺪ در دﻣـﺎي اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ .(16)ﻳﺎﺑﺪ در ﻣﺠﻤﻮع، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ رﻓﺘـﺎر ﺟﻮاﻧـﻪ ﻛـﺎﺗﻮس، زﻧـﻲ ﺑـﺬر روﺷﻦ ﻣﻲ ﺷـﻮد ﻛـﺎﺗﻮس ﻋﻠـﻒ ﮔـﺴﺘﺮه ﻫـﺮزي اﺳـﺖ ﻛـﻪ در وﺳــﻴﻌﻲ از ﺷــﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄــﻲ ﺑــﻪ ﺳــﻬﻮﻟﺖ ﺟﻮاﻧــﻪ ﻣــﻲ و زﻧــﺪ ﺟﻮاﻧﻪ ﻧـﺸﺎن زﻧﻲ ﺑﺬر آن، ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ . اﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻬﺎﺟﻢ و ﮔﺴﺘﺮش اﻳﻦ ﻋﻠﻒ ﻫـﺮز را در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﺑـﺎ ﺷـﺮاﻳﻂ ﻣﺘﻨـﻮع اﻗﻠﻴﻤـﻲ را در ﻛـﺸﻮر ﺗﻮﺟﻴـﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻣﺤﻘﻘﺎن را ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻳﺎﻓﺘﻦ راﻫﻜﺎ ر ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦﻋﻠﻒ اﻧﺪازد ﻫﺮز ﺟﺪي و ﻣﻬﺎﺟﻢ .
