استفراغ گربه: انواع، علل و درمان آن…
استفراغ گربه: انواع، علل و درمان آن…
اگر گربه داشته باشید احتمالاً یک زمانی استفراغ کردن او را دیده‌اید. استفراغ گربه اتفاقی رایج است اما عادی نیست.
با این حال همواره مسئله‌ای نیست که نیاز به درمان داشته باشد و نیاز باشد که هر بار گربه استفراغ کرد با عجله او را نزد دامپزشک ببرید.
در این مطلب از پت پزشک به انواع استفراغ گربه، علت استفراغ گربه و درمان استفراغ گربه می‌پردازیم و همچنین شرح می‌دهیم که چه زمان لازم است به دامپزشک مراجعه کنید.
استفراغ مزمن و حاد در گربه‌ها
استفراغ کردن را می‌توان به دو دسته‌ی کلی تقسیم کرد: مزمن و حاد.
استفراغ مزمن
استفراغ مزمن یعنی استفراغ نوعی نظم و ثبات دارد (حداقل ماهانه اما می‌تواند روزانه هم باشد) و به مدت طولانی ادامه پیدا می‌کند. در این صورت در هر بار، گربه معمولاً یک یا دوبار استفراغ می‌کند.
استفراغ حاد
وقتی گربه‌ای که معمولاً استفراغ نمی‌کند شروع به این کار می‌کند، آن را نوع حاد می‌دانیم. اگر گربه با چنین شرایطی چند بار استفراغ کند باید او را نزد دامپزشک برد.
مراحل تشخیص و درمان استفراغ حاد و مزمن و همچنین فوریت مراجعه به دامپزشک می‌تواند با یکدیگر متفاوت باشد.
فوریت های دامپزشکی در استفراغ گربه
برای گربه مبتلا به استفراغ حاد مراقبت فوری‌تری احتیاج است. گربه‌ای که فقط یک تا سه بار استفراغ کرده و به لحاظ دیگر طبیعی است فوریت دامپزشکی محسوب نمی‌شود.
اگر گربه همچنان تمایل به غذا خوردن دارد و بدون استفراغ کردن این کار را انجام می‌دهد، طبیعی به نظر می‌رسد و راحت است، لازم نیست به بیمارستان یا کلینیک مراجعه کنید مگر این‌که چیزی سمی خورده باشد.
اگر گربه بیش از سه بار استفراغ کرده، نمی‌تواند غذا بخورد و کسل به نظر می‌رسد، در اسرع وقت باید به دامپزشک مراجعه کنید.
شاید صرفاً استفراغی ساده به‌جهت هضم نشدن غذا باشد، اما اگر پای مشکل جدی‌تر در میان باشد باید فوراً جهت درمان اقدام کرد.
اگر گربه شدیداً احساس ناراحتی کند و تمایلی به جابه‌جایی نداشته باشد، معمولاً لازم نیست سریعاً او را نزد دامپزشک ببرید اما اگر در طی شب بدتر شد، توصیه میشود که فوراً اقدام کنید.
گربه‌هایی که به طور مداوم استفراغ می‌کنند و غذا را در معده‌شان نگه نمی‌دارند مستعد ابتلا به بیماری‌ها ثانویه، مخصوصاً بیماری کبدی هستند، بنابراین اتلاف وقت در مراجعه به دامپزشک می‌تواند برای آنها و همین‌طور برای شما بسیار گران تمام شود.
گربه‌ای که به طور مزمن استفراغ می‌کند را هم باید نزد دامپزشک برد، اما اگر گربه همچنان غذا می‌خورد و می‌تواند غذا را نگه دارد، علائم ضعف ندارد و راحت است این کار خیلی اورژانسی نیست.
اگر علائم ذکرشده را دارد احتمالاً نوع حاد استفراغ را تجربه می‌کند و در اسرع وقت باید او را پیش دامپزشک ببرید.
درگذشته اگر گربه‌ای چند بار در ماه استفراغ می‌کرد نگران‌کننده نبود، اما این طرز فکر درحال تغییر است.
حتی برخی تصور می‌کنند گربه‌ای که مدام گلوله مو استفراغ می‌کند ممکن است نوعی مشکل گوارشی داشته باشد که اجازه‌ی دفع عادی گلوله موها را نمی‌دهد.
شاید درمان خاصی برای گربه مبتلا به استفراغ مزمن در نظر گرفته نشود، اما بد نیست محض اطمینان آزمایش و معاینات لازم به عمل آورده شوند.
علل استفراغ گربه
علل استفراغ حاد و مزمن می‌تواند یکسان باشد، اما استثنائاتی نیز وجود دارد.
سموم به طور کلی از علل استفراغ مزمن نیستند (مگر این‌که گربه به طور مزمن در معرض سم خاصی قرار داشته باشد، مثلاً گیاه سمی خاصی را بخورد).
بلعیدن شیئی خارجی (معمولاً نخ و ریسمان) اغلب دلیل استفراغ مزمن نیست، اما اگر شی‌ء خارجی درون معده بماند می‌تواند علت استفراغ مزمن شود.
متأسفانه استفراغ از علائم مبهم است و علل آن می‌تواند بسیار متنوع و گوناگون باشند.
در اصل می‌توان گفت که تقریباً تمام بیماری‌ها در گربه‌سانان منجر به استفراغ می‌شوند.
به‌طورکلی، علت استفراغ را می‌توان در یکی از این دسته‌بندی‌ها جای داد:
سموم، داروها، رژیم غذایی (ازجمله خوردن چیزهای غیرغذایی)، مشکل معده، مشکل روده، اختلال عملکرد اندام‌ها، غدد درون‌ریز، مشکلات عصبی (معمولاً مرتبط به مغز)، عفونت و سرطان. برای هر کدام از این دسته‌ها، ده‌ها بیماری و سندروم مرتبط وجود دارد.
برخی از شایع‌ترین دلایل در زیر فهرست شده‌اند:
سموم:
سوسن، ضدیخ
دارو:
شیمی‌درمانی، آنتی‌بیوتیک، ضد التهاب
رژیم غذایی:
حساسیت به چیزی در غذا، تغییر ناگهانی در رژیم غذایی، خوردن جانوری مرده
مشکل معده:
اجسام خارجی، زخم معده، التهاب معده
مشکل روده:
اجسام خارجی، التهاب حاد، بیماری التهابی روده (معمولاً مزمن)، سرطان، یبوست
اختلال عملکرد اندام‌ها:
بیماری کبد، بیماری کلیه، پانکراتیت
اختلال غدد درون‌ریز:
پرکاری تیروئید، کلسیم بیش از حد، دیابت کتواسیدوز
مشکلات عصبی:
بیماری وستیبولار (می‌تواند با بیماری گوش داخلی همراه باشد)، انسفالیت (ورم غشای مغز)، سرطان
عفونت:
پریتونیت عفونی گربه‌سانان، پنلوکوپنی گربه‌سانان، کرم قلب
سرطان:
می‌تواند دلیلی مستقیم باشد مانند سرطان روده؛ یا دلیل غیرمستقیم باشد مانند تومورهای ماست‌سل (ماستوسیتوما) در پوست
تشخیص علت استفراغ
تشخیص علت استفراغ در گربه می‌تواند دشوار باشد. اکثر علل استفراغ حاد گذرا هستند و با درمان علائم و گذر زمان بهتر می‌شوند. اما توصیه میشود که جهت اطمینان یک چکاپ کامل انجام دهید.
نقطه‌ی شروع در تعیین علت استفراغ گربه گرفتن شرح‌حال دقیق است.
این‌ها سوالاتی هستند که دامپزشک ممکن است از شما بپرسد:
- آیا گربه در معرض گیاهان سمی یا دیگر سموم قرار داشته؟
- استفراغ از چه زمانی آغاز شده؟
- رژیم غذایی معمول گربه چیست؟
- آیا گربه خارج از منزل می‌رود و اگر می‌رود شکار می‌کند؟
- در استفراغ چه چیزهایی دیدید؟
- آیا گربه دارویی مصرف می‌کند؟
- آیا گربه اسهال هم دارد؟
- آیا گربه غذا می‌خورد؟
- چه زمان‌هایی گربه استفراغ می‌کند (هنگام غذا خوردن یا دیگر فعالیت‌ها)؟
- آیا گربه وزن از دست داده است؟
- آیا گربه زیاد آب می‌نوشد یا زیاد ادرار می‌کند؟
- آیا گربه با نخ و ریسمان بازی می‌کند؟
براساس پاسخ شما به این سؤالات، دامپزشک بهتر می‌تواند در مورد علت استفراغ گربه تشخیص بدهد. شکل و شمایل استفراغ جواب قطعی در مورد علت آن به دست نمی‌دهد، اما به‌هرحال نقطه‌ی شروعی است.
نگاهی به انواع استفراغ و علل احتمالی آنها بیندازیم:
استفراغ زرد:
استفراغ زرد صفراست و می‌تواند نشانه‌ی بیماری کبدی باشد اما استفراغ با شکم خالی هم به همین رنگ است. شاید هم گربه چیز زردی خورده‌است.
استفراغ شفاف:
دلیل آن می‌تواند استفراغ از مری یا استفراغ با شکم خالی باشد.
استفراغ سفید و کف‌مانند:
دلیل آن می‌تواند استفراغ از مری یا استفراغ با شکم خالی باشد.
خون در استفراغ:
خون ممکن است از دهان، مری یا معده باشد.
استفراغ مانند پودر قهوه است:
این استفراغ از خون‌ریزی معده نشأت می‌گیرد و اغلب به زخم معده مربوط است.
استفراغ بدبو و قهوه‌ای:
دلیل آن می‌تواند خون‌ریزی در دستگاه گوارش فوقانی یا خوردن چیزی قهوه‌ای و بدبو باشد.
غذای هضم نشده در استفراغ:
این یعنی غذا از معده پایین‌تر نرفته‌است. دلیل آن می‌تواند عدم تحمل غذا یا حساسیت، انسداد یا هرچیز دیگری که باعث تحریک دستگاه گوارش فوقانی میشود باشد.
مهم است که بدانید گربه آخرین بار چه زمانی غذا خورده‌است. به‌عنوان مثال اگر یک روز است که گربه غذا نخورده و غذای هضم نشده بالا می‌آورد، می‌تواند دلیل آن انسداد یا اختلال جنبندگی باشد.
معاینه و آزمایش
گام بعدی معاینه‌ی کامل بدنی توسط دامپزشک است. دامپزشک به دنبال درد شکمی، توده در شکم یا جاهای دیگر، جسم خارجی واضح (مانند ریسمانی زیر زبان)، شواهدی از کاهش وزن، سوفل قلب، غده‌ی تیروئید بزرگ شده یا تب خواهد گشت.
با انجام معاینات اقدامات بعدی‌ای که باید صورت بگیرند مشخص خواهد شد.
تصویربرداری با اشعه ایکس و آزمایش خون
آزمایشات اولیه معمولاً شامل رادیولوژی، آزمایش خون و ادرار می‌شوند
. عکس‌برداری با اشعه ایکس می‌تواند ناهنجاری‌ها را در شکل و اندازه‌ی اندام‌ها، وجود اجسام خارجی و تومورها، یبوست و مواردی دیگر که با معاینه‌ی فیزیکی مشخص نیستند را نشان بدهد.
آزمایش خون نیز می‌تواند اختلال عملکرد در اندام‌ها و اختلال عملکرد غدد درون‌ریز (مانند ابتلا به دیابت یا پرکاری تیروئید) را مشخص کند. آزمایش ادرار هم در کنار آزمایش خون نیاز است تا احتمال ابتلای گربه به دیابت، بیماری کلیوی و عفونت دستگاه ادرار معلوم شود.
آزمایش خون همچنین احتمال قرار گرفتن گربه در معرض سموم را مشخص می‌کند. البته صاحب گربه بهتر است که در این مورد اطلاع داشته باشد.
بررسی با باریم، سونوگرافی و آندوسکوپی
معمولاً عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس مشکلات چندانی را مشخص نمی‌کند، اما مشخص می‌کند که به بررسی‌ها یا آزمایشات بیشتر احتیاج است یا خیر. این بررسی‌های دیگر می‌تواند شامل بررسی با باریم باشد که مشخص می‌کند اجسام خارجی در روده‌ها وجود دارند یا روده مشکل جنبندگی دارد یا خیر. با سونوگرافی هم می‌توان به ساختمان اندام‌های مختلف نگاهی انداخت و گاهاً تشخیص را قطعی کرد.
شاید دامپزشک پیشنهاد آندوسکوپی هم بدهد. آندوسکوپی راهی برای گشتن به دنبال اجسام خارجی است که در رادیولوژی خود را نشان نداده‌اند و می‌توان به وسیله‌ی آن برخی از اجسام خارجی احتمالی را خارج کرد. این روش امکان مشاهده‌ی دیواره‌ی معده و روده را در جست‌وجو به دنبال ناهنجاری فراهم می‌آورد و می‌توان از آن برای نمونه‌گیری از دستگاه گوارش نیز استفاده کرد.
جراحی اکتشافی
اگر گربه‌ای که مدام استفراغ می‌کند و با درمان علائم مسئله برطرف نمی‌شود، شاید نیاز به جراحی اکتشافی باشد. جراحی برای برخی شرایط استفراغ حاد (مثلاً وجود جسم خارجی) یا برخی شرایط استفراغ مزمن (مثلاً جست‌وجو به دنبال علائم سرطان روده) جواب می‌دهد.
در طی جراحی اگر مشکل جسم خارجی باشد، میشود همان‌جا جسم را برداشت و گربه را درمان کرد، در غیر این صورت می‌توان نمونه‌برداری انجام داد.
به‌عنوان یک ابزار تشخیصی، برخی دامپزشکان جراحی را به آندوسکوپی ترجیح می‌دهند چراکه میشود کل دستگاه گوارش را به همراه اعضای مختلف بررسی کرد. به‌علاوه در جراحی می‌توان نمونه‌برداری بهتری کرد.
از سوی دیگر گاهاً آندوسکوپی به جای جراحی انتخاب میشود چراکه اندکی ارزان‌تر و کمتر تهاجمی است. ریکاوری از جراحی ممکن است چندین هفته به طول بینجامد حال آنکه ریکاوری از آندوسکوپی چند ساعت الی ۱ روز به طول خواهد انجامید.
ازآنجاکه هم جراحی و هم آندوسکوپی گران تمام می‌شوند، برخی تصمیم می‌گیرند که هیچ کدام‌شان را انجام ندهند. درمان‌هایی هستند که می‌توان بدون تشخیص کامل انجام داد اما حتماً باید با دامپزشک‌تان راجع به همه چیز مفصل صحبت کنید.
راه‌حل‌های درمانی برای گربه‌ای که استفراغ می‌کند مایعات
اگر در معاینات فیزیکی مشکلی پیدا نشود و گربه پیش‌زمینه‌ی خاصی نداشته باشد، دامپزشک علائم‌درمانی کرده و تجویز تزریق مایعات می‌کند. حتی اگر حیوان دچار کم‌آبی نباشد، مایعات دادن به او می‌تواند سیستم بدنش را شستشو داده و آب بدنش را حفظ کند.
داروی ضد استفراغ
شیوه‌ی رایج دیگری برای درمان استفراغ استفاده از داروی ضد استفراغ است که جلوی استفراغ را گرفته و به حفظ مایعات بدن کمک می‌کند. این داروها همچنین می‌تواند ناراحتی‌های شکمی را برطرف کرده و گربه را ترغیب به غذا خوردن بکنند. اگر داروی ضداستفراغ درد را کنترل نکند ممکن است داروی ضد درد نیز تجویز شود.
تغییر در رژیم غذایی
هم برای استفراغ مزمن و هم برای استفراغ حاد، یکی از مهم‌ترین روش‌های درمانی تغییر رژیم غذایی است.
اگر غذاهای جدید استفراغ را کنترل کنند یعنی احتمالاً گربه تحمل مواد غذایی قبلی را نداشته، به آنها آلرژی داشته یا به بیماری التهابی روده به طور خفیف مبتلا است. در مورد رژیم غذایی مناسب با دامپزشک مشورت کنید.
پردنیزون
همان‌طور که گفتیم یکی از علل استفراغ می‌تواند بیماری التهاب روده باشد و داروی آن اغلب پردنیزون است اما حواستان باشد که از این دارو بدون تجویز دامپزشک استفاده نکنید چرا که عوارض زیادی دارد
منبع petpezeshk.com
بالا آوردن در گربه
بالا اوردن گربه یکی از مسائلی است که باعث نگرانی کسانی میشود که از این حیوان زیبا نگهداری می‌کنند. این نگرانی در برخی مواقع کاملا به جا و البته برخی مواقع هم نابه‌جاست. برای تشخیص این که استفراغ گربه حاد یا مزمن است باید نشانه‌ها و دلایل بالا اوردن گربه را مورد بررسی قرار داد. بالا اوردن گربه دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد.
