اثر تركیب كودهای زیستی و كود شیمیایی بر كمیت و كیفیت گیاه دارویی شنبلیله را شرح دهید .

اثر ترکیب کودهای زیستی و کود شیمیایی بر کمیت و کیفیت گیاه دارویی شنبلیله را شرح دهید .

كاربرد كودهای بیولوژیك بهویژه باكتریها و قارچ میكوریزا از مهمترین راهبردهای تغذیهای در مدیریت پایدار بوم نظامهای كشاورزی ميباشد. از اینرو، بهمنظور بررسي تأثیر تركیب كودهای بیولوژیك و شیمیایي بر كمیت و كیفیت گیاه دارویي شنبلیله (Trigonella foenum – graecum)، در قالب طرح پایه بلوكهای كامل 1996 آزمایشي در مزرعه تحقیقاتي دانشگاه شهركرد در سال تصادفي با سه تكرار انجام شد .تیمارها شامل شاهد (عدممصرف كود)؛ كود اوره؛ كود اوره + كود سولفات روی؛ كود اوره + ازتوباكتر؛ كود اوره + میكوریزا؛ كود اوره + كود سولفات روی + ازتوباكتر؛ كود اوره + كود سولفات روی + میكوریزا؛ كود اوره + كود سولفات روی + میكوریزا +ازتوباكتر بودند. در این آزمایش صفاتي نظیر عملكرد، اجزای عملكرد، میزان اسانس و عملكرد اسانس مورد ارزیابي قرار 6 ( گرفت. نتایج نشان داد كه بیشترین وزن هزار دانه با تیمار تیمار كود اوره + كود سولفات روی+ میكوریزا حاصل شد 5/6 P ). تیمار ≤ كیلوگرم در هكتار دارای بیشترین عملكرد دانه بود و اختلاف آن با سایر تیمارها معنيدار 2225سولفات روی + كود اوره + میكوریزا با 6 (بود 5/6 P درصد) را داشت. بهطوركلي نتیجهگیری ميشود كه 1/2( ) همچنین تیمار كود اوره+ ازتوباكتر بیشترین میزان اسانس ≤ كاربرد ازتوباكتر و یا كود سولفات روی+ میكوریزا توأم با اوره ميتواند در افزایش كیفیت محصول و عملكرد دانه شنبلیله مؤثر باشد

كشت گیاهان دارویي و معطر از دیرباز دارای جایگاه ویژهای در نظامهای زراعي ایران بوده و این نظامها از نظر ایجاد تنوع و .)1939 پایداری نقش مهمي ایفا كردهاند (خرمدل و همكاران، Trigonella ( از جمله گیاهان دارویي ميتوان به شنبلیله ) اشاره نمود كه در طب سنتي ایران و ملل foenum- graecum مختلف سابقه مصرف دیرینه داشته و خواص درماني چشمگیری برای آن ذكر شده است، بهطوری كه اثرات ضد درد، ضد التهاب، ضد سرطان، پایین آورنده قند خون، كاهش دهنده كلسترول خون، كاهش دهنده چربي خون، كاهش دهنده تری گلیسرید خون، درمان كننده دیابت و سل از این گیاه گزارش شده است ( ماندگاری ) .بهعلاوه، 2012 ، و همكاران1 بذر و قسمتهای هوایي این محصول قرنها بهعنوان منبع ارزشمندی از پروتئین در تغذیه انسان و دام ميباشد ( ابوبكر و 2 .)2005 ،همكاران تمایل به تولید گیاهان دارویي و معطر و تقاضا برای این محصولات بهخصوص در شرایط تولیدی اكولوژیك در جهان رو به افزایش ميباشد ( كاروبا ) .زیرا كه این 2002 ، و همكاران 9 سیستم كشاورزی اكولوژیك براساس اصول اكولوژیكي بوده و در آن كیفیت محصولات مهمتر از كمیت آنهاست. از طرفي، نظامهای كشاورزی اكولوژیك و كم نهاده ميتوانند بهعنوان جایگزیني برای سیستمهای رایج در نظر گرفته شده و باعث توسعه كشاورزی پایدار و حفظ سلامت محیطزیست گردند ( والاس ؛ 2001 ،2 آرون ). بر این اساس كشت اكولوژیك 2002 ،5 گیاهان دارویي، كیفیت آنها را تضمین كرده و اثرات عوامل محیطي كاهنده كیفیت دارویي و عملكرد این محصولات را كاهش ميدهد ( گریف ). رشد و عملكرد 2003 ، و همكاران 0 مطلوب گیاه در سیستمهای كشاورزی مستلزم تأمین نیازهای -). به1939 عناصر غذایي گیاه ميباشد (ملكوتي و طهراني، طوركلي تأمین نیاز عناصر غذایي گیاهان ميتواند از طریق كودهای شیمیایي یا بیولوژیك و یا دیگر منابع كودی انجام گیرد. اگرچه عناصر ریزمغذی برای رشد طبیعي گیاهان مورد نیاز هستند و ضمن شركت در ساختار بعضي از اندامكها، در بسیاری از واكنشهای بیوشیمیایي گیاه دخالت دارند اما كود سولفات روی از بین كودهای تأمینكننده عناصر ریزمغذی در
شرایط كشور اهمیت بیشتری دارد، زیرا خاكهای كشور بهدلیل آهكي بودن و همچنین عدممصرف منابع تأمینكننده روی از لحاظ این عنصر دارای كمبود شدید هستند (رشید .) عنصر روی در تولید هورمون 1991 شمالي و همكاران، اكسین و انجام فتوسنتز و در تشكیل كلروفیل نقش دارند ( راوی ) .همچنین در فعالسازی تعدادی از 2008 ، و همكاران 3 مؤثر است. این 9 و الدولازها 3 آنزیمها از جمله كربنیك انهیدراز آنزیمها در فرآیند سوختوساز قندها نقش دارند .در حالت كمبود روی فعالیت این آنزیمها مختل شده و سوختوساز قندها صورت نميگیرد و در نتیجه تشكیل اندامهایي كه به سوختوساز قندها وابسته است كاهش ميیابد. از طرف دیگر میزان ساخت پروتئین نیز وابسته به وجود این عنصر ميباشد ( مارشنر 16 ، 2011.) كـودهای بیولوژیك در حقیقت مـادهای شامل انواع مختلف ریز موجـودات آزادزی بوده ( 11 نوفال و ریزك ) كه توانایي 2009 ، توانایي تبدیل عناصر غذایي اصلي را از فرم غیرقابلدسترس به فرم قابلدسترس طي فرایندهای بیولوژیكي داشته ( ستاورز و 12 ) و منجـر به تـوسعه سیستـم ریشهای و 2012 ،همكاران جـوانهزني بهتر بذور ميگردند ( مندل .)2007 ، و همكاران 19 باكتریهای آزادزی همچنین در برخي از فرآیندهای كلیدی بومنظام مانند فرآیندهای دخـیل در كنـترل بیولـوژیكي پاتوژنهای گیاهي، چرخه عناصر غذایي و استقرار گیاهچه نیز نقش دارند ( بنادهل .)2011 ، و همكاران 12 شالان 15 (0052) نتیجه گرفت كه افزایش حاصلخیزی خاك بهوسیله كودهای بیولوژیك نظیر ازتوباكتر، آزوسپیریلوم و سودوموناس باعث افزایش و بهبود خصوصیات رشدی گیاه دارویي سیاهدانه مانند تعداد كپسول در بوته، تعداد دانه در كپسول و عملكرد دانه شده است. قارچهای آربوسكولار میكوریزا نیز گروه دیگر از كودهای بیولوژیكي هستند كه جزء اصلي فلور محیط ریشه گیاهان در بومنظامهای طبیعي ميباشند ( پانور و ترافدر ) و رابطه 2006 ،10 همزیستي با بیشتر نهاندانگان از جمله چندین گونه
كاپور )2004 و همكاران ( 9 نتیجه گرفتند كه تلقیح بذر رازیانه با میكوریزا، بهدلیل افزایش فسفر قابل دسترس در خاك باعث افزایش معنيدار رشد و همچنین بهبود عملكرد اسانس گیاه رازیانه شده است .تلقیح میكوریزا در افزایش توانایي گیاه میزبان برای جذب عناصر غذایي غیرمتحرك خصوصاً فسفر بهوسیله تولید اسیدهای آلي مانند استیك، لاكتیك، اگزالیك، سیتریك و غیره توسط میگروارگانیسمهای حلكننده فسفات در اطراف ریشههای گیاه ( گریف ) ، كه مهمترین عامل حلالیت فسفر 2007 ،و همكاران بهشمار ميرود تأثیر مفیدی داشته است ( ابراهیم و همكاران، 2 2011.) برای تولید محصولات زراعي از جمله گیاهان دارویي عمدتاً از كودهای دارای عناصر پرمصرف (نیتروژن فسـفر و پتاسیم ) بهویژه اوره استفاده ميشود ( كومار )، این در 2009 ، و همكاران 5 حالي است كه استفاده از كودهای بیولوژیك و یا كودهای دارای عناصر ریزمغذی ممكن است نقش مؤثری در تولید این محصولات داشته باشد. در حال حاضر مشكلات اقتصادی ناشي از روند رو به رشد هزینه كودهای شیمیایي از یك سو و اثرات سوء زیستمحیطي ناشي از استفاده بيرویه و غیراصولي این كودهای شیمیایي از سوی دیگر، از مشكلات كشاورزی پایدار ميباشد .در طي سالیان اخیر بهمنظور كاهش مصرف كودهای شیمیایي و حفظ محیطزیست كودهای زیستي مورد توجه قرار ). بر این اساس، 1939 گرفته است (محمدی و همكاران، پژوهش حاضر با هدف بررسي اثرات تركیب كودهای بیولوژیك و شیمیایي بر كمیت و كیفیت گیاه دارویي شنبلیله اجرا شد.
مواد روشها این آزمایش در مزرعه تحقیقاتي دانشگاه شهركرد در عرض 56 دقیقه شمالي و طول جغرافیایي 21 درجه و 92 جغرافیایي متر از سطح دریا در 2110 دقیقه شرقي و ارتفاع 29 درجه و انجام شد. قبل از انجام آزمایش، نمونه 1996 سال زراعي سانتيمتر تهیه و 96 مركبي از تمام نقاط زمین از عمق صفر تا .)1 خصوصیات آن در آزمایشگاه تعیین شد (جدول 1آزمایش در قالب طرح بلوكهای كامل تصادفي با سه تكرار 2 اجرا شد و مشخصات هشت تیمار مختلف كودی در جدول مشاهده اراﺋه شده است. 36 در تیمارهای دارای اوره، با توجه به نتایج آزمون خاك كیلوگرم در هكتار از منبع 116 كیلوگرم در هكتار از منبع اوره، سوپر فسفات تریپل بهصورت پیش كاشت و یكنواخت به خاك اضافه شد. همچنین در تیمارهای دارای كود اوره بهصورت روز 95تقسیطي در مرحله كاشت و قبل از مرحله گلدهي ( بعد از كاشت) بهصورت سرك استفاده شد. در تیمارهای دارای سولفات روی، بهصورت پیشكاشت یكنواخت به خاك اضافه ) و Glomus intraradices( شد. قارچ میكوریزا آربوسكولار )Azotobacter chroococcum باكتری ازتوباكتر كروكوكوم ( مورد استفاده بهترتیب از شركت زیستفناوران توران و شركت مهر آسیا تهیه شدند .برای تلقیح بذور ابتدا زادمایه باكتری با تعداد سلول زنده در هر گرم، تهیه نموده سپس در شرایط 163 سایه این زادمایه به بذرها اضافه و بهخوبي مخلوط شد. سپس بذرها درون پاكتهای كاغذی منتقل و برای خشك شدن بهمدت دو ساعت در همان محل (سایه) قرار گرفتند. در تیمارهای دارای میكوریزا، زادمایه قارچ (شامل اسپور، هیف و تا 5 گرم در مترمربع در عمق 26 قطعات ریشه آلوده) به میزان سانتيمتری شیارهای كاشت پخش گردید و سپس لایهای از 3 سانتيمتر) روادمایه قرار گرفت. 2خاك (حدود 25 در نیمه اردیبهشت بذور شنبلیله در ردیفهای با فاصله 5 تا 9 بذر در مترمربع) در عمق 36 سانتيمتر با تراكم بالا ( برگي برای 2-0 سانتيمتری كشت شدند. سپس در مرحله بوته در مترمربع) تنك شدند. 56 رسیدن به تراكم مناسب ( 3 اولین آبیاری پس از كاشت و آبیاریهای بعدی به فاصله هر روز یكبار تا آخر فصل رشد با روش آبیاری باراني انجام شد. آفت و بیماری خاصي در طول دوره رشد مشاهده نشد .وجین علفهای هرز در دو مرحله قبل از شروع گلدهي و یك مرحله در زمان شروع گلدهي بهصورت دستي انجام شد . در پایان دورهی رشد همزمان با رسیدگي فیزیولوژیك (زرد بوته با در نظر گرفتن 26 شدن برگها و غلافها) از هر كرت اثرات حاشیهای بهطور تصادفي انتخاب شد و سپس تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و در پایان رشد رویشي اوایل گلدهي شاخص سطح برگ اندازهگیری شد. برای AM 200 تعیین سطح برگ از دستگاه سطح برگسنج مدل استفاده گردید. برای تعیین عملكرد نهایي پس از حذف اثرحاشیهای كل بوتهای كل هر كرت كفبر شد و پس از خرمنكوبي و بوجاری، عملكرد برحسب تن در هكتار محاسبه اثر تركیب كودهای زیستی و كود شیمیایی بر كمیت و…
78
گردید. شاخص برداشت نیز از نسبت عملكرد دانه به ماده خشك بهصورت درصد محاسبه شد. همچنین برای اندازهگیری 56 درصد اسانس از دستگاه كلونجر استفاده گردید. بهطوریكه برابر وزن ماده آب را داخل دستگاه 5 گرم از نمونه بذر بههمراه ساعت حرارت دادن اسانس خارج 9ریخته، و پس از گذشت شده را جدا و وزن كرده و سپس میزان تعیین گردید.
تجزیه و SAS دادههای آزمایش با استفاده از نرمافزار 5 در سطح احتمال LSD مقایسه میانگینها براساس آزمون درصد انجام گرفت.

نتایج و بحث تعداد غلاف در بوته كوددهي اثر معنيداری بر تعداد غلاف در بوته داشت (جدول مشاهده ميشود كلیه كرتهای 9 همانطور كه در جدول ،)9 دریافتكننده كود اختلاف معنيداری با شاهد نداشتند اما در بین كرتهای دریافتكننده كود، استفاده از یك منبع بیولوژیك + سولفات روی باعث شده است كه حداكثر تعداد غلاف در بوته حاصل شود. بهبود تعداد غلاف در بوته در اثر مصرف كودهای بیولوژیك و سولفات روی به همراه اوره ميتواند به این دلیل باشد كه عنصر روی برای تشكیل و تولید میوه مناسب، با اندازه مطلوب مورد نیاز است و این عنصر در قسمتي از آنزیم كربونیك آنهیدراز كه در همه بافتهای فتوسنتزی حضور دارد و همچنین در بیوسنتز كلروفیل مشاركت دارد ( مارشنر ). بر این اساس، فراهم كردن روی از طریق 2011 ، سولفات روی در فرآیندهای گردهافشاني و تشكیل دانه نقش زیادی دارد و كمبود آن باعث كاهش درصد تشكیل دانه مي). نتایج دیگر محققان نیز حاكي 1939 شود (مرشدی و نقیبي، از اثر مثبت عنصر روی بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در
خورجین، میزان روغن و عملكرد دانه كلزا ميباشد (مرشدی و ؛1939نقیبي، 1 یانگ .)2009 و همكاران،
تعداد دانه در غلاف نتایج حاصل از تجزیه واریانس دادهها نشان داد كه اثر كوددهي بر تعداد دانه در غلاف در سطح احتمال پنج درصد معنيدار بود ). بیشترین میزان تعداد دانه در غلاف با كاربرد 9 (جدول ازتوباكتر + سولفات روی + اوره حاصل شد كه با شرایط استفاده از سولفات روی + میكوریزا به همراه اوره اختلاف ). بهبود تعداد دانه در غلاف در اثر 9 معنيداری نداشت (جدول مصرف كودهای بیولوژیك و سولفات روی به همراه اوره ميتواند به این دلیل باشد كه عنصر روی در فعالسازی تعدادی از آنزیم ها از جمله كربنیك انهیدراز و الدولازها نقش دارد. این آنزیم ها در فرآیند سوختوساز قندها نقش دارند و در حالت كمبود روی فعالیت این آنزیمها مختل شده و سوختوسـاز قندها صورت نميگیرد. در این شرایط تشكیل اندام هایي كه به سوختوساز قندها وابسته است از جمله میوهها كاهش ميیابد. از طرف دیگر در شرایط كمبود روی میزان ساخت پروتئین غیرفعال شدن.مارشنر، ). بر این 2011 اساس، فراهم كردن عنصر روی از طریق سولفات روی با افزایش میزان فتوسنتز منجر به افزایش پتانسیل تشكیل دانه در گیاه شده و به تبع آن تعداد دانه غلاف افزایش یافته است (جدول 9 .) رهم 2 )دلیل كم بودن تعداد دانه در 1998و همكاران ( خورجین در تیمار شاهد را محدودیت عرضه مواد پرورده به نوك گل آذین دانستند و افزایش تعداد دانه در خورجین در اثر محلولپاشي روی را بهدلیل نقش كلیدی این عنصر در انتقال آب و مواد غذایي از ریشه به اندامهای هوایي اعلام كردند . درصد) گیاه 22/13 افزایش معنيدار تعداد دانه در سنبله ( اسفرزه در شرایط تلقیح با میكوریزا و همچنین افزایش معنيدار درصد) توسط دیگر 22تعداد دانه در كپسول گیاه سیاهدانه ( ؛ 1939 محققان گزارش شده است (خرمدل و همكاران، .)1991قاسمي،
وزن هزار دانه نتایج حاصل از تجزیه واریانس وزن هزار دانه بیانگر اختلاف معنيداری تیمارهای مختلف در سطح احتمال یك درصد بود ). اضافه كردن هر تركیب كودی بهجزء میكوریزا + 9(جدول درصد) نسبت 13/12 اوره باعث افزایش معنيدار وزن هزار دانه ( P 6/61(به شاهد شده است ). این میزان افزایش در تیمارهای ≤ دارای سولفات روی + اوره اختلاف معنيداری با كاربرد جداگانه كود اوره نداشت، اما وجود میكوریزا + سولفات روی بههمراه اوره باعث ارتقاء وزن هزار دانه شد، بهطوریكه با تیمار دارای ). كاهش وزن 9 ازتوباكتر اختلاف معنيداری نداشت (جدول هزار دانه در تیمار میكوریزا + اوره ممكن است بهدلیل انرژی درصد مواد فتوسنتزی) برای همزیستي 15لازم (حدود )، این در حالي 1991میكوریزای باشد (كوچكي و همكاران، است كه بهبود وزن هزار دانه در اثر مصرف كودهای بیولوژیك و سولفات روی بههمراه اوره ميتواند به این دلیل باشد كه عنصر روی برای تشكیل و تولید میوه مناسب، با اندازه مطلوب مورد نیاز است و این عنصر در قسمتي از آنزیم كربونیك آنهیدراز كه در همه بافتهای فتوسنتزی حضور دارد و همچنین در بیوسنتز كلروفیل مشاركت دارد ( مارشنر، ). بر این 2011 اساس، فراهم كردن روی از طریق سولفات روی با افزایش سنتز پروتئین، اسید ، میزان فتوسنتز و متابولیسم ساكاریدها نوكلئیك ( كاباتا پندیاس و پندیاس ) موجب افزایش1999 ،9
تجمع مواد فتوسنتزی در دانه شده است. در این ارتباط گزارش شده است كه افزایش وزن هزار دانه در اثر مصرف روی بهدلیل افزایش مواد ذخیره شده و كاهش محدودیت منبع ميباشد كه موجب سرازیر شدن مواد پرورده به سمت دانه ميشود (مرشدی ). از طرفي، با توجه به محدودیت میزان روی 1939و نقیبي، موجود در خاك احتمالاً همزیستي میكوریزایي در افزایش دسترسي روی برای گیاه تأثیر چنداني نداشته است بلكه ممكن است میزان دسترسي روی مصرفي را افزایش داده باشد، در واقع نتیجه دیگر آزمایشها نیز بیانگر آن است كه كاربرد توأم میكوریزا و سولفات روی ميتواند وزن هزار دانه را تحت تأثیر خود قرار دهد ( 2 اورتاس ؛ 2011 و همكاران، 5 سایا ،و همكاران ). بنابراین، ميتوان نتیجه گرفت كه كاربرد تركیب 2012 سولفات روی + كودهای بیولوژیك + اوره باعث افزایش وزن هزار دانه ميشوند.
عملکرد دانه همانطور كه در جدول تجزیه واریانس مشاهده ميشود عملكرد دانه بهطور معنيداری تحت تأثیر كوددهي قرار گرفت .) هر چند كه عملكرد دانه در كرتهای دریافت 2 (جدول كننده كود نسبت به شاهد برتری معنيداری داشت ولي تحت شرایط حداقل دو منبع كودی از لحاظ آماری روند مشابهای با .)2كاربرد جداگانه سولفات روی و ازتوباكتر نشان داد (جدول علاوهبر این، عملكرد تولیدی در شرایط استفاده از كود سولفات روی + میكوریزا + اوره بیشترین میزان را داشت و اختلاف آن با 6 ( دیگر تیمارها معنيدار بود 5/6 P ). بررسي بخش رویشي و ≤ ) حاكي از این است كه تیماهای دارای 9 اجزاء عملكرد (جدول رشد زایشي مناسب و همچنین شرایط بهتر برای پرشدن دانه توانسته عملكرد دانه را بهطور معنيداری افزایش دهد (جدول ). هر چند كه اضافه كردن ازتوباكتر، میكوریزا و یا سولفات 2 روی + ازتوباكتر در تیمارهای دارای اوره تأثیری در تغییر عملكرد بیولوژیك در مقایسه با اوره + سولفات روی نداشت ولي با تخصیص بخش بیشتری از مواد فتوسنتزی به دانه و در نتیجه بهبود شاخص برداشت موجب افزایش عملكرد دانه در تیمار سولفات روی + میكورریزا+ اوره گردید. گزارش سایر محققان نیز حاكي است كه استفاده از عنصر روی موجب افزایش عملكرد دانه در گیاه كلزا شده است ( بایبوردی و ممدو 0 ، .) همچنین، كاربرد قارچ میكوریزا در گیاه سیاهدانه 2010

(خرمدل و همكاران، كیلوگرم در هكتار 96 ) و كاربرد 9 نیتروژن + تلقیح میكوریزایي در گیاه اسفرزه ( كومار و همكاران، ) سبب افزیش عملكرد دانه شده است.2011
عملکرد بیولوژیک درصد 5اثر كوددهي بر عملكرد بیولوژیك در سطح احتمال .)عملكرد بیولوژیك در شرایط استفاده 2 معنيدار شد (جدول از كود بیولوژیك میكوریزا + سولفات روی به همراه اوره ). تیمارهایي 2 تن در هكتار) بود (جدول 2/5بیشترین مقدار ( كه دارای ارتفاع بیشتری بودند و یا تعداد دانه بیشتری داشتند از نظر عملكرد بیولوژیك برتر از سایر تیمارهای كودی بودند ( 1 كاباتا .) افزایش زیست توده ریحان در 2006 و همكاران، شرایط تلقیح با سه گونه قارچ میكوریزا را در نتیجه افزایش راندمان مصرف آب و بهبود جذب و دسترسي به عناصر غذایي (روی) برای گیاه تحت شرایط تلقیح با قارچ همزیست ذكر كردند. برتری زیست توده در شرایط تلقیح با میكوریزا نسبت به ( Coleus forskohliiعدم تلقیح در گیاه دارویي سیلو و باگرا ج 2، )، شوید و زنیان ( 2005 كاپور ، و همكاران و علف لیمو (2002 ( راتي ) نیز گزارش شده است. 2001 و همكاران، 9
شاخص برداشت شاخص برداشت بهطور معنيداری تحت تأثیركوددهي P 6/61(قرارگرفت ). اضافه كردن ازتوباكتر + اوره دارای ≤ بیشترین میزان شاخص برداشت بود ولي اختلاف معنيداری با شرایط استفاده توأم میكوریزا، ازتوباكتر و سولفات روی نداشت ). تیمارهایي كه بخش زایشي نسبتاً متعادلي داشتند 2(جدول و با اختصاص مواد فتوسنتزی بیشتر به دانهها و در نتیجه تولید دانههای سنگینتر موجب ارتقاء عملكرد دانه و نهایتاً افزایش ). هر چند كه اضافه كردن 9 شاخص برداشت شدهاند (جدول ازتوباكتر، میكوریزا و یا سولفات روی + ازتوباكتر در تیمارهای دارای اوره تأثیری در تغییر عملكرد بیولوژیك در مقایسه با اوره + سولفات روی نداشت ولي با تخصیص بخش بیشتری از مواد فتوسنتزی به دانه و در نتیجه بهبود شاخص برداشت موجب افزایش عملكرد دانه در تیمار سولفات روی + میكورریزا+ اوره گردید. دلیل این برتری ميتواند افزایش ارتفاع و افزایش سطح برگ و در نتیجه پرشدن دانهها باشد .گزارش سایر محققان نیز حاكي است كه استفاده از عنصر روی موجب افزایش عملكرد دانه در گیاه كلزا شده است (بایبورد ی و مم د و ،2010.) همچنین، كاربرد آزوسپیریلوم و ازتوباكتر و قارچ میكوریزا در 193 گیاه سیاهدانه (خرمدل و همكاران، 96 ) و كاربرد 9 كیلوگرم در هكتار نیتروژن + ازتوباكتر + همزیستي میكوریزایي در گیاه اسفرزه ( كومار ) سبب افزیش عملكرد 2011و همكاران، دانه شده است، نتیجتاً سبب افزایش شاخص برداشت گردید.
میزان اسانس میزان اسانس بهطور معنيداری تحت تأثیر كوددهي قرار گرفت (6 5/6P ). اضافه كردن ازتوباكتر + اوره دارای بیشترین میزان ≤ اسانس بود ولي اختلاف معنيداری با شرایط استفاده میكوریزا ). نتایج دیگر محققان نیز حاكي از این 5+ اوره نداشت (جدول امر ميباشد بهطوریكه كه تلقیح گیاه ریحان ( وینوتا و (2005 ،2 گیاه مرزنجوش ( فاتما 5 )با گونههای مختلف 2006و همكاران، ازتوباكتر سبب افزایش زیست توده، سرعت رشد و میزان اسانس در این گیاهان ميشود .گزارش دیگر محققان نشان داد كه كاربرد سطوح مختلف كودهای شیمیایي نیتروژن، فسفر و پتاسیم و كودهای زیستي شامل آزوسپیریلوم، باكتریهای حلكننده فسفات و قارچ میكوریزا روی گیاه ریحان نشان داد 35 بالاترین عملكرد اسانس و عمكرد رویشي در تیمار تلفیق درصد كودهای شیمیایي نیتروژن، فسفر و پتاسیم به همراه آزوسپیریلوم، باكتریهای حلكننده فسفات و قارچ میكوریزا حاصل شد ( اجمدین 0 و همكاران، 2005.)

عملکرد اسانس عملكرد اسانس بهطور معنيداری تحت تأثیر كوددهي P 6/61(قرارگرفت ). اضافه كردن ازتوباكتر + اوره دارای ≤ بیشترین میزان عملكرد اسانس بود ولي اختلاف معنيداری با ). از 5تیمار میكوریزا + سولفات روی + اوره نداشت (جدول آنجا كه عملكرد اسانس نیز برآیندی از درصد اسانس و عملكرد دانه ميباشد ( تانو 1 و همكاران، )، افزایش هر كدام 2004 از این صفات سبب افزایش عملكرد اسانس این گیاه ميشود. بنابراین، كاربرد تیمار میكوریزا + سولفات روی + اوره بیشترین كیلوگرم در هكتار) و تیمار ازتوباكتر 2225میزان عملكرد دانه ( + اوره بیشترین درصد اسانس را دارا بودند كه از لحاظ آماری با كاربرد میكوریزا + سولفات روی + اوره تفاوت معنيداری نداشت. با توجه به بالا بودن درصد اسانس و عملكرد دانه در تیمار میكوریزا + سولفات روی + اوره، عملكرد اسانس بالاتر در این تیمار منطقي به نظر ميرسد. همچنین در تیمار ازتوباكتر + كیلوگرم در هكتار) و 1093 اوره نیز دارای عملكرد دانه بالایي ( بیشترین درصد اسانس در این تیمار سبب افزایش عملكرد ). نتایج دیگر محققان5اسانس در این تیمار گردید (جدول حكایت از آن دارد كه استفاده از كودهای بیولوژیك در گیاه رزماری سبب افزایش عملكرد اسانس در این گیاه دارویي گردید ( لی تي 2 و همكاران، .) همچنین 2006 كاپور و همكاران )بیان داشتند كه كاربرد میكوریزا سبب افزایش عملكرد 2002( اسانس در گیاه گشنیز ميشود.
1. Tanu 2. Leithy
نتیجهگیری بهطوركلي نتیجهگیری ميشود كه اثرات سولفات روی+ میكوریزا و همچنین ازتوباكتر بر بخشهای زایشي و پرشدن دانه گیاه شنبلیله و میزان اسانس مثبت و مؤثر بوده و موجب افزایش عملكرد دانه و عملكرد اسانس این محصول ميگردند. بنابراین در كشاورزی متداول كه عمدتاً عناصر پرمصرف بهعنوان كود مورد استفاده قرار ميگیرد، تلقیح ازتوباكتر بهعلاوه استفاده از كود اوره و یا اضافه كردن سولفات روی بههمراه تلقیح میكوریزایي ميتواند گامي مؤثر در افزایش كمیت و كیفیت محصول باشد و به كارآمدی بهتر سیستم تولید كمك نماید.

منبع : فناوری تولیدات گیاهی

کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.

کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو)
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .

حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .

کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )

تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند  جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .

جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .

جهت بازدید از ویدئو های آموزش کشاورزی رایگان کلیک کنید .