اثرات كودهاي آلي، زيستي و شيميايي بر عملكرد و تركيبات شيميايي زرشك بيدانه در سالپربار را شرح دهید .
اثرات كودهاي آلي، زيستي و شيميايي بر عملكرد و تركيبات شيميايي زرشك بيدانه در سالپربار را شرح دهید .
اثرات کودهای آلی، زیستی و شیمیایی بر عملکرد و ترکیبات شیمیایی زرشک بیدانه در سالپربار را شرح دهید .
اين مطالعه به منظور بررسي تأثير انواع كود بر عملكرد و تركيبات شيميايي گياه زرشك بيدانه به صورت كرتهاي خرد شده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. عامل اصلي شامل چهار 50% كود شيميايي (تيمار 2) و – شيوه كاربرد كود ( 1-عدم كاربرد، 2-كود شيميايي، 3- كود آلي و 4 كود آلي (تيمار 3) و عامل فرعي شامل عدم كاربرد كود زيستي و اسيدهيوميك، كاربرد كود زيستي فسفاتبارور 2، كاربرد اسيدهيوميك و كاربرد فسفاتبارور 2 + اسيدهيوميك بودند. تيمارهاي كودي اثر معنيداري بر تمام صفات داشتند، بهطوري كه مخلوط كودهاي شيميايي و دامي همراه با (كودآبياري 4/ 17 كيلوگرم) و خشك حبه در هر درختچه ( 237 / اسيدهيوميك و فسفاتبارور 2 بيشترين وزن تر ( 343 10 ميليگرم در 100 گرم ميوه / 18 كيلوگرم)، ويتامين ث ( 170 / كيلوگرم )، وزن تر شاخههاي بارده ( 864 7 درصد) را به خود اختصاص / 5 ميليگرم در ليتر) و درصد خاكستر ميوه ( 026 / تازه)، آنتوسيانين ( 513/ 32 ميليگرم) در / داد. كود دامي با كودآبياري اسيدهيوميك و فسفاتبارور 2 موجب بيشترين فلاونوئيد ( 203/ 3 درصد) ميوه گرديد. بيشترين ماده و پتاسيم ( 625 / گرم) و درصد فسفر ( 0254/ 0 درصد) مربوط به كاربرد مخلوط كود شيميايي و دامي به همراه / 26/294 درصد) و نيتروژن ميوه ( 2604 ) كودآبياري اسيدهيوميك بود. عملكرد خشك حبه در تيمار مخلوط كودهاي شيميايي و دامي با كودآبياري 2011 ، 10 درصد نسبت به تيمار كود آلي+ اسيدهيوميك+فسفاتبارور اسيدهيوميك و فسفاتبارور، 48 /27 درصد نسبت به شاهد افزايش درصد نسبت به تيمار كود شيميايي+اسيدهيوميك+فسفاتبارور 2 و 30 + يافت. با توجه به اين نتايج ميتوان گفت تيمار تركيب كودهاي دامي و شيميايي + فسفاتبارور 2 اسيدهيوميك و ساير تيمارهاي تلفيقي به كار رفته در اين پژوهش به مراتب نسبت به كاربرد كودهاي موجود در آنها بهتنهايي برتري در اكثر صفات را نشان دادند. همچنين كاربرد تيمارهاي كودي آلي (كود دامي و اسيدهيوميك)، چه به صورت جداگانه و چه به صورت تركيبي در صفات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي ميوه زرشك تاثيرات مثبت قابل ملاحظهاي داشتند. به طور كلي، ميتوان نتيجه گرفت كه سيستم تغذيه تلفيقي باغات زرشك ميتواند موجب ارتقاي كمي و كيفي ميوه و بهبود سلامت گياه گردد. كليد واژهها: اسيدهيوميك، فسفاتبارور ، كودآبياري، قاينات، ويتامين ث.
زرشك بيدانه (Berberis vulgaris L.) يكي از محصولات ارزشمند صادراتي ايران و از محصولات راهبردي استان خراسان جنوبي، مركز توليد تجاري زرشك بيدانه در دنيا، ميباشد (آمارنامه وزارت جهاد كشاورزي، 1394 ). سطح زير كشت اين محصول در خراسان جنوبي به عنوان نخستين توليدكننده (با 98 درصد توليد زرشك ايران) 14656/5 هكتار ميباشد و اين بيانگر جايگاه مهم اين محصول در اقتصاد منطقه و ايجاد اشتغال مولد در اين استان ميباشد (كامياب و همكاران، 1395 ). اين درختچه از جمله گياهاني است كه تمام قسمتهاي آن (برگ، ريشه، ساقه و ميوه) در پزشكي و صنايع غذايي كاربرد دارد ميوه زرشك طبيعتي سرد و .(Martynov et al.1984) خشك دارد و در طب سنتي مقوي كبد و قلب، صفرابر، مسكن حرارت معده و بندآورنده سيلان خون و بواسير است. همچنين، برگ آن داروي مناسب براي زخم رودهها . و رفع اسهال است (ميرحيدر، 1372 )عناصر غذايي موجود در خاك نقش مهمي در تعيين ميزان رشد و عملكرد گياه و بهبود كيفيت محصول توليدي دارند. عناصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم مهمترين عناصر مورد نياز براي توليد محصول ميباشند كه در بسياري از فرآيندهاي كشاورزان همواره .(Kumar et al., گياه نقش دارند )2009 تلاش ميكنند به منظور رفع كمبود عناصر غذايي خاك و مديريت بهينة توليد با كاربرد كودهاي شيميايي عملكرد گياهان را به حد ظرفيت بالقوة آنها برسانند. با اينحال تنگناهاي اقتصادي ناشي از افزايش هزينة كودهاي شيميايي و چالشهاي زيست محيطي ناشي از كاربرد بيرويه و غيراصولي اين كودها، همواره موجب نگراني كارشناسان و
Wu et al., ) برنامه ريزان بخش كشاورزي بوده است 2005 ). براي دستيابي به توسعة پايدار در كشاورزي و تحقق هدفهاي پيشبيني شده در اين راستا، استفاده از راهكارهاي مناسب براي تأمين نيازهاي غذايي گياه ضروري است. به همين دليل در سالهاي اخير كاربرد كودهاي زيستي و آلي بهمنظور بهبود بازده محصولات، كاهش كاربرد كودهاي شيميايي، امنيت غذايي و حفظ .(Bockman, محيطزيست متداول شده است 1997) كاربرد تلفيقي كودهاي آلي و شيميايي، سيستم توليد فشرده را پايدار ميكند كه دليل آن را ميتوان بهبود ويژگيهايكيفي خاك و احتمالا بيشترين آزادسازي نيتروژن، طبق نياز گياه دانست (صالحي و همكاران، 1393 ). كودهاي آلي با توليد هوموس عوارض نامطلوب كودهاي شيميايي را Yang et كاهش و كارايي مصرف كود را افزايش ميدهند . نتايج پژوهشي روي پسته رقم فندقي پيوند شده روي پايه بادامي ريز زرند، نشان داد كه كاربرد تلفيقي كود آلي همرا با آمونيوم و آهن كمترين درصد ناخنداني را نسبت به ساير تيمارها در سطح احتمال 5 درصد داشت (محمدي و همكاران، 1392 ). در مطالعهاي در پرتقال رقم تامسون ناول تيمار تلفيقي كاربرد 3 درصد از كودهاي شيميايي و 12 كيلوگرم كود دامي (گوسفندي) بيشترين غلظت كلسيم، منيزيم، آهن، منگنز و روي را در آب ميوه پرتقال ايجاد كرد. همچنين كاربرد 60 درصد از كودهاي شيميايي و 12 و pH كيلوگرم كود دامي (گوسفندي) بيشترين ميزان پتاسيم آب ميوه را ايجاد كرد (شاهسوني و همكاران، 1394 ). نتايج اخذ شده از كاربرد تلفيقي كود دامي ( 10 تن در هكتا)ر و كودهاي زيستي نيتروكسين+ بيوسولفور+ فسفات بارور در طرح كرتهاي خرد شده در قالب بلوكهاي كامل تصادفي روي چاي ترش، نشان داد كه مصرف تلفيقي كودهاي دامي و زيستي، نسبت به مصرف جداگانه آنها ميتواند در افزايش عملكرد اقتصادي و ويژگيهاي رشدي چاي ترش نقش مؤثري را ايفا كند (نعمتي و همكاران، 1394 ). براساس نتايج به دست آمده از پژوهشي در خرماي رقم ساير، كاربرد تيمارهاي تغذيه تلفيقي شامل كود شيميايي، كود آلي، گوگرد و مالچ، باعث افزايش عملكرد و وزن خوشه در مقايسه با تيمار شاهد .( (مصرف كود شيميايي به تنهايي) گرديد (محبي، 1395 يافتههاي پژوهشگران در انگور رقم كمالي نشان داد كه كاربرد تلفيقي سولفات آمونيوم، كود آلي و اسيدهيوميكپارامترهاي كمي و كيفي را در انگور نسبت به كاربرد Birjely ) جداگانه و تيمار شاهد ( بدون كود) بهبود بخشيد .(and Al-Atrushy, 2017 با توجه به اهميت و نقش گياه زرشك در صنايع مختلف و خواص دارويي آن و اهميت مديريت تغذية گياهي در راستاي افزايش و پايداري توليد و ضرورت كاهش كاربرد بيروية كودهاي شيميايي و بهينهسازي كاربرد آنها در بومنظامهاي زراعي كشور (گسترش كاربرد كودهاي زيستي)، اين تحقيق با هدف بررسي تأثير تركيب تغذية تلفيقي كودهاي آلي، زيستي و شيميايي بر عملكرد و فيزيولوژي و بيوشيمي گياه زرشك بيدانه انجام شد، و از آنجا كه درختچه زرشك، داراي تناوب باردهي در توليد محصول است، لذا در اين پژوهش به طور اختصاصي تاثير تيمارهاي كودي در سال پر بار بررسي شد. مواد و روشها اين آزمايش بهصورت كرتهاي خردشده در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار، در باغ تجاري 15 ساله در شهرستان قاينات استانخراسانجنوبي با طول جغرافيايي 59 درجه و 38 دقيقه شرقي و عرض جغرافيايي 33 درجه و 12 دقيقه شمالي و با ارتفاع 1432 متر از سطح 1395 اجرا شد. اين – درياهاي آزاد، طي سال زراعي 1394 منطقه طبق اقليمنماي آمبرژه در ناحيه سرد و خشك قرار گرفته است (بالندري، 1374 ). دماي متوسط ساليانه قاينات 14 درجه سانتيگراد و متوسط بارندگي سالانه آن 173 .( ميليمتر است (مشخصات اقليمي شهرهاي ايران، 1395 عامل اصلي آزمايش شامل چهار شيوه كاربرد كود ( 1- عدم كاربرد، 2- كاربرد كود شيميايي، 3- كاربرد كود آلي % (گاوي پوسيده) و 4- كاربرد 50 % كود شيميايي و 50 كود آلي) بودند. عامل فرعي شامل عدم كاربرد كود زيستي اسيدهيوميك و كاربرد فسفاتبارور 2 + اسيدهيوميك بود. مقدار مصرف كود آلي گاوي پوسيده در سال آور (سال پربار) با توجه به نتايج حاصل از تجزيه خاك باغ ، تراكم درختچهها ( 700 درختچه در هكتار با احتساب فاصله بين رديف پنج متر و روي رديف سه متر)، تجارب كارشناسان جهاد كشاورزي و به منظور جلوگيري از هر گونه آسيب به درختچهها در اثر مصرف مقادير نامناسب كود (با توجه به عدم وجود مقادير علمي ثبت شده براي چالكود كود دامي و شيميايي در اين درختچه) به ميزان پنج كيلوگرم در هر درختچه (معادل 3500 كيلوگرم در هكتار) انتخاب شد. ميزان كودهاي شيميايي هم، پس از آزمايش كود آلي و برابر با مقادير خالص نيتروژن، فسفر و پتاسيم آن انتخاب، و 70 كيلوگرم در هكتار 52 كيلوگرم در هكتار / نيتروژن خالص به شكل اوره، 5 سوپرفسفات تريپل و 77 كيلوگرم در هكتار پتاسيم خالص به شكل سولفات پتاسيم، با توجه به مقدار خالص اين سه عنصر در اين كودها، بهكار رفت. كودهاي شيميايي و آلي
در ديماه به شكل چالكود استفاده شدند. فسفاتبارور 2 100 گرم براي 100 درختچه) و اسيد هيوميك ( 4 كيلو – ) گرم در هكتار) مورد استفاده، در ارديبهشت سال بعد كود- آبياري شدند. مقادير مصرفي اين دو كود بر اساس توصيه شركتهاي سازنده آنها بود. كود زيستي فسفاتبارور 2 حاوي دو نوع باكتري حل كنندهي فسفات از گونههاي است كه با Pseudomonas putida و Bacillus lentus استفاده از دو سازوكار ترشح اسيدهاي آلي و اسيدفسفاتاز سبب آزادسازي فسفات از تركيبات معدني و فراهمي آن اين كود توسط .(El-Komy, براي گياه ميشوند ) 2005 شركت زيست فناور سبز و با اجازه و نظارت مستقيم مؤسسة تحقيقات خاك و آب كشور توليد شده بود. در طول اجراي آزمايش هيچ نوع علفكش، آفتكش و قارچ- كشي مصرف نشد. باغ به روش غرقابي و با فاصلة هر 12 روز يك بار به ميزان 108 متر مكعب آبياري گرديد. عمليات داشت از جمله هرس بهاره (سبز)، شخم بهاره و وجين علفهاي هرز در طول فصل انجام گرفت. برداشت ميوه به روش شاخهبر و خشك كردن ميوه در سايه بود.
براي اندازهگيري مقدار آنتوسيانين از روش واگنر استفاده شد. درصد خاكستر نمونهها (Wagner, 1979) پس از قرار دادن يك گرم از پودر گياه در دماي 550 درجه سانتيگراد بهمدت پنج ساعت در كوره الكتريكي محاسبه شد. پس از برداشت ميوه و تميز كردن آن، وزن تر ميوه اندازهگيري شد. سپس ميوهها درون فويل آلومينيوم پيچيده شد و به مدت 24 ساعت درون آون در دماي 70 درجه سانتيگراد قرار گرفت و بعد از خشك شدن با ترازوي ديجيتال وزن خشك آن اندازهگيري گرديد.
نتايج و بحث
عملكرد تر و خشك حبه و شاخه بارده در هر درختچه از آن جا كه روش مرسوم برداشت زرشك روش شاخهبُر است و براي مصرف تازهخوري نيز اغلب همراه شاخه در بازار عرضه ميگردد، لذا عملكرد شاخههاي بارور داراي اهميت ميباشد. نتايج تجزيه واريانس بيانگر معنيدار شدن اثر عوامل اصلي و فرعي در سطح احتمال يك درصد و معنيدار نشدن اثر متقابل اين عوامل براي اين صفات بود. عملكرد تر حبه در سطح يك درصد و عملكرد خشك آن در سطح پنج درصد تحت تأثير معنيدار عامل اصلي قرار گرفت. عامل فرعي نيز در سطح يك درصد اثر معنيداري بر عملكرد تر و خشك حبه داشت. همچنين نتايج حاكي از معنيدار نشدن اين صفات تحت اثر متقابل عاملهاي اصلي و فرعي بود. 17 كيلوگرم( و خشك حبه بيشترين عملكرد تر) 343 4/237 كيلوگرم و نيز عملكرد تر محصول با شاخه ( 18/864 كيلوگرم) در تيمار مخلوط كود آلي و شيميايي همراه با كودآبياري اسيدهيوميك و فسفات بارور 2 و كمترين مقادير اين صفات در عدم كاربرد هر نوع كودي مشاهده شد . تمام تيمارهاي كودي اصلي كه با اسيدهيوميك و فسفاتبارور 2 بهصورت توأم به كار رفته بودند، نسبت به عدم كاربرد يا كاربرد جداگانه اين دو كود، برتري در عمكرد تر و خشك حبه و عملكرد تر محصول با شاخه نشان دادند. اين امر ميتواند ناشي از اثر اصلاحي اسيدهيوميك بر خصوصيات خاك و افزايش دسترسي ريشه گياه به پتاسيم، فسفر و نيتروژن كودهاي دامي و شيميايي و افزايش قابليت جذب فسفر براي گياه توسط باكتريهاي حلكننده فسفات موجود در كود زيستي باشد، كه با افزايش صفات مربوط به عملكرد شامل تعداد حبه در خوشه، تعداد خوشه در شاخه، طول حبه و وزن تر حبه، موجب افزايش عملكرد گرديد. تيمارهاي كودآبياري اسيدهيوميك و فسفات بارور 2، كود شيميايي با كودآبياري فسفات بارور 2، كود شيميايي با كودآبياري فسفاتبارور 2 و اسيدهيوميك، كود آلي، كود آلي و كودآبياري فسفات بارور 2، كود آلي با كودآبياري اسيدهيوميك، مخلوط كود آلي و شيميايي و مخلوط كود آلي و شيميايي به همراه كودآبياري فسفات بارور 2 بدون تفاوت معنيدار در سطح پنج درصد و در يك رده آماري براي عملكرد تر حبه و شاخه بارور قرار گرفتند. عملكرد خشك حبه نيز در تمام تيمارها به جز سه تيمار شاهد بدون كود، فسفاتبارور 2 و مخلوط كود آلي و شيميايي با كودآبياري اسيدهيوميك و فسفات بارور 2 بدون تفاوت معنيدار بود. يافتههاي پژوهشگران در زردآلو نشان داد كه تيمار 75 درصد نيتروژن معدني و 25 درصد كود مزرعهاي نيتروژندار، حداكثر عملكرد، شاخههاي بارور و ارتفاع .(Mahmood Shah et al., شاخهها را داشت ( 2006 يافتههاي پژوهشگران در پرتقال رقم واشينگتن ناول 4 كيلوگرم كاربرد 80 درصد مقادير كود شيميايي ( 76 1/1 كيلوگرم سولفات پتاسيم و سولفات آمونيوم، 19 كيلوگرم سوپر فسفات كلسيم به ازاي هر درخت) و 20 درصد كود آلي ( 900 گرم نيتروژن، 200 گرم فسفر و 500 گرم پتاسيم) موجب افزايش عملكرد و كيفيت محصول همچنين در انگور .(Abdel-Sattar et al., گرديد .
رقم كمالي كاربرد تلفيقي سولفات آمونيوم، كود آلي و اسيدهيوميك پارامترهاي كمي و كيفي را در انگور نسبت به كاربرد جداگانه و تيمار شاهد (بدون كود) بهبود بخشيد اين يافتهها با نتايج .(Birjely and Al-Atrushy, 2017) حاصل از پژوهش حاضر مطابقت داشتند. پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند كه استفاده از سيستم تغذيه تلفيقي در گياهان با تأثير بر رشد گياه و افزايش فتوسنتز و جذب عناصر غذايي مورد نياز گياه و نيز بهبود خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك در جهت جذب بهتر و بيشتر آب و عناصر مورد نياز گياهان، موجب افزايش عملكرد .Yang et al., كمي و كيفي گياه ميشود درصد خاكستر، نيتروژن، فسفر و پتاسيم ميوه نتايج تجزيه واريانس دادهها بيانگر معنيدار بودن اثرات عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها درسطح احتمال يك درصد براي مقادير نيتروژن، فسفر و پتاسيم ميوه بود. با توجه به جدول 4 تيمارهاي 50 % كود شيميايي+ 50 % كود دامي + اسيدهيوميك، كود دامي + اسيدهيوميك و كود شيميايي+ اسيدهيوميك با اختلاف معنيدار از يكديگر به ترتيب رتبهي اول تا سوم مقدار نيتروژن ميوه را داشتند. كمترين ميزان نيتروژن ( 11/87 درصد) هم مربوط به تيمار بدون كود بود.( بيشترين ميزان 3 درصد) و پتاسيم ميوه 625 / فسفر 0/254 + مربوط به تيمار كود دامي + فسفات بارور 2 0 درصد، / اسيدهيوميك بود. كمترين ميزان فسفر با 0122 مربوط به تيمار بدون كود و كمترين ميزان پتاسيم با 0/845 درصد مربوط به كاربرد كود شيميايي به تنهايي بود. تيمارهاي كاربرد كود دامي و كود شيميايي بدون اختلاف معنيدار با تيمار حداكثر پتاسيم، به ترتيب با 3 درصد در ردهي دوم و سوم براي / 3 و 531 / مقادير 596 اين عنصر قرار داشتند. بيشترين درصد خاكستر ميوه با 7/03 درصد، در تيمار 50 % كود شيميايي + 50 % كود دامي + فسفات بارور 2 + اسيدهيوميك مشاهده شد، كه 108 درصدي را نشان داد. نسبت به شاهد افزايش 9/6 وجود اسيدهيوميك در سه تيمار برتر از نظر نيتروژن ميوه نشان داد، كاربرد اسيدهيوميك در افزايش نيتروژن ميوه اثر مثبت بيشتري داشته است. با توجه به آبشويي سريع نيتروژن، ميتوان با كاربرد اسيدهيوميك جذب آن در گياه را افزايش داده و از اين طريق از هدر رفت اين عنصر از دسترس گياه و نفوذ آن به لايههاي زيرين خاك كه خود موجب كاهش كيفيت و افزايش شوري خاك و سفرههاي آب زيرزميني ميشود، جلوگيري كرد. اين مسئله در مورد اثر اسيدهيوميك بر كودهاي فسفر و پتاسيم نيز صادق است، به گونهاي كه با كاربرد اسيدهيوميك جذب اين عناصر از خاك افزايش مييابد. طبق نظر محققان، بالا بودن درصد خاكستر در تيمارهاي خالص و تلفيقي كود دامي و شيميايي، ميتواند به علت افزايش غلظت عناصر در اثر كاربرد اين تيمارها بوده باشد هوموس موجود در خاكهاي .(Adediran et al., 2004) تغذيه شده با كود آلي، از طريق پوشاندن سطح ذرات رس، از تثبيت فسفر پيشگيري ميكند و به افزايش فسفر قابل جذب و بالارفتن غلظت آن در پيكره گياه ميانجامد. همچنين، بيشتر بودن ميزان عناصر ضروري در كود دامي كه بهتدريج معدني و آزاد ميشوند، در افزايش غلظت پتاسيم خاك و كارايي جذب آن بهوسيله گياه بسيار موثر است . در مطالعهاي روي چاي ترش پژوهشگران دريافتند كه تلقيح باكتريايي همزمان بذور با آزوسپريليوم (باكتريهاي تثبيت كننده نيتروژن) و باسيلوس (باكتريهاي حلكننده فسفات) به همراه نصف ميزان رايج كودشيميايي نيتروژن، فسفر و پتاسيم بيشترين مقدار فسفر و پتاسيم را در بين در .(Abo-Baker and Mostafa, تيمارها داشت ( 2011 مطالعهاي ديگر در چاي ترش، كاربرد همزمان دو نوع كود زيستي نيتروبين و فسفورين همراه با كود دامي موجب افزايش غلظت عناصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم در آن شد همچنين يافتههاي پژوهشگران .(Gendy et al., 2012) بيشترين مقدار درصد خاكستر و غلظت فسفر و پتاسيم در چاي ترش را مربوط به تيمار تلفيق كودهاي زيستي (نيتروكسين، بيوسولفور و فسفات بارور 2) به همراه 20 تن در هكتار كود دامي دانسته به طوري كه مصرف مقادير مناسب كود دامي همراه با كود زيستي، بهبود فعاليتهاي ميكروبي مفيد درخاك، معدني كردن عناصر غذايي و افزايش غلظت آنها در گياه را به دنبال داشته است (نعمتي و همكاران، 1392 ). در مطالعهاي روي سيب، تيمار تغذيه تلفيقي 25 كيلوگرم كود گاوي، 350 گرم اوره، 750 گرم سولفات پتاسيم، 300 گرم سوپر فسفات تريپل و 100 گرم ازتوباكتر( موجب افزايش عناصر .) نيتروژن، فسفر و پتاسيم گرديد (مجيدي، 1393 ) درصد مادهي خشك ميوه نتايج جدول تجزيهي واريانس نشاندهندهي معنيداري كامل اين پارامتر تحت تاثير اثرات عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها بود. بيشترين مادهي خشك مربوط به تيمار 50 % كود شيميايي + 50 % كود 26 درصد بود كه نسبت به / دامي + اسيدهيوميك با 294 14 درصد افزايش داشت و پس از آن تيمار كود / شاهد 7 دامي + اسيد هيوميك بدون اختلاف معنيدار و با مقدار 25/848 درصد قرار داشت. همچنين تيمار 50 % كود + شيميايي + 50 % كود دامي + فسفات بارور 2 24 درصد) قرار گرفت / اسيدهيوميك در رتبه سوم در پژوهشي روي گوجهفرنگي در يك طرح بلوكهاي كامل تصادفي بيشترين وزن خشك در واحد سطح در تيمارهاي ورميكمپوست و كود شيميايي 50 كيلوگرم پتاسيم به شكل سولفات پتاسيم، 80 كيلوگرم فسفر به شكل سوپرفسفات تريپل (در يك مرحله در ابتداي فصل) و 150 كيلوگرم در هكتار نيتروژن به شكل اوره (در سه مرحله) و كمترين مقدار آن در تيمار شاهد (بدون كود) به دست آمد. در همه تيمارهاي كودي عملكرد ماده خشك نسبت به تيمار عدم مصرف كود افزايش يافت. افزايش ماده خشك توليدي گياه رابطه مستقيمي با بهبود وضعيت عناصر غذايي خاك و بهبود ساختمان خاك دارد. از مهمترين دلايل تأثير مثبت كود دامي بر توليد ماده خشك ميتوان به بهبود ساختمان خاك، افزايش خلل و فرج و بهبود وضع تغذيه و تهويه خاك اشاره كرد. علاوه بر اين كود دامي ميتواند، قابليت جذب برخي عناصر غذايي را افزايش داده و از اين طريق باعث افزايش
سرعت رشد اثرات مثبت و نمو گياه شوددر مطالعهاي روي .(Talarposhti and Rostami, 2017 كيوي رقم هايوارد كاربرد كود آلي ( 30 كيلوگرم كود 1 كيلوگرم اوره / گاوي به ازاي هر درختچه) و شيميايي ( 5 0 كيلوگرم، كلرور / در سه نوبت، ديآمونيومفسفات 5 0 كيلوگرم، سولفات / پتاسيم 1 كيلوگرم، سولفات منيزيم 5 روي و منگنز هر كدام 200 گرم) موجب افزايش درصد ماده خشك ميوه نسبت به تيمار بدون كود گرديد (حسنزاده نارنجبني و همكاران، 1396 ). با استناد به گزارش پژوهشگران مبني بر نقش مهم كلسيم در سنتز ديوارههاي جديد و نمو سلولهاي تقسيم شده، ميتوان يكي از علتهاي افزايش وزن خشك ميوه تحت تيمار Taiz and Zeiger, ) كودهاي آلي را همين مسأله دانست .(1998 محتوي آنتوسيانين ميوه بر اساس نتايج حاصل از تجزيه واريانس (جدول 3) براي محتوي آنتوسيانين ميوه، اثرات عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها در سطح احتمال يك درصد معنيدار شد. مقايسه ميانگين دادهها (جدول 4) نشان داد كه بيشترين 5 ميليگرم بر ليتر در / محتوي آنتوسيانين ميوه با 513 تيمار 50 % كود شيميايي + 50 % كود دامي + فسفات بارور 2 + اسيدهيوميك بود كه نسبت به شاهد (تيمار بدون كاربرد 130 درصد افزايش داشت. كمترين مقدار آن هم / كود) 09 2 ميليگرم در ليتر در تيمار شاهد بود. / با 396 در پژوهشي كاربرد تلفيقي كود دامي ( 10 تن در هكتار) و كودهاي زيستي (نيتروكسين+ بيوسولفور+ فسفات بارور 2) در طرح كرتهاي خرد شده در قالب بلوكهاي كامل تصادفي روي چاي ترش، نشان داد كه استفاده از كود دامي نقش مثبتي در افزايش مقدار آنتوسيانين كاسبرگ چاي ترش داشت. در اين پژوهش بيشترين مقدار آنتوسيانين مربوط به تيمار كاربرد كودهاي زيستي بيوسولفور + فسفات بارور 2 بود و دليل آن كاهش سنتز تركيبات فنولي (آنتوسيانينها و فلاونوئيدها) ذكر شد كه در اثر وجود مقادير اضافي نيتروژن محيط به وقوع پيوسته Vaccinium ) است (نعمتي و همكاران، 1392 ). در بلوبري نيز محتواي آنتوسيانين كل (ashei Reade var. Tifblue در تيماري كه كود آلي ورميكمپوست دريافت كرده بود نسبت به ساير تيمارها تمايل به افزايش بيشتري داشت .(Panicker et al., 2009) با توجه به پراكنش وسيع برخي از گونههاي زرشك در ايران، يكي از منابع مهم و اقتصادي تهيه آنتوسيانينها، ميوهي گونههاي مختلف زرشك ميباشد. خصوصيتي كه اهميت آنتوسيانينها را دو چندان ميكند خواص دارويي آنها و در رأس همه، مورد مصرف اين تركيبات در برخي Gillani and Janbaz, ) از بيماريهاي قلبي، عروقي است .(1995 آنتوسيانينها مهمترين رنگدانههاي گياهي و از تركيبات فنوليك ميوههاي سته ميباشند، به طوري كه فعاليت آنتياكسيدانتي اين ميوهها ارتباط نزديكي با محتوي كل اين متابوليتهاي .(Kong et al., فنولها دارد ) 2003 منحني رشد (Plateau phase) ثانويه در طي مرحله مسطح و كم (Arena and Curvetto, 2008b) ميوه توليد ميشوند بودن توليد اين مواد در طي مراحل ابتدايي رشد، به دليل اختصاص كربن به متابوليتهاي اوليه ميباشد. در اواخر فصل رشد به كربن زيادي براي توليد متابوليتهاي اوليه نياز نيست و بنابراين، متابوليتهاي ثانويه با فعاليت .(Bourgaud et al., بيشتري ساخته ميشوند )2001 گزارش (Chandra and Todaria), چاندرا و توداريا ( 1983 كردند كه همراه با بلوغ و رسيدگي ميوههاي زرشك، Arena ميزان آنتوسيانين افزايش مييابد. آرنا و كاروِتو بيان كردند كه حداكثر غلظت (and Curvetto, 2008a )آنتوسيانين در زماني به دست ميآيد كه مواد جامد محلول در حداكثر و اسيديته قابل تيتراسيون كل در حداقل مقدار خود باشند، كه با نتايج به دست آمده در اين پژوهش هماهنگي دارد.
فلاونوئيدها
ميزان فلاونوئيدها تحت تأثير اثرات عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها در سطح احتمال يك درصد ( معنيدار گرديد (جدول 3). مقايسه ميانگينها (جدول 4 نشان داد كه بيشترين فلاونوئيد در تيمار كود دامي + 32 ميليگرم در هر / فسفات بارور 2 + اسيدهيوميك با 20 474 درصد افزايش نسبت به شاهد) و / گرم ميوه ( 03 5 ميليگرم در گرم / كمترين آن در تيمار بدون كود با 610 ميوه بود. زماني كه گياه در معرض تنش قرار ميگيرد مقدار زيادي از گونههاي فعال اكسيژن مانند آنيون سوپر اكسيد و راديكالهاي هيدروكسيل و پراكسيد هيدروژن توليد ميشود. در بسياري از گياهان سيستم آنزيمي براي Jubany-Mari ) از بين بردن اين راديكالها فعال ميشوند پيش از آنكه سيستم آنزيمي وارد عمل .(et al., 2010. شود، فلاونوئيدها دست به كار شده و به عنوان يك آنتي اكسيدان قوي به طور مستقيم در پاكسازي گونههاي فعال اكسيژن عمل ميكنند. خواص آنتي اكسيداني فلاونوئيدها به اثر بازدارندگي آنها در تنفس ميتوكندريايي برميگردد .(Sangtarash et al., 2009)
فنول كل
نتايج تجزيهي واريانس دادهها نشان داد كه ميزان فنول كل تحت تأثير معنيدار عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها در سطح احتمال يك درصد قرار گرفت. با توجه به مقايسهي ميانگينها بيش- ترين فنول در تيمار كود دامي + اسيدهيوميك به ميزان 35/259 ميليگرم در گرم ميوه، ديده شد و پس از آن با % 56 درصدي تيمار 50 % كود شيميايي + 50 / كاهش 55 22كود دامي + فسفات بارور 2 + اسيدهيوميك با 522 ميليگرم در گرم ميوه قرار داشت. كمترين فنول كل 12/877 ميليگرم در گرم ميوه( نيز متعلق به تيمار بدون ) كود بود. تركيبهاي فنولي شامل گروه بزرگي از متابوليتهاي ثانويه هستند كه بسياري از تركيبهاي فنل، فلاونها، فلاونوئيدها، تاننها و ليگنينها و حتي اسيدهاي آمينه حلقوي مانند تريپتوفان، تيروزين و پرولين را شامل ميشوند. اين تركيبها داراي نقشهاي متعدد اكولوژيكي و فيزيولوژيكي نظير نقشهاي دفاعي آنتي اكسيداني پژوهشگران در مطالعهاي .(Andre et al.2009) ميباشد در سويا دريافتند كه كاربرد كودهاي زيستي حاوي باكتري به واسطه توليد فيتوهورمونها توسط باكتري، ميتواند باعث افزايش ميزان فلاونوئيد و افزايش مقاومت گياه در در بررسي .(Kang et al., شرايط تنش گردد ) 2014 ديگري در خصوص تاثير باكتري محرك رشد روي متابوليتهاي ثانويه در گياه (Bacilluscoagulans) كاربرد اين باكتري محرك رشد .(بگونيا Thangavel ) سبب افزايش ميزان فنول و فلاونوئيد گرديد .(et al 2008)
ويتامين ث
با توجه به نتايج تجزيه واريانس دادهها اثرات عاملهاي اصلي و فرعي و برهمكنش آنها در سطح احتمال يك درصد معنيدار شد. مقايسه ميانگينها نيز نشان داد كه بيشترين ويتامين ث ميوه به 10 ميليگرم در 100 گرم ميوه متعلق به تيمار / ميزان 170 + %50 كود شيميايي + 50 % كود دامي + فسفات بارور 10 درصد افزايش نسبت به شاهد و ( اسيدهيوميك) 75/ 8 ميليگرم در 100 گرم ميوه، مربوط به / پس از آن با 862 تيمار كود دامي + اسيدهيوميك بود. كمترين ميزان 4 ميليگرم در 100 گرم ميوه) نيز در / ويتامين ث ( 919 ميوههاي تيمار بدون كاربرد كود مشاهده شد. در بررسي اثر كود دامي و كودهاي شيميايي بر خصوصيات كيفي پرتقال رقم تامسون ناول، اثر متقابل كود دامي و شيميايي بر ويتامين ث در سطح پنج درصد معنيدار گرديد و بالاترين ميزان ويتامين ث پرتقال مربوط به تيمار شش كيلوگرم كود دامي و 60 درصد از كودهاي شيميايي (سولفات آمونيوم، سوپرفسفات تريپل و سولفات پتاسيم) بود. همچنين بر اساس يافتههاي اين پژوهشگران مصرف بالاترين ميزان كودهاي شيميايي ( 60 درصد كودهاي شيميايي) و دامي ( 12 كيلوگرم كود گوسفندي) باعث كاهش ويتامين ث پرتقال رقم تامسون ناول شد .شاهسوني و همكاران، 1394
نتيجه گيري كلي
با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش، استفاده از 50 درصد مقدار كود آلي ( 1750 كيلوگرم در هكتار كود گاوي) در تركيب با مقادير برابر ازت، فسفر و پتاسيم موجود در اين كود، ولي از منبع شيميايي شامل 76 كيلوگرم در هكتار اوره، 57 كيلوگرم در هكتار سوپر فسفات تريپل، 77 كيلوگرم در هكتار سولفات پتاسيم، همراه با كودآبياري اسيدهيوميك ( 4 كيلوگرم در هكتار) و (100 گرم براي 100 درختچه) بهترين فسفات بارور 2 نتيجه را براي عملكرد تر و خشك حبه، عملكرد تر محصول با شاخه، درصد خاكستر، آنتوسيانين و ويتامين ث ميوه داشت. بر اين اساس ميتوان استفاده تلفيقي از كودهاي دامي و شيميايي با مقادير برابر را، نسبت به كاربرد جداگانهي آنها براي حصول عملكرد و كيفيت برتر در زرشك توصيه نمود. تيمار كاربرد كود دامي، اسيدهيوميك و فسفاتبارور 2 حداكثر پتاسيم، فسفر و فلاونوئيد ميوه را نشان داد، بهگونهاي كه در اين تيمار 108 درصد و فلاونوئيد / 154 درصد، فسفر 2 / پتاسيم 74 474/03 درصد نسبت به شاهد افزايش داشتند، كه با توجه به سازگاري اين كودها در حفظ منابع آبي و خاكي، گسترش استفاده اصولي از آنها در باغباني (پرورش) زرشك بيدانه در مناطق عمده زرشككاري ايران، ضروري به نظر ميرسد. در نهايت ضرورت استفاده باغداران منطقه از مديريت تغذيه تلفيقي بر مبناي آزمون خاك و تجزيه گياه، بهمنظور افزايش عملكرد، بهبود كيفيت و توليد محصول سالم متناسب با ظرفيتهاي توليدي باغات زرشك استان، تاكيد ميگردد.
کود مناسب رشد و عناصر ریز مغذی ( میکرو )
مشخصات کود های میکرو
یکی از صدها خدمات مجموعه ی بزرگ پارادایس تهیه و بسته بندی بهترین نوع کودهای میکرو می باشد ، که تهیه نمودن آن برای شما دوستان عزیز به علت سنگین بودن وزن بسته های آن (25 کیلوگرم ) هزینه بر و گاهی اوقات غیرممکن است .
میکرو المنت ها یا عناصر یا عناصر کم مصرف ( ریز مغذی ها ) مانند :
آهن ، روی ، منگنز ، مس ، بور ، مولیبدن و کلر گیاهان مختلف برحسب نیاز و با توجه به نتایج آزمایشات خاک و برگ به کود های فوق نیازمند خواهند بود . ادامه مطالب کلیک کنید .
جایگاه میکروالمنت در تولیدات کشاورزی :
با وجود این که گیاهان به شکل واضحی به کود های ماکروالمنت ها نیازمندند ، اما کودهای میکروالمنت یا ریز مغذی ها علی رغم نیاز کم گیاهان جایگاه ویژه ای در تولیدات کشاورزی دارند لذا از آنها به عناصر خرد با تاثیرات مکان یاد میشود.
کود مناسب رشد و عناصر درشت مغذی ( ماکرو)
مشخصات کود های ماکرو
در این قسمت از بانک اطلاعاتی مجموعه ی پارادایس نظر شما را به توضیحاتی هر چند مختصر توسط متخصصان این مجموعه در رشته ی کشاورزی و کود شناسی در رابطه با کود های ماکرو بستته بندی شده توسط این مجموعه جلب می نماییم .
معرفی عناصر کود ماکرو :
کودهای ماکرو موضوع بحث ما را تشکیل می دهند این کودها از مجموع سه عنصر : ازت ، فسفر و پتاسیم به نسبت های مختلف و متناسب با زمانبندی رشد و باروری گیاه تشکیل میشود .
حال برای درک هرچه بیشتر تاثیر این کودها نظر شما را به تاثیر هر یک از این عناصر به تنهایی بر روی گیاهان و درختان جلب می نماییم : جهت مطالعه ادامه مطالب کلیک کنید .
کود مناسب تقویت محصول و گلدهی ( پتاس بالا )
تغذیه گیاهان شامل چندین مرحله می باشد، مرحله رویشی ، نمو و گلدهی، گیاهان برای رشد به ازت برای ریشه دهی و شروع سوخت و ساز و پتاسیم مسئول خیلی از وقایع فیزیولوژیک گیاه می باشد. گیاهی که وارد فاز گلدهی نمی شود، به خاطر رشد رویشی ناشی از مصرف کود ازته یا ضعف عمومی گیاه می باشد. فاز رویشی ناشی از استفاده از ازت باعث آبدار شدن بافت گیاه شده و نسبت C/N را کمتر یا به زبان ساده پوست به گوشت را بیشتر میکند، و همین عامل باعث می شود گیاه شما بزرگ و قوی شده ولی به شما گل نمی دهد ! با دادن کودهای گلدهی میزان گوشت را بیشتر کرده و از شیره گیاهی کاسته می شود. همین امر موجب افزایش گلدهی در همه گیاهان می شود. برای افزایش کیفیت گلها باید هنگام اتمام عمر گل ، غنچه های خشک شده رو از ته بچینید ، تا انرژی گل روی تولید بذر متمرکز نشود ! همینطور برای افزایش کیفیت گلدهی باید از مکمل های غذایی استفاده نمود ، از آنجایی که جذب مواد غذایی و کودهای شیمیایی تابع اسیدیته ی خاک می باشد و درصورت بالاتر رفتن اسیدیته خاک از 7 ، برخی از مواد غذایی قابلیت جذب خود را از دست می دهند جهت کسب اطلاعات بیشتر و طرح سوال کلیک کنید .
جهت خرید انواع محصولات کشاورزی اعم از کود ، سم و اقلام کلیک کنید .